Boekverslag : Adriaan Van Dis - Een Barbaar In China
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2201 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2201 woorden.
Adriaan van Dis - Een barbaar in China
Beoordeling Ornée & Vermeer Tekstbureau
Titelverklaring
Een barbaar in China beschrijft een reis door Centraal-Azië. De barbaar in China is
Adriaan Van Dis zelf. Hij voelt zich een barbaar in China zelf. Door de
Chinezen wordt hij ook als een barbaar en een vreemdeling behandeld.
Dit is ook terug te vinden op bladzijde 19:
“De westerlingen bij de westerlingen, de overzeese Chinezen in speciaal voor overzeese
Chinezen gebouwde hotels. Een eigen sleutel krijg je niet. Op elke gang zit een bediende
die de deur voor je ontsluit-als je haar kunt vinden. In vliegtuigen en treinen word je
apart behandeld, aparte wachtkamers voor buitenlanders, en je betaalt het dubbele. Je bent
zo ongelijk dat je altijd verzekerd bent van een plaats. Chinezen gooien zij er gewoon
uit, barbaren moeten zitten.”
Eigenlijk vindt Van Dis dat het juist andersom is en dat de Chinezen zelf dom, sloom en
afstandelijk zijn.
De ondertitel is "Een reis door Centraal-Azië", dat geeft al aan dat het om een
reisverhaal gaat.
Personen
De hoofdpersoon in het boek is de schrijver Adriaan Van Dis zelf. De rest van de
personen komen steeds maar even voor en zijn dus niet de moeite waard om uitvoerig te
beschrijven. Een korte beschrijving is hieronder wel vermeld.
Adriaan Van Dis
Hij is een doorzetter, want als hij zijn zin niet krijgt bij Chinezen gaat hij net
zolang door totdat hij wel zijn zin krijgt. Dat zie je als hij een broek wil kopen in een
Chinees winkeltje. De verkoopster zegt dan telkens 'Mei you', wat 'kan niet' betekent.
Uiteindelijk grist hij hem zelf van de plank achter de toonbank vandaan:
(blz 25-26)
“In Aksu zie ik een trainingspak op de plank, bordeauxrood. Ik zal er niet in opvallen.
‘Heeft u een trainingspak?’ ‘Mei you’. Ik weet dat het eerste nee geen
nee is, dus dan maar wijzen en gebaren. De vrouw wil het niet van de plank halen. Zij
blijft nee schudden. Nooit kwaad worden, nooit kwaad worden, had een Nederlandse jongen
die in Peking studeert mij in de Friendship Store gezegd. Altijd glimlachen en minstens
tien redenen opnoemen waarom je iets wenst, dan zullen zij uiteindelijk voor je argumenten
zwichten. Ik glimlach, al is het de grijns van een lustmoordenaar. Ik wil die broek zien.
Te klein of niet, ik wil hem hebben. Beter een te krappe broek dan te koude billen. De
verkoopster kijkt mij nauwelijks aan. Dan verlies ik mijn beheersing. Ik klim over de
toonbank, gris het pak van de plank en smijt het geld neer.‘
‘Hoeveel?’
‘Niet te koop’
‘Waarom niet?’
'Niet voor buitenlanders, u heeft geen textielbonnen.'
Valerie, die mij inmiddels te hulp is gesneld, zegt dat buitenlanders daarvan vrij zijn
gesteld. De verkoopster knikt nee en sluit verveeld haar ogen”
Hij houdt van avontuur, hij neemt dan ook niet de toeristische routes, maar stapt in een
bus zonder enige planning waar te slapen of wat te gaan doen op die dag. Hij houdt een
dagboek bij tijdens zijn reis door China, voornamelijk tegen de verveling. Het was eerst
niet de bedoeling er een boek van te maken, maar hij heeft dat toch gedaan.
Bijpersonen
Minoroo is een Japanner. Hij schrijft alles op zijn hand, omdat Japanners en
Chinezen elkaars taal wel kunnen lezen maar niet verstaan.
Valerie is een Française die Chinees studeert aan de Sorbonne. Zij kan heel goed vloeken
en lijkt op een man.
Liu is de gids van Adriaan Van Dis. Hij is zanger geweest en nu reist hij rond met
vreemdelingen, maar hij zingt liever.
Geng is een Tibetaanse tolk en komt uit Noord-India. Samen met Van Dis bezoeken ze
Lama-kloosters.
Li Qin is Van Dis' vriendinnetje in het eenzame China. Zij is 29 jaar oud en is in
New York geboren. Zij heeft haar familie bezocht in het Zuiden.
Hussein is een Oeigoer die Van Dis mee naar huis neemt.
Abdullah is een vrachtwagenchauffeur met wie Van Dis meereist naar Pirali. Hij ziet eruit
als een cowboy.
Heinz Silbermann reist met Van Dis mee naar Pakistan. Het is een Duitser en Van Dis
mag hem niet, omdat het een dikke racist is.
Wang is de gids van Van Dis in Peking.
Tijd en Plaats
Het verhaal speelt zich in 1986 af. Toen maakte Van Dis zijn reis. De verteltijd is 98
bladzijden en ik heb er drie dagen over gedaan om het boek te lezen.De vertelde tijd is
ongeveer een maand. Er is sprake van tijdversnelling, sommige gebeurtenissen worden
overgeslagen, alleen de meest interessante en humoristische delen van zijn reis worden
behandeld. Er is geen sprake van tijdssprongen. Er is geen sprake van flash-backs.Het
verhaal verloopt niet chronologisch. Zijn reis is verdeeld in vijf stappen 1. van Xian naar
Lanzou, 2. van Lanzou naar Turpan, 3. van Turpan naar Kashgar, 4. van Kashgar naar
Khunjerab en van Kunjerab naar Karimabad. Van Dis vertelt het verhaal echter in de
volgorde, 3, 1, 2 ,4 en 5. De verhalen spelen zich dus af in de steden die hier vermeld
staan en de wegen die er tussen liggen. De sfeer in het boek is vrij donker; dit komt
waarschijnlijk ook omdat Van Dis niet erg positief is over het land en de mensen.
Thema
Het thema van het boek is ‘verschillen in cultuur’.
Over dit onderwerp heeft Van Dis het erg veel. Hij geeft meer aandacht aan de karakters
en de gewoontes van de mensen dan aan het uiterlijk. Hij geeft hierbij veel verschillen
aan tussen de gewoontes van Nederlanders, Het westen en de Chinezen. Hij heeft het niet zo
op de mentaliteit van de Chinezen, hij vindt ze lui en arrogant.
Samenvatting
De reis door China ging langs Hong Kong, Shanghai, Beijing, Xian, Lanzhou, Jiyuguan,
Dunhuang, Liuyan, Turpan, Ürümqi, Kashgar, Tashkurgan en Hunza. Het boek echter begint
pas bij Xian. Van Dis verwijst wel af en toe naar de plaatsen voor Xian.
Van Dis maakt erg veel mee op zijn reis. Hij rijdt mee met een chauffeur met één oog, die
zijn auto niet altijd goed op de weg kan houden. Dit is van Turpan naar Kashgar.
Hij krijgt erg vaak te maken met de dwarsheid van Chinezen. Een voorbeeld is dat een
Chinees hem geen fiets wil verhuren, omdat hij het te gevaarlijk vindt voor Van Dis. De
Chinees verzint hierbij de fietswet, welke inhoudt dat alleen Chinezen mogen fietsen in de
steden. Uiteindelijk krijgt hij toch een fiets. Hij trekt veel aandacht. Iedereen spreekt
Adriaan aan om zijn/haar Engels op hem te testen met vragen als 'Wat kost die fiets ?' 'Hoe hard kan hij ?' 'Hoeveel spaken heeft u ?' en 'Mag ik uw bel proberen ?'
Hij gaat naar de kapper, waar zijn haar net zo wordt geknipt als van een Chinees. Hij gaat
naar een zijderups-plantage.
Hij gaat ook naar het Labrang-klooster, zeven uur zuidwaarts van Lanzhou, wat hoog in de
bergen ligt. Het stinkt daar naar geitenkaas.
Hij gaat naar de Mogao-grotten, vijfentwintig kilometer buiten Dunhuang. Ze zijn een
bedevaartsoord voor pelgrims en reizigers. Allen die westwaarts gingen deden de tempels
aan, want Dunhuang was de laatste waterplaats voor de grote tocht langs de Taklamakan, een
woestijn.
Op de weg van Kashgar naar Pirali, gaat hij mee met een vrachtwagenchauffeur, alhoewel
hij hier veel voor moet betalen.
Vanaf het grensplaatsje Pirali gaat hij met een postwagen mee. Na vele wachtposten
komen ze eindelijk in Pakistan. Bij één van die wachtposten wordt hij trouwens bijna
niet doorgelaten, omdat ze denken dat zijn visum verlopen is. Maar na een flinke
scheldpartij stelt de grenswachter Adriaan in het gelijk en laat hem toch doorgaan.
Mening
Ik vind het onderwerp van het boek leuk, omdat China mij altijd heeft geïnteresseerd.
Het verhaal is leuk en vlot geschreven en is makkelijk te begrijpen, omdat Van Dis
Makkelijke, korte zinnen gebruikt. Ik vind wel dat Van Dis zich een beetje te veel
concentreert op de slechte punten van de Chinezen, hoewel hij ze vaak erg humoristisch kan
omschrijven.
Blz 13-14
“Rochelen doen zij net zo goed als de Chinezen. De woestijn stoft nog niet door de bus
of daar schrapen de kelen en spatten de kwatten. Een gorgelconcert barst los. Ook de
neuzen moeten schoon, mooi valt het snot tussen de knieën op de grond. Dan volgen de
zonnebloempitten, zij breken ze open met hun tanden en spuwen de schilletjes uit. Baardjes
vlies kleven aan de onderlip, onze voeten knisperen in de drab. Naast mij spuugt en
rochelt een oude vrouw in een gewatteerd pak, haar voeten ingebonden. De kleur van haar
snot, de klank van haar rochel, de geur van haar winden… zij lijkt mij niet gezond.
Zij gebruikt mijn schouder als kussen. Ik glimlach zuur naar Minoroo. Zijn ogen nog
kleiner dan gewoonlijk, van plezier. Hij rochelt. Dit lijkt wel een uitstapje voor
teringlijders.”
Blz 63
“De stationsbewaaksters vatten hun taak ernstig op, met stokken dreven ze de jongens
bijeen, ze mepten en kijfden. Het was luguber, die verbeten smoelen onder die Duitse petten waarmee het spoorpersoneel in China is uitgedost. Ik fluisterde mijn Mantra-‘Glimlach en
blijf kalm’- maar toen ik geen kaartje kon tonen, kreeg ook ik een klap in mijn
gezicht en werd ik met andere zwartrijders in een hok geduwd. De bewaaksters scholden mij
uit, ik had alleen maar een bewijsje dat ik betaald had voor een gids in Jiuquan. Maar zij
schreeuwden slechts ‘Jiayuquan…’. Daar zat ik alsof ik het nog niet wist.
Waar was mijn overzeese Chinese! Kom reik me je rode wanten En ze kwam en verklaarde en
glimlachte en ik betaalde mijn boete van één gulden twintig en ik was vrij.”
“Terwijl ik in de wachtkamer bijkwam en uitkeek naar de bus die mij naar Jiuquan zou
terugbrengen, naar mijn gids, schreef ik trillend in mijn dagboek dat ik alle Chinsese
vrouwen in uniform haatte.”
Dat Van Dis soms wat teleurgesteld is, komt misschien ook wel omdat hij veel van het
volk verwachtte. Hij kreeg vroeger altijd van zijn vader te horen hoe geweldig Chinezen
waren.
“Mijn droombeeld van wat Chinezen waren, is aan tafel ontstaan wanneer mijn in Indië
geboren vader boven de dampende rijst vertelde hoe hij in het Jappenkamp zijn leven aan de
Chinezen te danken had.Ze gaven een extra hoge prijs voor zijn trouwring, smokkelden eten
naar zijn barak, hielpen hem aan medicijnen om een begin van koudvuur te bedwingen.”
Wat ik leuk vind in het boek is dat Van Dis zich voornamelijk concentreert op de
Chinese mensen en hun gewoontes en niet op de omgeving . Zo krijg je veel te te horen over
de mentaliteit en de gewoontes van het Chinese volk.
Het taalgebruik in het boek is vrij makkelijk, Van Dis gebruikt vrij makkelijke woorden en
de zinnen zijn niet erg lang. Dit maakt het boek ook een stuk leuker en makkelijker om te
lezen.
Ik heb dit boek gekozen omdat ik eigenlijk bijna niks wist van China en het land mij toch
erg interesseerde.
Ik kan mij moeilijk in de situatie van Van Dis verplaatsen omdat het verhaal zich in een
land afspeelt waar de cultuur en de mensen zo anders zijn dan hier in het westen. Ik
verwacht eigenlijk wel dat de situatie in het land toch wel enigzins veranderd is, sinds
Van Dis dit boek in 1987 schreef, de mensen zullen wel wat meer gewend zijn aan
buitenlanders.
Het verhaal wordt op geloofwaardige wijze verteld door Van Dis, je moet wel uitkijken dat je niet
te negatief over Chinezen gaat denken, omdat Van Dis nogal negatief over ze is.
Het boek is zeker aan te raden: het is door de manier van schrijven en de humor boeiend, ook als China je niet interesseert.
Soort boek
Het boek behoort tot de half-fictionele teksten.
Het zou heel realistisch kunnen zijn, je weet dit echter niet omdat de reis door Van Dis
zelf is beschreven. Het boek is een roman, omdat Van Dis veel aandacht besteedt aan de
karakters van de personen die in het boek voorkomen. Het boek hoort tot het genre literaire reisverhalen.
Perspectief
Het perspectief in het boek ligt de gehele tijd bij Adriaan Van Dis omdat hij het verhaal
meemaakt en aan de lezer vertelt. Er is duidelijk sprake van een ikverteller. Je krijgt
hierdoor geen objectieve informatie omdat het hele boek bestaat uit waarnemingen van Van
Dis.
Spanning
Het boek is totaal niet spannend. Dit is ook helemaal niet de bedoeling van Van Dis omdat
het een reisverhaal betreft. Het verhaal is niet naar een bepaalde climax opgebouwd. Het
verhaal gaat over de gedachten en waarnemingen van Van Dis. Je weet niet meer dan de
hoofdpersoon. Er zijn in het boek geen vooruitwijzingen. De chronologie in het verhaal is
veranderd. De sfeer is erg belangrijk, het wordt echter niet gebruikt om de spanning op te
bouwen.
Informatie over Adriaan Van Dis
Adriaan Van Dis werd op 16 december 1946 geboren in Bergen (Noord-Holland). Hij
bezocht de MULO, de rijkskweekschool en de gemeente-HBS in Hilversum. Na zijn eindexamen in 1967 volgde hij in Amsterdam de MO-opleiding Nederlands.
Van Dis groeide op in een bijzonder liberaal milieu. Zijn moeder was veel bezig met het
occultisme en met astronomie. Van Dis kwam al vroeg met verschillende godsdienstige stromingen in aanraking.
In 1974 begon hij met schrijven voor het NRC-handelsblad. Hij fungeerde daar vijf jaar
lang als chef van het zaterdagbijvoegsel. Daarna was hij nog tot 1985 als "redacteur
features" aan deze krant verboden. Op 16 maart 1983 presenteerde hij voor het eerst
een praatprogramma "Hier is.... Adriaan Van Dis", waarin hij vooral het publiek
aansprak dat zich tot de culturele elite rekende.
In 1983 verscheen zijn literaire debuut, de novelle "Nathan Sid". Hij kreeg er in
1984 "Het Gouden Ezelsoor" voor, de prijs voor het best verkochte Nederlandse
literaire debuut. Hierna volgden "Zilver of Het verlies van de onschuld", een
vervolg op "Nathan Sid". In 1986 de verhalenbundel "Casablanca", een
reeks van reisbeschrijvingen en korte fictieverhalen. "De rat van Arres", zijn
volgende boek, is ook een verkapt reisverslag. Ook schreef hij verschillende
toneelstukken, waaronder "Tropenjaren".
Een belangrijk kenmerk van zijn manier van schrijven is de distantie die hij in al zijn
verhalen weet te behouden.
In de reisverhalen schemert een journalistieke inslag door.
Een algemene thematiek is er in de verhalen van Van Dis niet te vinden, omdat hij veel
verschillende soorten boeken schrijft, van romans tot reisverhalen.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen