Boekverslag : Abdelkader Benali - Bruiloft Aan Zee
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1867 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1867 woorden.
Bibliografie
1e druk: 1996
Samenvatting
Hoofdstuk 1
Deel A
Samenvatting
Lamarat bevindt zich in de taxi van Chalid. Hij is gestuurd door zijn vader om zijn oom, de bruidegom van zijn zus, te zoeken. Oom Mosa heeft zich op zijn trouwdag stiekem uit de voeten gemaakt, terwijl het huis vol gasten zit. ‘Hij wilde ergens anders zijn, ver weg van de tralala die iedereen rond hem speelde’. Iedereen in de landstreek, behalve de familie van de bruid en de bruidegom, weet waar Mosa heen is: naar zijn vaste hoertje.
Terwijl Lamarat in de taxi zit, vertelt hij Chalid ongevraagd over zijn familie. Ook de taxichauffeur weet wel waar Mosa naartoe is, diezelfde dag heeft hij hem namelijk in zijn taxi vervoerd.
Lamarats vader is jaren geleden getrouwd met zijn buurmeisje en vertrokken naar ‘Ollanda’, waar hij snel geld dacht te kunnen verdienen om in Marokko een café te beginnen. Zijn vrouw en kind reisden hem na. De vader is een autoritaire man, die zich verplicht voelt zijn broer te helpen. Het leven is anders gelopen: hij is in Nederland blijven wonen en zijn kinderen zijn verwesterd, al heeft hij de wind eronder. Ondanks het taboe op sparen, heeft hij geld opzij kunnen leggen om in Marokko een huis te laten bouwen voor hemzelf en zijn kinderen. Een toekomstdroom die een luchtkasteel blijkt te zijn.
Hij heeft zijn zoon bijna gesmeekt om zijn oom te gaan zoeken, want hij is doodsbenauwd voor de vernedering als de gasten zouden merken dat de bruidegom verdwenen is. De hele hete dag is Lamarat onderweg om de ‘bruiloft aan zee’ te redden. En. Naïef als hij is, begrijpt hij niet wat zijn oom aan het uitspoken is, hij wil het ook eigenlijk niet weten waneer een neef hem ongevraagd over de levenswandel van Mosa vertelt. Tot hij niet meer onder de waarheid uit kan.
Dan sleept hij de laveloze Mosa mee terug naar huis in de taxi. Maar thuis zijn alleen nog de ouders en grootouders; alle gasten zijn weggegaan met hun eigen verhalen over het gebeurde in hun hoofd.
Het is al donker als Lamarat met Mosa op zijn schouders het pad naar het huis oploopt en daar de bruid tegenkomt. Die neemt vanaf daar het heft in handen en sleept samen met haar broer de trouweloze bruidegom naar zee. Als de ouders en grootouders, gealarmeerd door rumoer, zich moeizaam richting zee spoeden, komen zij net te laat voor het huwelijk dat daar al is vertrokken.
Deel B
Objectieve romananalyse
1a Verklaring v.d. titel
Het hele boek gaat over dé bruiloft aan zee. De bruiloft waarvoor Lamarat de lange reis moet maken. De reis die het hele boek bijna beslaat. Uiteindelijk wordt het huwelijk als het ware, en zelfs in zee, voltrokken.
1c Thema
De hoofdpersoon vertelt zijn eigen levensloop aan de alwetende taxichauffeur Chalid.
2. Genre
Het is een psychologische roman, het gaat namelijk over het denken van Lamarat.
3. Motieven
De bruiloft aan zee is het altijd terugkomende onderwerp. Een ander motief is de emigratie van Marokkanen naar Nederland.
4. Perspectief
Er is sprake van een alwetende verteller die vanuit het perspectief van de hoofdpersoon het verhaal doet. Deze verteller treedt enkele malen ook als persoon op en spreekt de lezer soms rechtstreeks toe. Af en toe laat de schrijver opeens een van de andere personages het vertaal vertellen.
5. Tijd
Één dag in de jaren negentig, met vele flashbacks tot in de jaren zeventig.
6. Ruimte
Bijna het hele verhaal speelt in de taxi van Chalid, waartegen Lamarat zijn verhaal aan kwijt kan. Die verhalen van Lamarat spelen veelal af in Marokko, bij het plaatsje Touarirt.
7. De opbouw
De verhalen zijn ingedeeld in hoofdstukken, maar daarmee houdt het ook op. Het verhaal is niet erg logisch opgebouwd, bij de tekst is soms de interpunctie gewoon weggelaten. Een hele zin duurt soms wel een halve bladzijde!
8. Personages
De hoofdpersoon, Lamarat Minar, is twintig jaar oud en zoon van Marokkaanse ouders. Hij is min of meer toevallig vernoemd naar de grootvader van taxichauffeur Chalid. Toen hij één jaar oud was reisde zijn moeder met hem en zijn nog ongeboren zusje de vader achterna naar Nederland. Daar is hij opgegroeid, zonder speelgoed, dus soms pikte hij krijtjes, potloden of een leesboek van school. Hij is vervreemd van zijn geboortestreek Iwojen, waar hij sinds zijn tiende jaar niet meer is teruggeweest. Hij heeft veel bijnamen en is een zwijgzame jongen. Zwaarmoedig is hij ook. Het land van herkomst heeft hij geïdealiseerd. Hij heeft het gevoel een rijke en gezegende toekomst als mens-erger-je-nietspeler te zijn misgelopen in zijn moederland.
De belangrijkste bijpersonen zijn:
· Chalid, bijnaam Blik op de Weg, is een achtenvijftigjarige taxichauffeur die in een witte Mercedes van de landstreek tot aan het grensplaatsje F. rijdt en weer terug. Hij is geboren en getogen in Iwojen en weet alles van iedereen, vooral door de verhalen die hij tijdens zijn taxiritjes hoort van zijn passagiers. In het verhaal neemt hij een belangrijke en verbindende plaats in doordat hij er altijd bij is als er iets cruciaals gebeurt. Behalve op het einde als de ‘bruiloft aan zee’ toch plaatsvindt.
· Rebekka is de negentienjarige zus van Lamarat. Ze is ‘mooi als een Zeeuws meisje met donker haar’. Lamarat noemt haar ‘de Babbelbox’. Als is ze veel mondiger dan hij, toch laat ze zich door haar vader overhalen tot een huwelijk met diens jongere broer, die zes jaar ouder is dan zij. Als dit huwelijk niet door lijkt te gaan door toedoen van de bruidegom, en alle gasten al naar huis zijn gegaan, treedt ze doortastend en koelbloedig op.
· Mosa is de vijfentwintigjarige bruidegom, het ‘kleine broertje’ van Lamarats vader. Hij heeft het uiterlijk van een noordeling: blanke huid en blauwe ogen, en houdt niet van de zee. Op jonge leeftijd houdt hij al wel veel van de meisjes, ‘ook al was er geen enkel meisje dat van hem hield’. Dat drijft hem al vroeg naar de kroonkolonie Melilliaar, waar hij vaak voor geld de liefde zoekt. Hij vraagt zijn broer om hem te helpen door zijn dochter aan hem uit te huwelijken, maar schrikt dan terug van een monogaam leven met een vrouw die in het westen is opgegroeid.
Hoofdstuk 2
De auteur
Abdelkader Benali (1975) is in Marokko geboren, in Ighazzazen, een Berbers gebied. Op vierjarige leeftijd kwam hij naar Rotterdam. Hij ging er naar de mavo en havo, studeerde een jaar geschiedenis aan de lerarenopleiding en ging daarna naar de Universiteit van Leiden. Als hoofdprijs voor een essaywedstrijd van de jubilerende universiteit ontving hij een beurs voor het eerste jaar gratis studeren. In zijn vrije tijd werkte Benali bij zijn vader in de slagerij. Behalve de essaywedstrijd won hij tweemaal de Arabische schrijfwedstrijd van Stichting El Hizjra in Amsterdam. Zijn literaire carrière houdt hij gescheiden van het drukke gezinsleven thuis. Hij voelt zich als drager van twee culturen in een rijke positie, die hij volledig uitbuit.
Het boek was genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs 1997 (april / mei), verder is hij winnaar geworden van de Geertjan Lubberhuizen Prijs in 1997 voor het beste debuut. Ook is zijn boek vertaald in het Duits, Frans, Engels, Deens, Amerikaans, Spaans, Grieks en Italiaans. Momenteel werkt hij aan een toneelstuk De ongelukkige, in opdracht van de Toneelschuur uit Haarlem. Ook heeft hij een tweewekelijkse column in het Algemeen Dagblad. Ook heeft hij een column in het universiteitsblad Mare.
Hoofdstuk 3
Cultuurhistorie
Het verhaal speelt zich af in begin jaren negentig, dat kom je te weten doordat Lamarat ongeveer 20 jaar terug gaat, als zijn ouders naar Nederland zijn geëmigreerd. En omdat Lamarat al in de 20 is, hij was 4 toen hij ook ging emigreren, en de meeste Marokkanen ongeveer in de jaren ’70 kwamen, kom je op de jaren ’90 uit.
Het verhaal speelt één dag in de jaren ’90, maar het boek is bijna alleen maar flashback, dat je soms toch het gevoel hebt, dat je in de periode jaren ’70 – jaren ’90 zit. De schrijver laat ook mooi de verschillen zien tussen de Marokkanen en Nederlanders. Zo heeft de vader van Lamarat tuinstoelen in de uitverkoop gekocht voor de bruiloft in Nederland, maar ze waren al voor de helft kapot voor iemand er ook maar op zat. Maar hij had niet zo veel hoeven te betalen, en dat is het belangrijkste.
Hoofdstuk 4
De lezer
1. Ik vind het onderwerp best wel interessant, omdat je dan ook een beetje te weten komt hoe de Marokkanen leven die naar Nederland zijn geëmigreerd. De uitwerking was ook wel interessant, omdat je ook komt te weten wat de gebruiken zijn bij een huwelijk. Dat uiteindelijk het huwelijk heel anders loopt, is wel mooi om te lezen.
2. Het verhaal heeft wel een strakke verhaallijn, namelijk dat Lamarat in de taxi zit. Maar er omheen zijn zoveel dingen geborduurd, dat je soms even niet meer weet waar je zit. Ik vind dat veel gebeurtenissen geloofwaardig zijn, maar sommige ook niet. Zo zou Lamarat zijn navelstreng door zijn oma zijn doorgebeten. De afloop is wel bevredigend, omdat het huwelijk toch vertrokken wordt, alhoewel op een wat rare manier. Ook heeft de schrijver er nog een allerlaatste hoofdstuk bij gedaan, de epiloog. Hierin schrijft hij wat er met de hoofdpersonen verder is gebeurd. Dit is natuurlijk ook erg bevredigend. Ik vind het boek wel boeiend, maar als je even niet met je hoofd er bij bent, dat weet je niet meer waar je bent, en is er even niet zo veel aan.
3. Er zit niet meteen vaart in het verhaal, omdat de taxichauffeur, de ouders van Lamarat zich voor de geest probeert te halen, waardoor iedereen voorgesteld wordt aan de lezer. Ik vind de bouw best ingewikkeld, omdat het boek loopt op flashbacks van Lamarat of de taxichauffeur. Het is ook best ingewikkeld, omdat er soms bijna geen interpunctie is, soms duurt één zin gewoon een halve bladzijde!
4. De personages zijn wel herkenbaar, omdat ik wel een beetje een beeld heb van de Marokkanen, hoe die zich gedragen. Ik kon me wel een beetje inleven in de problemen van de hoofdpersonen. Ik vind dat oom Mosa zich niet gedraagt zoals het hoort, om bij je huwelijksvoltrekking naar de hoeren te gaan, ook zet hij de familie van Lamarat zo ten schande aan de andere mensen. Maar zoals Rebekka, het zusje van Lamarat, later tekeergaat door het huwelijk op een andere manier te voltrekken, vind ik toch ook niet kunnen, maar ik kan het wel begrijpen.
5. De taal was niet zo moeilijk om te begrijpen, al zaten er soms wel rare dingen in. Ik had wel moeite om het boek te lezen, omdat de interpunctie nogal vaak er niet was. Zo is een zin soms wel een halve bladzijde lang, en dat is best vermoeiend om te lezen. De verhouding tussen beschrijving, dialoog en weergave van gedachten en gevoelens vond ik niet erg plezierig, omdat dat bijna allemaal aan één stuk door wordt geschreven, zonder gebruik van interpunctie.
Vergelijking met recensent
De recensent vindt, net als mij, dat de samenhang soms moeilijk te begrijpen is, maar het heeft wel een strakke verhaallijn, het ophalen van oom Mosa bij de hoeren. De recensent vind het ook mooi, dat je kunt zien hoe de “Nederlandse Marokkanen” denken over de gebruiken bij de feesten (huwelijk). De recensent vindt wel hetzelfde van het boek als mij.
Bronnenlijst
· http://www.vassallucci.nl/benali_2.html
· Lexion van Literaire werken.
· Goedkoop, Hans, “Bruiloft aan zee”, in: NRC Handelsblad, 25 oktober 1996.
· Voogd, Lourina de, “Abdelkader Benali”, in: Uitgelezen, onbekend.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen