Boekverslag : Harry Mulisch - Harry Mulisch's Werk
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2147 woorden.

Harry Mulisch

3 werken van H M samengevat en het werk van H M onder de loep.



INLEIDING

Dit opdracht gaat over de boeken “het zwarte licht”, “Twee Vrouwen” en “De elementen” alledrie geschreven door Harry Mulisch. Ik zal in dit betoog proberen eerst een samenvatting te geven van de drie boeken en daarna iets iets te vertellen over de typische schrijfstijl van de schrijver.






HET ZWARTE LICHT

Als Maurits Akelei op donderdag 20 augustus 1953 wakker wordt, herinnert hij zich dat hij die dag jarig is. Plotseling heeft hij zin om een feestje te geven. Dat doet hij dan ook. Hij nodigt een paar vrienden uit.



Onderweg komt hij mensen tegen met borden, die teksten dragen als: “ de dag des oordeels is gekomen”.



Thuisgekomen valt hij in slaap. Hij wordt een tijdje later wakker en heeft een gesprek met mevrouw Henkes, de vrouw waar Akelei de kamer van huurt.



Hij hangt de slingers op. De bel gaat en de gasten komen een voor een binnen, het feestje kan beginnen. Nadat iedereen zo dronken is, dat zelfs de dominee tegen de bloemen staat te mompelen, komt de dochter van de dominee binnen. Ze zegt tegen haar vader, dat hij naar huis moet naar zijn zieke vrouw. De dominee gaat weg, maar de dochter blijft. Met z’n vieren hebben ze een leuke nacht. (Akelei, de dochter van de dominee, mevrouw Pollaards en zijn vriend Ketelaar).



Ketelaar vertelt aan de andere gasten, waarom Akelei zo in zichzelf is gekeerd; Akelei had een vriendin die dol was op dansen. Op een feest had een neger haar ten dans gevraagd en Akelei vond dit goed. Hij vond haar weer terug met de neger tussen haar benen.



Ze reden in de auto van Ketelaar mee naar huis. Onderweg vroeg Akelei te stoppen. Hij zette Marjolein, zijn vriendin, eruit en ze reden verder. De volgende dag werd ze dood aangetroffen in het kanaal;. Ze had zelfmoord gepleegd. Niet omdat ze spijt had, maar omdat ze geen spijt had.



De gasten gaan naar huis omdat Akelei heel raar begint te doen.






DE ELEMENTEN

Een man van 40 is met z’n gezin op vakantie op Kreta. Zijn naam is Dick, maar ik zal hem ‘hij’ en ‘hem’ noemen omdat zijn zoon ook Dick heet.



Hij is best wel rijk. Hij is creative director; hij zit in de reclame wereld. Met zijn vrouw Regina heeft hij bijna geen contact. Hij vindt haar een trut.



Zij denkt dat iedereen een beter huwelijk heeft dan zij; omdat ze rijker zijn. Ze ziet niet dat het allemaal toneelspel is.



Z’n dochter Ida van elf zit zwaar in de puberteit en z’n zoon van negen is de professor van het gezin.



Als hij op een dag alleen met Dick in wat ruïnes rond loopt (en gelijk geschiedenisles krijgt van Dick), vraagt Dick opeens aan hem of hij en Regina gaan scheiden. Hij zegt dat daar geen sprake van is en vraagt zich af wat Ida erover denkt. Hij probeert haar uit te horen als ze samen een dagje naar het Dikti gebergte gaan. Ida laat echter niets los.



Dick en Regina waren niet mee omdat Dick, toen hij weer eens met z’n neus in de boeken liep, hard gevallen was.



Op de een na laatste dag van de vakantie zien ze Ingeborg, de vrouw van Job, een steenrijke, belangrijke klant van hem. Job heeft in de haven een geweldig groot jacht liggen, vol met beroemde en belangrijke gasten. Ingeborg nodigt ze uit om ook even op de boot te komen. Regina is er heel erg opgewonden van, maar hij krijgt na een tijdje in de gaten dat niemand meer tegen ze praat, dus gaan ze weg.



‘s Avonds zitten ze samen op het strand. Een paar jaar geleden zouden ze ruzie hebben gehad maar nu praten ze niet eens meer met elkaar. Er wordt beschreven hoe die ruzie zou zijn gegaan; Zij vindt hem een klootzak, omdat hij haar het leven onmogelijk zou maken en hij vindt haar een trut, omdat zij het toneelspel van die rijke stinkerds niet doorziet en omdat ze denkt dat als ze rijker zouden zijn dat ze dan wel gelukkig zouden zijn.



Die avond vrijen ze toch met elkaar, omdat ze een gesprek met elkaar hebben gehad over een vleermuis die in huis zat.



De volgende dag is het geen strand-weer en er staat een harde wind die later op de dag waarschijnlijk over zal gaan in een storm. Regina gaat daarom met de kinderen picknicken in de heuvels. Hij neemt een kijkje op het strand en besluit te gaan diepzee duiken.



Op een gegeven moment ziet hij op de bodem een beeldje liggen. Het blijkt een hele kostbare hermafrodiet te zijn die nog helemaal intact is. Hij wil het houden en mee naar huis nemen, maar eigenlijk moet het natuurlijk naar een museum. Als hij bovenkomt ziet hij een vliegtuigje op zich af komen. Hij denkt dat het de politie is en duikt weer onder.



Dan wordt hij opeens opgezogen. Hij vraagt zich af of ze hem hebben gearresteerd voor dat beeld, maar dat kan natuurlijk niet. Hebben ze het dan gedaan voor zijn eigen veiligheid in verband met de storm? Hij kan door een spleetje in het vliegtuig naar buiten kijken en als hij vuur ziet beseft hij waar het water in het vliegtuig voor is.



Hij is niet bang, ook niet als hij valt. Als hij valt ziet hij nog hun auto staan en weet dat Regina haar sigaret weer eens niet goed heeft uitgemaakt.






TWEE VROUWEN

Op een nacht hoort Laura Tinhuizen dat haar moeder in Nice gestorven is. Ze stapt direct in haar auto en rijdt naar Frankrijk. Na een hele nacht en een deel van de ochtend te hebben gereden, wordt Laura niet lekker. Toch rijdt ze door. Onderweg wordt Laura duizelig en ze besluit in Avignon een hotelkamer te nemen.



Alle kamers zijn vol, want het is midden in augustus. Het meisje van het toeristenbureau biedt Laura een kamer aan bij haar moeder. Laura kan bij de oude vrouw blijven slapen. Ze schrijft alles op wat haar is overkomen en dat is niet alleen de dood van haar moeder.



In Februari ontmoette Laura op straat de veel jongere Sylvia, een 20-jarige kapster uit Petten. Ze voelen zich direct tot elkaar aangetrokken en Sylvia trok bij Laura in.



Een lesbische relatie is nieuw voor Laura, ze is zeven jaar getrouwd geweest met Alfred Boeken. Toen hun huwelijk kinderloos bleef doordat Laura onvruchtbaar was, scheidden ze. Alfred is hertrouwd met Karin en ze krijgen twee kinderen.



Sylvia had al eerder een lesbische verhouding gehad. Ze wilde haar relatie met Laura verbergen voor haar ouders en ze vertelde hen dat ze samenwoonde met een student, Thomas.



Op een dag komt Sylvia’s moeder haar en “Thomas” opzoeken. Sylvia stelde Laura voor als de moeder van Thomas. Ze liet haar moeder een foto zien die Laura van haar had gemaakt in de dierentuin, met een jongen die ze toevallig waren tegengekomen.



Laura was niet zo blij met die leugens maar toch wilde Laura ook aan haar moeder niets vertellen over haar lesbische verhouding met Sylvia. Laura’s vader was al een tijdje dood, haar moeder woonde in een tehuis in Nice. In mei gingen Laura en Sylvia naar Nice.



Laura zocht haar moeder op en verbood Sylvia om met haar mee te gaan. Daardoor kregen ze hun eerste grote ruzie. Toen Laura in het park van het tehuis met haar moeder zat te praten, kwam Sylvia opeens toch. Laura’s moeder had het direct door en ze begon met haar wandelstok in de richting van Sylvia te slaan. Laura en sylvia ontvluchtten het park.

Sindsdien heeft Laura’s moeder niet meer gezien.



Laura’s kennissen begonnen na een tijdje Laura’s verhouding met Sylvia te accepteren. Allen Alfred belde een keer gepikeerd op toen hij van Laura’s lesbische relatie hoorde.



Op een dag hadden Laura en Sylvia het over kinderen.

Laura vertelde dat ze altijd graag kinderen had gewild en dat dat nu nog seeds zo was. Sylvia vroeg of Laura een kind van haar wilde hebben, volgens Laura kon dat niet al zou ze het wel willen. Na dit gepsrek voelde Laura dat er onheil op komst was.



Op een avond gingen Laura en Sylvia naar een toneelstuk. Laura dacht dat er in het toneel stuk iets van hun homosexuele relatie te herkennen was. Na afloop praten ze nog wat met Alfred en z’n tweede vrouw, Karin.



Op een dag ging Laura met Sylvia naar het museum waar Laura werkte. Sylvia zei dat ze altijd van Laura zou blijven houden. wat er ook gebeurde. Niet lang daarna verslechterde de relatie.



Sylvia zei niks meer en kreeg af en toe van woede een schoonmaak-aanval. Laura stelde voor dat Sylvia een paar dagen bij haar ouders in Petten ging logeren. Sylvia belde op de afgesproken dag niet terug.



Daarvoor in de plaats belde Karin dat Alfred er met Sylvia vandoor was. Ze zaten met z’n tweeën in een klein hotelletje aan de Amstel. Laura ging er naar toe, maar ze kon Sylvia niet overhalen om bij haar terug te komen.



De weken daarna voelde Laura zich ellendig. Ergens in juli kwam Sylvia ineens weer aanzetten, ze kwam echter alleen haar paspoort halen, omdat ze met Alfred naar Londen ging.



Laura werd steeds magerder. Ze was vaak duizelig. Ze probeerde haar moeder een brief te schrijven maar het lukte niet.



Eind augustus kwam Sylvia terug. Ze was zwanger. Ze kwam Laura het kind brengen dat ze altijd al had willen hebben. Voor Alfred had ze een briefje achtergelaten. Laura was “dronken” van blijdschap, maar ze vond dat het met Alfred uitgepraat moest worden. Dat vond Alfred ook want hij belde ‘s avonds dat hij de volgende dag langs zou komen. Hij zou dan eerst alleen met Sylvia praten en als Laura thuis zou komen , zouden ze met z’n drieën verder praten.



De volgende ochtend werd Laura door een politieauto van haar werk gehaald; Alfred had Sylvia dood geschoten.

Niet lang daarna kreeg Laura het bericht dat haar moeder was gestorven.



Laura is nu al een week in Avignon bij de oude mevrouw. Ze heeft al haar gebeurtenissen opgeschreven. Uit de laatste zin van het boek wordt duidelijk dat Laura zelfmoord pleegt.






DRIE PERIODES

Harry Mulisch wordt volgens velen beschouwd als een de van de beste na-oorlogse schrijvers.

In zijn werk laten zich drie perioden onderscheiden:



  • De eerste neemt globaal de jaren vijftig in beslag en bestaat voornamelijk uit verhalend werk. “Het zwarte licht” is bijvoorbeeld in 1956 uitgegeven.



  • De tweede periode, de jaren zestig, kenmerkte zich minder door romans dan wel door rapportages. Een indrukwekkend voorbeeld hiervan is het ooggetuigenverslag van het Eichmann proces in Jeruzalem. (“De zaak 40/61”)



  • De derde periode loopt vanaf de jaren zeventig en is de langste en meest gevarieerde periode tot nu toe. De verhalen zijn meer fictie (“Het voorval”), de romans lijken eenvoudiger leesbaar met minder psychologische elementen (“Twee Vrouwen”).



    Hij schrijft novelles, theaterstukken en voor het eerst poezie.



    Het absolute topwerk uit deze periode is de roman “De ontdekking van de Hemel”, dat in 1992 uitkwam. “De Elementen” stamt ook uit deze periode.



    KENMERKEN EN STIJL

    Een van de meest kenmerkende eigenschappen van Mulish werk is het vragen en antwoorden naar aanleiding van het raadsel van de tijd.



    Dit raadsel wordt op talloze manieren verwoord: bijvoorbeeld door het thema van de dood (“De Elementen”, “Het zwarte Licht”, “Twee Vrouwen”).



    Verder gebruikt hij graag contrasten. Zoals bijvoorbeeld in “De Elementen”, daarin is het contrast tussen de hoofdpersoon en zijn familie een belangrijk thema.



    Ook bij “Het zwarte Licht” is het contrast uitgebeeld door de keuze tussen wel of geen verjaardagsfeest. Hier is het contrast letterlijk aanwezig in de titel.



    Hij gebruikt graag mythologische of elementen uit de klassieke oudheid, historische thema’s, technologische symbolieken, de strijd tussen goed en kwaad.



    In zijn schrijfstijl maakt hij graag gebruik van de verteller of een vertelsituatie. In het boek van “De Elementen” is het zelfs zo, dat de verteller de hoofdpersoon vertelt, wat hij gaat doen.



    De lezer wordt herhaaldelijk misleid en dit komt in “De Elementen” steeds in kleine passages voor.



    In het boek “Twee Vrouwen” wordt je als lezer helemaal om de tuin geleid.



    Hij heeft ook veel in briefvorm geschreven, maar dat was niet zo in de door mij gelezen boeken. Wel werd er af en toe binnen het verhaal een brief geschreven, die je als lezer ook te lezen krijgt.



    In “Twee Vrouwen” en “Het zwarte Licht” komen ook vaker passages in de franse, duitse of engelse taal voor.



    De hoofdpersonen in zijn boeken zijn vaak bezig met het verleden(vooral in “Twee Vrouwen”): vaak zitten ze met een schuldvraag (“Het zwarte Licht”) en ook staan ze vaak alleen tegenover anderen (met name in “De Elementen”).



    SLOTWOORD

    Ik vind het leuk om boeken van Harry Mulisch te lezen, omdat hij vaak zinvolle en intelligente dingen te zeggen heeft.

    Als je het boek dichtdoet laat het boek je nog niet los. Ik vind hem een goede schrijver met veel verschillende kanten.
  • Andere boeken van deze auteur:


    Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen