Boekverslag : Bertus Aafjes - Een Lampion Voor Een Blinde
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 860 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 860 woorden.
Eerste druk
1973
Titel verklaring
Een lampion voor een blinde en is geschreven door Bertus Aafjes. De
eerste druk was in 1973, er is geen motto maar wel een ondertitel,
namelijk "De zaak van de Hollandse heelmeesters". De titel is te
verklaren aan de hand van de methode waarmee rechter Ooka de
moordenaar ontmaskert. Ooka weet wie de moordenaar is, maar het te
proberen heeft net zo weinig zin als een lampion voor een blinde.
Toch lukt het Ooka door voor te stellen dat de blinde Kikoeko maar
aan één oog blind is. De ondertitel is heel makkelijk te verklaren.
Rechter Ooka beschouwt dit natuurlijk als een rechtszaak en alles
draait om de twee Hollandse heelmeesters. Er is ook een opdracht. Die
luidt: Opgedragen aan de cultureel attaché bij de Nederlandse
Ambassade de Tokio Charles van der Sloot en zijn Vrouw Terry. Deze
twee zullen waarschijnlijk geholpen hebben met de feiten omtrent de
toestand in Decima rond die tijd.
Opbouw
Het boek is opgebouwd uit 5 titelloze hoofdstukken. Bij het begin
van elk hoofdstuk staat het nummer ervan, versierd met drie,
vermoedelijk Japanse, figuurtjes. De hoofdstukken zijn chronologisch
opgebouwd.
Samenvatting
Rechter Ooka gaat naar Decima op bezoek bij de Factorij der
Hollanders om hun te begeleiden naar Edo. Hij ontmoet eerst Simon
Slingeland, de kapitein, die hem vertelt over een probleem. Er zijn
namelijk twee heelmeesters, waarvan één op Japan moet worden
aangesteld en Simon weet niet wie dat zal moeten zijn. Daarna
spreekt Ooka met de jonge heelmeester Jan Oranje, die hem vertelt
dat hij een document in zijn bezit had betreffende zijn aanstelling
in Japan, maar dat deze ontstolen is door de kok van het schip De
Liefde in opdracht van heelmeester Badings. Met deze heelmeester
spreekt Ooka vervolgens. Badings vertelt hetzelfde verhaal aan Ooka
maar toch precies het tegenovergestelde. Aan het avondeten vertelt
Ooka het verhaal van de blinde getuige. Tijdens dat verhaal ontdekken
Oranje en Badings beide de volmaakte misdaad. Rechter Ooka ziet het
ook en verwacht dat deze gepleegd zal worden in de eerste
pleisterplaats, omdat daar een blinde kamenierster werkt, kikoeko
genoemd. Toch weet Ooka niet te voorkomen dat Badings Slingeland
vermoord en m.b.v. Kikoeko de schuld op Oranje schuift. Ooka doorziet
Badings en weet hem alsnog te overbluffen. Badings ontloopt zijn
straf en wordt een Boeddhistische monnik. Oranje wordt heelmeester.
Tijd
De tijd is niet-chronologisch, want er is een flash-back aanwezig
van blz. 65 t/m 67, waarin Ooka vertelt over de zaak van de blinde
getuige. De flash-back heeft als functie de ingeving te verklaren,
die Badings tot de volmaakte misdaad brengt. Het verhaal speelt
ergens in de 17e of 18e eeuw, ten tijde van de Hollandse factorij in
Japan.
Ruimte
Enkele belangrijke ruimtelijke elementen in Een lampion voor een
blinde zijn de haikoes die tijdens het verhaal voorgedragen worden en
de cultuurverschillen tussen Japan en Nederland. De haikoes hebben
als functie het leven in een notedop te geven en lopen daar ook
parallel mee. Er zijn veel contrasten tussen Japan en Nederland,
bijvoorbeeld tussen de Japanse saké, de rijstwijn en de Hollandse
Jenever, en tussen de Goudse pijp, die Simon Slingeland rookt, en de
Japanse pijp die rechter Ooka rookt. Deze verschillen hebben als doel
de motieven van Badings voor de moord te verklaren en de motieven die
Oranje zou hebben. Zij zijn beide een beetje Japans geworden, hoewel
Oranje het nog moet worden.
Personen
-Ooka, Een rechter die echt heeft bestaan. Alles wat over hem gezegd
wordt is positief; hij is scherpzinnig, hoffelijk en wordt zelfs een
levende legende genoemd. Het enige negatieve zou kunnen zijn dat hij
een moordenaar zijn gerechte straf laat ontlopen, maar daartegenover
staat dan natuurlijk zijn menslievendheid.
-Simon Slingeland, De kapitein, het opperhoofd van de Nederlandse
factorij in Nagasaki. Het is een ontzettend openhartig man, drinkt
veel maar heet een vrolijke dronk. Ook heeft hij een klein hart, hij
wil het besluit wie er heelmeester moet worden maar niet maken. Aan
het eind van het verhaal sterft hij.
-Jan Oranje, Één van de twee heelmeesters. hij is van oorsprong een
strateeg, daardoor brengt hij Badings op het idee van de perfecte
misdaad. Rechter Ooka brengt hem als eerste in verband met
kersebloesem. Ook wordt hij beschreven als een ietwat vrouwelijk en
ook kinderlijk persoon. Hij wordt uiteindelijk heelmeester op Japan.
-Everhard Badings, De andere heelmeester. Hij houdt van Japan als
zijnde zijn vaderland. En nog meer van de beide boeken die hij wil
schrijven. Dit laatste wil hij zo graag afmaken dat hij er zelfs een
moord voor overheeft. Hij wordt later een Boeddhistische monnik, om
alsnog zijn boek te voltooien.
-Kikoeko, Kamenierster in de eerste pleisterplaats. Zij is blind
aan beide ogen en heeft daardoor een sleutelfunctie in dit verhaal.
Zij is dan namelijk de kroongetuige in de moord op Simon Slingeland,
zo uitgedokterd door heelmeester Badings. Over haar karakter is niets
bekend.
Perspectief
Op het eerste gezicht lijkt dit een subjectief-ik perspectief, want
we zien alles door de ogen van rechter Ooka en we kennen allen zijn
gevoelens en zijn gedachten. Uit blz.75 t/m 84 blijkt echter dat we
te maken hebben met een objectief-(hij) perspectief met een alwetende
verteller, omdat Ooka bij deze gebeurtenis helemaal niet aanwezig is.
Motieven
-Moord
-Liefde voor een land
-Machteloosheid
-Blindheid
-De volmaakte misdaad
Thema
Hoe iemand uit machteloosheid tot krankzinnigheid gedreven wordt en
de volmaakte misdaad begaat.
Stijl
Bertus Aafjes schrijft in een duidelijke vlotte stijl met een
afwisselende zinsbouw. Toch kun je wel merken dat dit uit het oogpunt
van een Japanner is geschreven, bijvoorbeeld aan de beschrijving van
de aardappels en het Delfts Blauw. De woordkeus is af en toe vrij
"kennisvragend" met woorden als heelmeesters, sjogoen en haikoe.
Genre
Het boek is een misdaadroman want het geheel draait om de volmaakte
misdaad van Badings.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen