Boekverslag : Boudewijn Buch - Het Dolhuis
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 867 woorden.

Bibliografie
Genre: Psychologische roman. Het is realistisch geschreven.


Samenvatting
Het dolhuis is een roman over hoe een levenslustig kind terecht komt in een krankzinnigeninrichting en daar nog tot ver in zijn latere leven de pijnlijke gevolgen van ondervindt. Want al is hij dan, rond de veertig jaar oud, maatschappelijk meer dan geslaagd, Winckler Brockhaus wordt nog dagelijks achtervolgd door een hardnekkige treurigheid; "zelfs in mijn slaap ben ik somber," bekent hij een vriendin.

De behandeling die hem jaren geleden in Huize Kindervrede ten deel viel was er niet bepaald op gericht om hem geestelijk snel weer op de been te helpen; het waren de jaren vijftig en de anti-psychiatrie was nog niet eens een schim aan de horizon. Trouwen, in hoeverre was hij nu eigenlijk gek geweest? En wat was er nu eigenlijk tussen hem en zijn vader voorgevallen? Welke rol had mevrouw Sprong in hun gezin gespeeld? En waarom was zijn moeder nooit bij zijn vader wegegaan als deze haar het leven werkelijk zo zuur maakte?

Het zijn vragen die Winkler Brockhaus met de regelmaat van de klok door het hoofd spoken, tientallen jaren later nog minstens zo erg als tijdens zijn verblijf in de "vakantiekolonie". Pas op het laatst van de roman worden de sluiers van zijn verleden weggehaald, om een waarheid te onthullen die ongeloofwaardig is en verpletterend.


Motto
Voor in het boek staat:

"Krankzinnigheid is eene ziekte, waarbij de werkzaamheid van geest en gemoed, gewoonlijk zonder koorts, zoodanig belemmerd is, dat de lijder, in meerdere of mindere mate beroofd van het vrije gebruik van rede, verstand en wil, verkeerd spreekt en verkeerd handelt."
Geïllustreerde encyclopaedie (...) onder hoofdredactie van A.Winkler Prins Rotterdam 1886, negende deel, P.593.

Kind (infans), das menschliche Individiuum von seiner Geburt an bis zum Eintritt der geschlechtlichen Entwicklung.
Brockhaus' konversations-lexikon (1898)

Niets werd er voor hogere wijsheid gehouden dan het streven God te dienen. Daaraan moest, van de vroege ochtend tot de vroege avond, alles ondergeschikt worden gemaakt.
Anoniem (1981)


Tijd & Ruimte
Het is moeilijk hier van chronologie te spreken (in de strikte zin van het woord). Er zijn a.h.w. 2 verhalen die als een rits in elkaar grijpen. Het ene verhaal loopt van 40 tot 10 jaar, het andere van 10 tot 40 jaar.


Vertel situatie
Büch heeft als woordvoerder voor zijn roman een ouderwetse alwetende verteller gekozen, wiens voornaamste taak het is door de toon en relativerende commenta-ren voor genoeg afstand te zorgen om de steeds dreigende sentimentaliteit te voorkomen. Zoals Winkler Brockhaus zelf zijn diepste gevoelens voor de buitenwereld afschermt, zo zorgt ook deze verteller ervoor dat ook de grootste ellende niet al te erg lijkt en in dit opzicht vallen vorm en inhoud in Het dolhuis samen. Die toon, het verteltempo, de afwisseling van heden en verleden en de treffende beschrijvingen, vooral van het dagelijks leven in Huize Kindervrede, maken Het dolhuis een roman die veel lezers zal boeien. De roman telt 186 bladzijden.


Personages
Winkler heeft een round character. Göttge en Solange hebben een flat character. Winkler was in zijn jeugd een zenuwachtig, neurotisch tiepje, later is hij één en al depressie.


Thematiek
Zoals in heel het oeuvre van Boudewijn Büch, spelen eenzaamheid en dood een prominente rol. Nieuw zijn de vader-zoonrelatie, de geperverteerde seksualiteit en de psychiatrie-uit-de-oude-doos. Het belangrijkste thema lijkt mij echter de tegenstelling tussen werkelijkheid en verbeelding, die de achtergrond vormt van de ontwikkeling die de jonge Winkler doormaakt. De moraal wordt, gezien diens dubieuze rol wat verwonderlijk, in de mond gelegd van zijn vader: "Aan alle schoon-heid komt een einde, Winkler. Alles wat mooi is, gaat uiteindelijk kapot."


Boekbeschrijving & Titel
Er wordt voor het eerst gesproken over het Dolhuis als een Vlaams meisje bij de familie Brockhaus logeert om de taal te leren spreken. Dolhuis is een Vlaams woord voor gekkenhuis.


Literatuur geschiedenis
Boudewijn Büch wordt geboren in 1948 in Den Haag.
Hij brengt zijn jeugd door in Wassenaar. Zijn lagere schooltijd wordt enkele malen onderbroken door langdurige ziektes en een verblijf van een jaar in een jeugdpsy-chiatrische inrichting. Hij doet in 1974 doctoraal Duits en in 1975 Nederlands.

Hij publiceert in 1976 als dichter en in 1981 als prozaschrijver.

Werken van Büch zijn o.a.: Links!, De kleine blonde dood en Brieven aan Mick Jagger.


Recensies
Arnold Heumakers: "Het dolhuis is een tamelijk eentonig, monomaan boek geworden, dat alleen enigszins wordt gered door de compositie, die tenminste een vakmatige routine verraadt. Helaas staat daar een machteloze, door clichés en bravoure-achtige flauwiteiten ontsierde stijl tegenover." (De Volkskrant, 18-9-1987)

Reinjan Mulder: "het zal duidelijk zijn dat Büchs manier van werken mij in deze roman wel bevalt. Het zo treurige dolhuis van Winkler Brockhaus heeft mij al doende het karakter gegeven van een spookhuis op de kermis. De toeschouwers worden tegen betaling in hoog tempo en met veel kabaal langs allerlei verschrikke-lijke gruwelen gevoerd, maar voor de beklemming de gelegenheid krijgt goed toe te slaan, worden zij onverwacht de frisse buitenlucht ingereden. Minder geslaagd vind ik helaas de bruuske poging die Boudewijn Büch aan het slot van de roman doet om even haastig te ontleden waarom de kleine Winkler Brockhaus indertijd door zijn ouders naar het gesticht is gestuurd." (NRC Handelsblad, 9-10-1987)


Eigen mening
Ik vond het een heel aangrijpend boek. Het is heel gevoelloos geschreven, maar toch leef je helemaal met Winkler mee. Ik besefte voordat ik het las ook niet hoe wreed de psychiatrie nog niet zo lang geleden wel niet was.
Andere boeken van deze auteur:

Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen