Boekverslag : Marja Brouwers - Havinck
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2206 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2206 woorden.
Beschrijvingsopdracht
1. Complete titelbeschrijving
Marja Brouwers, Havinck, eerste druk augustus 1984, Amsterdam, 1987, zevende druk.
2. Titelverklaring
De titel bestaat uit de achternaam van de hoofdpersoon. In het boek wordt hij ook vaak met Havinck aangeduid.
3. Motivering van mijn boekkeuze
In de klas heb ik een fragment gezien uit de film, en dat sprak me erg aan. Het leek me een erg moeilijke situatie waarin de hoofdpersonen belanden, dus wilde ik daar graag wat over lezen.
4. Korte inhoud
Zie bijlage
5. Eerste persoonlijke reactie
Boeiend, somber, geloofwaardig, kort, diepzinnig
6. Lezen van secundaire literatuur
Zie bijlage
7. Uitgebreide persoonlijke reactie
Onderwerp: Het onderwerp van het boek is het proces nadat iemand is overleden. Hoe mensen dan verder gaan en hoe dingen veranderen, en de leegte die het achter laat. Ik vind het onderwerp heel boeiend, omdat mensen er vaak mee geconfronteerd worden, dus is het belangrijk om daar ook over te lezen en te beseffen dat er niet alleen maar vrolijkheid in het leven bestaat. Ik had van te voren verwacht dat het iets oppervlakkiger zou zijn. En vooral zou gaan over de relatie tussen vader en dochter. Maar het is heel diepgaand en de gevoelens van de personages zijn erg belangrijk. Ik heb wel eens eerder een boek gelezen over een meisje dat haar broer verloor. Dat vond ik veel aangrijpender omdat het verdriet beter naar voren kwam. In dit boek lijkt het verdriet niet zo groot te zijn, maar juist de woede. En dat doet toch anders aan. Het gaat dan om een andere sfeer. Ik werd niet echt geraakt door de emoties.
Gebeurtenissen: De belangrijkste gebeurtenis is natuurlijk het overlijden van Lydia. Daar begint het boek ook mee, tenminste met haar crematie. Daardoor veranderen er erg veel dingen. Verder zijn er nog een aantal belangrijke dingen. Dat zijn de momenten waarop Havinck dingen over zijn vrouw ontdekt. Bijvoorbeeld dat Lydia haar vrienden kennis liet maken met Eva, en dat ze een afscheidsbriefje geschreven had. Verder zijn de gebeurtenissen met zijn dochter erg belangrijk, je ziet daar ook een duidelijke ontwikkeling in. Eerst luisterde hij amper naar haar, terwijl ze later echt gaan praten. Hij bemoeide zich eerst ook niet met haar opvoeding en liet haar alles doen, terwijl hij later op haar gaat letten, rekening met haar houd en in gaat grijpen.
Personages: Je leert de hoofdpersoon heel goed kennen. Hij uit continu zijn gevoelens. Eerst alleen over andere mensen maar later ook over zichzelf, en daar staat hij zelf ook van te kijken. Want van Havinck wordt gezegd dat hij als student al zijn gevoelens goed kon verbergen. En ondanks dat hij de hele tijd zijn gevoelens uit maakt hij een ongevoelige indruk. Ik vind hem een ongevoelig mens. Dat omdat hij geen verdriet toont over zijn vrouw. En vroeger ook geen gevoelens gelegd heeft in zijn huwelijk. Dat maakt hem een beetje kil en heel somber.
Opbouw: Het verhaal is niet moeilijk van opbouw. De grote lijn is chronologisch, daar tussen komen flashbacks voor, dat vind ik niet vervelend, want daardoor leer je de personen weer wat beter kennen, waardoor je later gedrag wat beter begrijpt. Er wordt over Havinck in de hij-vorm verteld maar vanuit zijn perspectief. Doordat alleen hij verteld weet je niet of zijn visie betrouwbaar is. Zijn mening over Lydia kun je als redelijk betrouwbaar aannemen, omdat ook anderen hun mening over haar geven en die komen overeen met die van hem: ze is altijd met zichzelf bezig. Over zijn dochter Eva krijg je maar van één iemand wat te horen, dus weet je niet of je die kunt vertrouwen.
Taalgebruik: Het taalgebruik is zeker niet moeilijk. Er zit weinig dialoog in en dat vind ik fijn want dat vind ik vaak moeilijk te volgen. Het is heel gewoon taalgebruik zonder eigenaardigheden of bijzonderheden.
8. Bronvermelding
Korte samenvatting & secundaire literatuur & recensies uit:
Marres, René
Havinck, een episode
Lexicon van literaire werken, november 1995
Vogel, Wim
Havinck: een man met lege handen: sterk debuut van Marja Brouwers
Haarlems dagblad, 6 september 1984.
Gevonden op Literom op 12 Maart 2003
Warren, Hans
Het romandebuut van Marja Brouwers
Provinciale Zeeuwse courant, 15 september 1984
Gevonden op Literom op 12 Maart 2003
Verdiepingsopdracht
Voor ik het boek ging lezen had ik verwacht dat het een heel emotioneel boek zou zijn, waarin dus de emoties van de mensen na de dood van een naaste zouden worden beschreven. Ik heb eerder een boek gelezen over een meisje dat haar broer verloren had, dat boek greep mij heel erg aan en ik had verwacht dat dat hier bij ook zou zijn. De thematiek van het boek is het gebrek aan gevoel en innerlijke leegte. Dit slaat op de hoofdpersoon Robert. Hij voelt totaal geen emoties als zijn vrouw overlijdt. Hij vindt het niet erg, dat zegt hij tenminste tegen Maud. Tegen zijn vrouw was hij ook de laatste jaren al heel hard en koel. Zijn emoties zijn als het ware een beetje vastgevroren. Tegen Maud zegt hij ook dat hij eenzaam is. De belangrijkste gebeurtenissen zijn, natuurlijk de dood van Lydia, die verandert het leven van Eva en Robert. Ook erg belangrijk is het moment wanneer Eva en Robert erachter komen dat Lydia zelfmoord heeft gepleegd. Dan gaat Robert er ook anders over nadenken, en Eva’s relatie met haar moeder wordt dan ook wat duidelijker.
In beide recensies zijn de recensenten het er over eens dat Marja Brouwers een mooi debuut heeft gemaakt. Wat enorm opvalt aan de twee recensies is dat er bij beide meteen in het begin wordt gesproken over Tessa de Loo. Wim Vogel zegt dat het deze schrijfster niet verder is gekomen dan het weergeven van de werkelijkheid die ons al lang en breed bekend was. Hij is negatief over haar in tegenstelling tot Hans Warren die ontzettend positief is over Tessa de Loo.
Ik ben het eens met de recensies. Ze zijn zeer positief over het boek en dat ben ik ook. Wim Vogel merkt ook op dat het begin heel mooi is maar dat bij de bladzijden daarna een beetje de verveling toe slaat, later gaat die weg. Daar ben ik het helemaal mee eens. In het begin had ik zoiets van nou is dit het nou? Gelukkig veranderde dat. Hij merkt ook op dat het aan het begin heel realistisch is maar dat je later steeds meer gaat twijfelen, en dat niets meer zeker is. Ook daar denk ik hetzelfde over. Dat zijn ook de twee redenen waarom ik de recensie van Wim Vogel beter vind dan van Hans Warren, hij sluit beter bij mij aan.
Ik vond dat de verfilming van het boek niet echt leek op het boek. Het ging natuurlijk wel over dezelfde hoofdpersonen, en het idee was hetzelfde: een man verliest zijn vrouw en blijft achter met zijn dochter, maar verder waren er erg veel verschillen. Bij de film zie je de zelfmoordpoging van Lydia vanuit haar positie. In het boek wordt het alleen maar achteraf verteld en komt Lydia er niet in levende lijve in voor. Rafael de kunstenaar komt in de film niet voor. Daar voor in de plaats is er wel een kunstleraar, die neemt ook meteen de plaats in van Greve, de collega van Robert die een verhouding had met Lydia.
In het boek zegt Maud dat ze niet bij Robert wil wonen, maar ze beëindigt hun relatie niet, wat in de film wel gebeurt. Ook komen de schoonouders van Robert in het boek amper voor, terwijl ze in de film wel een paar keer voorkomen. Eva gaat daar zelfs een paar dagen heen, en Robert heeft een keer ruzie met zijn schoonouders. In het boek vindt Robert dure sieraden op de kamer van Lydia, terwijl hij in de film een doos met afscheidsbriefjes vind. Hij vermoede dat ze al een paar keer eerder zelfmoord heeft willen plegen en dat ze telkens een afscheidsbriefje schreef maar het nooit echt gedaan heeft tot nu. Dat is wel een belangrijk verschil want nu is hij pas echt bewust van het feit dat het zelfmoord was. In de film vind ik Robert sowieso veel emotioneler. Hij denkt ook na over haar zelfmoord, hij vraagt zich af waarom. Dan maak ik daaruit op dat hij zich toch om haar bekommert, en dat is toch een vorm van emotie. In het boek kan ik die nergens bekennen. In de film komt Eva ook veel meer voor. Ze speelt een veel belangrijkere rol dan in het boek. In het boek vond ik het meer gaan over Havinck, in de film over hun samen. Het eind van de film is ook anders dan die van het boek. In het boek eindigt het met Havinck die op een bruggetje in het water naar zichzelf kijkt. Daarvoor is hij naar een voorstelling van Rafael geweest met allerlei silhouetten van Lydia en Eva en andere figuren, hier schrok hij eigenlijk wel van. Het eind van de film is dat Havinck naar zijn schoonouders gaat omdat Eva daar is, hij zegt dat hij van haar houd en dat hij hem mist en uiteindelijk gaat ze mee naar huis.
De thematiek van het boek is het gebrek van gevoel en innerlijke leegte. Het gebrek aan gevoel is in de film een stuk minder zoals ik al eerder aan gaf. In de film waren meer emoties aanwezig niet alleen tegenover de dood van Lydia maar ook in de relatie Havinck-Eva. De innerlijke leegte is wel duidelijk aanwezig. Bij alles wat Havinck doet zie je in een flashback hoe hij dat eerst samen met Lydia deed. Dat geeft dat lege gevoel wel goed weer. De belangrijkste gebeurtenissen in het boek zijn de dood van Lydia en het moment wanneer haar zelfmoord bekend wordt. In de film komt daar de belangrijke gebeurtenis bij dat Eva en Havinck elkaar weer in de armen sluiten. In het boek is dat er niet echt. Eva en Robert komen wel wat dichter bij elkaar maar niet op de manier als in de film. Daar is het echt een kwestie van liefde, van houden van in het boek gaat het alleen maar om regeltjes en huiswerk.
Marja Brouwers vindt duidelijk dat onemotionele heel erg belangrijk. Terwijl ik het idee heb dat de regisseur van de verfilming er toch wat meer emotie in wilde verwerken. En dat heeft hij dus ook gedaan. Dat vind ik een groot verschil.
Er is duidelijk gekozen om veel flashbacks in de film te verwerken. In het boek zijn die er ook maar als je het leest is dat wat rustiger dan wanneer je het ziet, en dus valt het meer op. Die flashbacks geven je een beter inzicht in de familieomstandigheden van het gezin en de reden voor zelfmoord van Lydia.
De nadruk bij de mise-en-scène lag in deze film in het zo nauwkeurig mogelijk nabootsen van de werkelijkheid. Waardoor een realisme-effect ontstaat. Er waren geen spannende dingen op het gebied van perspectieven, beelduitsneden en shots. Dat vond ik jammer want dat had het wel een heel stuk spannender gemaakt. Nu was het heel gewoontjes gefilmd en dat was vrij saai. Dat is dan ook de reden waarom ik het boek meer waardeer. Op zich vond ik het leuker dat er in de film wat meer emoties naar voren kwamen, maar dat had dan beter uitgewerkt moeten worden want nu vond ik het een vrij saaie bedoeling. Het was niet boeiend terwijl ik het boek wel boeiend vond. Dat heb ik echt in één keer uit gelezen omdat het me echt boeide. Ik weet niet waarom ik het zo’n mooi boek vind maar het trekt me gewoon aan.
Evaluatie
Mijn verwachtingen zijn niet echt uitgekomen aangezien ik meer emoties had verwacht. Dat kwam ook omdat ik eerder een ander boek over het overlijden van iemand had gelezen waar ik echt ontroerd van raakte. Maar dit boek heeft me laten zien dat het dus ook op een heel andere manier kan. Dat vond ik ook wel weer spannend, om het eens op een andere manier uitgewerkt te zien. Mijn eindoordeel is na de verdiepingsopdracht niet echt veranderd. Ik vind het nog steeds een boeiend boek. Ik begreep het boek ook goed voor de verdiepingsopdracht dus er was niet echt veel uit te zoeken. Vorige keer begreep ik het boek ( Philip en de anderen) niet echt voor ik aan de verdiepingsopdracht begon, door de opdracht te doen begreep ik er aan het eind wel wat meer van.
Doordat ik de film heb gezien ben ik het boek wel nog meer gaan waarderen dan eerst. Omdat ik de film best saai vond, vind ik het erg knap van de schrijfster dat zij het wel boeiend heeft kunnen houden. Terwijl dat bij een film toch makkelijker is dan bij een boek denk ik. De beschrijvingsopdracht was niet moeilijk uit te voeren. De verdiepingsopdracht was wel heel veel werk en daar ben ik dan ook lang aan bezig geweest. Ik denk dat dat komt omdat we nog nooit eerder recensies met elkaar hebben vergeleken en nog nooit een film met een boek hebben vergeleken. Dat is nieuw en dus vaak wat moeilijker. Maar wel leuk en weer eens wat anders. Ik heb niet echt moeilijkheden ondervonden bij het maken omdat ik het verslag heb gemaakt na het leren en maken van het proefwerk, en dat werkt bij mij altijd het beste en dat zal ik in het vervolg ook zeker altijd blijven doen.
Ik vind het een leuk boek een ietwat saaie film en een heel leuke opdracht.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen