Boekverslag : Onbekend/anoniem - Een Abelspel Van Lanceloet Van Denemarken
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1373 woorden.


Inleiding


Lanceloet van Denemarken behoort tot de abele(abel = kunstig) spelen, die in het Diets geschreven zijn.

Abele spelen zijn ernstig, serieus bedoelde toneelstukken en gedramatiseerde hoofse ridderverhalen(hoofse liefde speelt belangrijke rol). Ze gaan over Aardse liefde, liefde tussen man en vrouw. Het is dus wereldlijk toneel.

Het was in de Middeleeuwen vaak de gewoonte om na het ernstige abelspel nog een ander stuk op te voeren voor het publiek, een Esbattement (grappige anekdote) of een sotternie. Eerst het ernstige en daarna het wat vrolijkere toneel, waar het publiek vaak om moest lachen.



In de Europese letterkunde zijn opvallend weinig wereldlijke toneelspelen van ernstige aard uit de periode van voor 1400 bewaard gebleven. Onze abele spelen trekken juist daarom veel aandacht, vooral het verzamelhandschrift van Hulthem, dat vier van de 'verheven spelen' bevat en vermoedelijk afkomstig is uit omstreeks 1360. Mogelijk zijn ze van dezelfde schrijver, of van een schrijverscollectief(=vader en zoon).

De inhoud van het verzamelschrift van Hulthem is:

  1. Esmoreit

  2. Gloriant

  3. Lanceloet van Denemarken

  4. vanden Winter ende vanden Somer


Nr. 1,2 en 3 vertonen opvallende paralellen, nr. 4, een allegorisch spel, wijkt af van de overige drie.

Kenmerken / thema's zijn:



  1. Eer en liefde,

  2. 2 ver uiteengelegen plaatsen van handeling,

  3. met de eer verbonden standsproblemen en / of geloofsverschillen,

  4. weerstand van schoonmoeder of schoonvader bemoeilijkt de liefdesverhouding,

  5. avontuurlijke queeste in dienst van het liefdesideaal,

  6. weinig personages, veel monologen,

  7. de boodschapper verbindt de plaats van handeling.



Bewijzen voor de paralellen bij Lanceloet van Denemarken:



  1. De liefde is erg belangrijk in de spelen. In Lanceloet van Denemarken laat de door de listige moeder op een dwaalspoor gebrachte hoofdpersoon zich tenslotte leiden door een door haar opgewekte begeerte, overweldigt Sanderijn en mislukt in de ware liefde. Lanceloet wordt heen en weer geslingerd tussen lichamelijke begeerte naar en wezenlijke liefde voor Sanderijn. Hij kiest voor het meest onhoofse gedrag: verkrachting en verstoting. Deze keus leidt tot spijt, daarna tot wanhoop en uiteindelijk tot zijn ondergang. De ridder in het bos daarentegen wordt door de onteerde jonkvrouw beloond met haar liefde.

  2. In dit boek zijn dat Denemarken en de stad van de ridder, Rawast.

  3. Standproblemen tussen Lanceloet en Sanderijn. Sanderijn was van lage adel. Vooral de moeder kon dit niet verdragen. Ze geven beide toe dat hun liefdesrelatie niet kan. Daarom ontmoeten ze elkaar vooral in het geheim. Vooral Lanceloet verandert van instelling aan het eind van het verhaal. Hij houdt veel van Sanderijn en kan niet zonder haar. Hij wil en zal haar vinden. Daarom gaat Reinout ter queeste.

  4. Duidelijk te zien dat de moeder het is(zie ook 'verhaal').

  5. Zie punt 2

  6. Personen in dit verhaal:
    • Lanceloet: "Prins van Denemarken".

    • Sanderijn: kamermeisje van Lanceloets moeder.

    • Lanceloets moeder.

    • Reinout: Lanceloets dienaar

    • Een ridder in een vreemd land.

    • De ridders boswachter.


  7. De proloog wordt door Reinout verteld, hij sluit ook het verhaal af. hij laat duidelijk de didactische inslag aan het publiek zien.



Opbouw


Het spel is eenvoudig van opzet en daardoor sober. Er komen voornamelijk monologen in voor. Deze werden wel gesproken, maar het waren eigenlijk gedachten. Het begin en het eind van Reinout waren dat natuurlijk niet.

Personen


Er zijn vijf hoofdpersonen in het boek:

Lanceloet, hij heeft twee belangrijke karaktertrekken: liefde en hartstocht. De liefde voor Sanderijn heeft hij, ondanks zijn moeder. Dit drijft hem zelfs in de dood.

Sanderijn, zij is de belangrijkste vrouw in het verhaal en in het leven van Lanceloet, ook al is ze van lagere afkomst. Ze is voorzichtig, maar ook eerlijk(ze verteld de ridder over Lanceloet).

De moeder van Lanceloet, zij is het boze figuur in dit verhaal. Zij vindt dat Lanceloet zichzelf en zijn familie verlaagt door met Sanderijn om te gaan. Ze probeert de eer van de familie te redden door Lanceloet dingen te laten zeggen die hij eigenlijk niet meent.

Reinout, hij is oneerlijk, hij liegt tegen Lanceloet dat Sanderijn dood is, waardoor Lanceloet sterft. Toch heeft hij het beste met Lanceloet voor.

De ridder, over hem is weinig bekend. Wel dat hij en Sanderijn heel gelukkig zijn. Hij trouwt met Sanderijn en hij heeft dezelfde gevoellens als Sanderijn.

Tijd en plaats


Het verhaal speelt zich waarschijnlijk af aan het eind van de 13e eeuw. De abelspelen zijn gebaseerd op de hoofse ridderromans uit het eind van de 13e eeuw. Er worden enkele sprongen in de tijd gemaakt.

De plaats waar het verhaal zich afspeelt is soms het bos, soms het kasteel in Denemarken. Af en toe speelt het zich ook af in een ander land, maar dit is niet erg van belang.

Titel


De titel is duidelijk, het is de naam van de hoofdrolspeler, Lanceloet.

Thema


Het thema, dat hetzelfde is als in de andere drie spelen, is liefde. In Lanceloet van Denemarken is het de liefde van Lanceloet voor Sanderijn. De liefde drijft Lanceloet zelfs tot de dood. Sanderijn had meer liefde voor de ridder dan voor Lanceloet. Lanceloets leven staat helemaal in het teken van de liefde voor Sanderijn en als dat dan uiteindelijk niet meer kan betekent dat zijn dood.

Plaats in de maatschappij


De didactische functie is weer belangrijk. Dit keer niet voor de godsdienst, maar voor de liefde. Reinout legt dit aan het eind van het stuk nog eens extra uit.

Verhaal


Proloog


Lanceloet is verliefd op een meisje, Sanderijn, die bij de moeder van Lanceloet in dienst is. Lanceloet is een voorname ridder en Sanderijn is van een lagere stand. Hierdoor vind de moeder van Lanceloet het niet goed dat Lanceloet verliefd is op Sanderijn. Lanceloet houdt veel van Sanderijn, maar zijn moeder doet er alles aan om hun relatie te stoppen. Ze wil de eer van de familie natuurlijk hoog houden.



Sanderijn en Lanceloet hadden een afspraak onder een witte roos. Daar vertelt Lanceloet dat hij heel veel van haar houdt en niet zonder haar kan. Sanderijn houdt ook wel van Lanceloet, maar ze heeft er haar twijfels over. Hij is immers van hogere adel, dus ze zou nooit zijn vrouw kunnen worden. Als Lanceloet probeert haar om te kopen, wil ze daar niets van weten. Eigenlijk wilde Lanceloet het ook niet, maar hij was zo verliefd op haar, dat hij het toch wilde proberen.

Als Lanceloets moeder dit hoort, is zij zeer verbaasd, verbaasd dat Lanceloet zo weinig waarde hecht aan zijn afkomst. Voor Lanceloet is alleen de liefde belangrijk, niet de afkomst. Dan komt Lanceloets moeder met een idee; als Lanceloet doet wat zij zegt, zal zij zorgen dat hij een nacht net Sanderijn kan doorbrengen. Dit lijkt gunstig, maar als hij de voorwaarde hoort, namelijk. Dat hij Sanderijn nooit meer mag zien, is hij diep teleurgesteld. Toch gaat Lanceloet akkoord, hopend dat Sanderijn het hem vergeeft. Maar als zij het, nadat ze bij hem is geweest, merkt, is ze heel boos over die gemene streek. Sanderijn wil Lanceloet nooit meer zien en gaat naar een vreemd land.

Daar aangekomen bidt zij tot God en Maria om bescherming. Dan ontmoet zij een ridder en zegt dat ze verdwaald is en stelt zich voor. De ridder ziet wel wat in haar en wil met haar trouwen. Sanderijn vertelt dan haar verleden aan de ridder. Deze belooft er nooit meer over te spreken.



Ondertussen heeft Lanceloet zijn moeder vervloekt en is Sanderijn gaan zoeken. Als hij haar niet kan vinden, stuurt hij Reinout erop uit om haar te zoeken. Op een dag komt Reinout een boswachter tegen die vertelt dat zijn heer met Sanderijn getrouwd is. Reinout vraagt aan Sanderijn of zij met hem mee wil gaan om met Lanceloet te trouwen, maar dat wil ze niet.



Als bewijs dat Reinout Sanderijn gesproken heeft, vertelt zij hem een gelijkenis die ze ook aan de ridder verteld had, maar dan in een andere versie. Onderweg besluit Reinout om te vertellen dat Sanderijn dood is, omdat hij anders bang is dat Lanceloet 'domme dingen' gaat doen.

In Denemarken aangekomen vertelt Reinout Lanceloet dat Sanderijn dood is, maar dat wil Lanceloet niet geloven. Pas als Reinout de gelijkenis vertelt, gelooft Lanceloet hem. Kort hierna sterft Lanceloet van verdriet.



Het laatste wat Reinout zegt(ter afsluiting), is dat de mensen een voorbeeld aan het stuk moeten nemen. Wie oprecht liefheeft dient op gepaste wijze te spreken als hij zijn liefde voor zich wil winnen.
Andere boeken van deze auteur:

Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen