Boekverslag : G.a. Bredero - De Klucht Van De Koe
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1231 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1231 woorden.
DE KLUCHT VAN DE KOE - G.A. BREDERO
Motivatie
Tijdens mijn ijverige bezigheden met Module 5 van Laagland kreeg ik bij opdracht 3 en geestig fragment van het desbetreffende boek onder mijn neus. Aangezien dit stuk mij niet al te saai leek, besloot ik het boek waaruit het fragment afkomstig was te lezen voor mijn leesdossier.
Titelbeschrijving:
Titel: De Klucht van de koe
Auteur: G.A. Bredero
Gebruikte uitgave: zesde druk uit 1980
Uitgeverij: Martinus Nijhoff b.v.
1e Uitgave: 1612
Aantal bladzijden: 63
Samenvatting:
Ghijsje is een dief, al vindt hij dat hij niet slechter is dan veel anderen die hun medemens een poot uitdraaien zonder dat het diefstal wordt genoemd. Op een dag komt hij aan bij een huis waar hij onderdak krijgt van de boer, Dirk Thyssen. Deze bezit een prachtige koe en Ghijsje besluit hem te stelen. Ondertussen in Amsterdam vertrekt Joosje (de optrekker) uit zijn huis bij zijn vrouw waar hij niet aan zij trekken komt. Hij gaat naar herberg "het swarte paert" waar waardin Giertje hem bier geeft en waar er gedurende de nacht tussen hen ook nog enkele perikelen afspelen. Hier vroeg Joosje om, aangezien hij bekend staat als hoerenloper.
Als Ghijsje 's nachts zijn klusje geklaard heeft en de koe aan de hooiberg heeft vastgemaakt, gaat hij weer slapen om door de boer om twee uur gewekt te worden. De twee zouden namelijk samen naar Amsterdam reizen. Onderweg maakt hij de boer wijs dat hij bij mensen in het plaatsje Kostverloren moet zijn omdat deze hem nog geld schuldig zijn. Na het zogenaamde bezoek aan deze mensen komt hij terug met de gestolen koe aan zijn hand, welke hij laat voor komen als de afbetaling van de mensen. De boer meent zijn eigen koe te herkennen maar Ghijsje weet met een slimme manier het gesprek op een ander onderwerp te brengen. Hij haalt de boer over de koe voor hem op de markt te verkopen, waarna zij elkaar in herberg "Het swarte Paert" zullen ontmoeten. Hier is Joosje in wakker geworden en Ghijsje en de boer treden na elkaar binnen. De boer heeft de koe voor een mooi bedrag kunnen verkopen en overhandigt Ghijsje het geld. Dit is uiteraard wel een feestje waard en Ghijsje zou wel even eten en drinken gaan halen bij Pieter de Kok. Er worden hem een paar schotels en mantels meegegeven om het eten in mee te brengen en te verbergen. Ghijsje verdwijnt om niet meer terug te keren en de achtergebleven mensen feesten nietsvermoedend door. Dan komt het zoontje van de boer, Keesje, huilend binnen en vertelt dat de koe gestolen is. De boer begrijpt nu dat hij door de gauwdief op een slimme manier is beetgenomen, maar hij kan er nog wel om lachen. De optrekker concludeert dat Ghijsje niet gestolen heeft, maar dat ze hem alle drie hebben gegeven.
Relaties met politieke, sociaal-economische en
literaire achtergronden
De klucht van de koe is geschreven in 1612, dit was tijdens de Renaissance, wanneer het christelijke geloof nog steeds een groot deel van het menselijk leven bepaalde. In deze tijd werden ook veel verhalen geschreven die enigszins grappig en seksueel getint waren. Dat is in dit verhaal terug te vinden; grappigheid gedurende het gehele verhaal, en het seksuele in de dialogen tussen de optrekker en Giertje.
Ook werd er in het verhaal een maal gesproken over "frebis" gesproken, het twaalfjarig bestand, dit is de periode in de Tachtigjarige oorlog waarin niet gevochten werd, maar welk verband dit met de tekst houdt is mij niet duidelijk.
Kenmerkend voor de mensen in het verhaal is hun goedgelovigheid en naïviteit. In het boek komen ook seksualiteit en beledigingen voor, iets wat het publiek in die tijd aansprak en aan het lachen maakte. De verschillende standen in de toenmalige standenmaatschappij komt niet duidelijk aan bod, alle personen in het boek zijn van dezelfde lage stand.
Naast het eerdergenoemde verband met de Renaissance bestaat er naar mijn mening ook een verband met het stoïcisme. Deze stroming houdt namelijk in dat alles in kalmte en gemoedelijk moet worden aanvaard. Dit kun je terug vinden aan het eind van het verhaal, wanneer de boer en de optrekker tot de conclusie komen dat ze op een slimme manier zijn beetgenomen en erom kunnen lachen. Er zit wel een kleine boodschap in het verhaal, maar het is niet overduidelijk lering. Het verhaal is eerder bedoeld als vermaak.
In het begin van het boek, tijdens de monoloog van Ghijsje, praat hij over de rederijkers, maar de betekenis hiervan kan ik niet achterhalen.
Het genre van het boek is duidelijk, het is een klucht, zoals de titel al verraadt. Een klucht is een kort toneelstuk met komische inhoud en personages uit de laagste sociale milieus die zich lieten leiden door primaire levensbehoeften als eten, zuipen en vrijen.
De tekst is erg oppervlakkig en eenvoudig en door het tonen van grappige situaties is het doel ervan het vermaken van mensen. Ik denk dat iedereen hier wel om kan lachen, er is geen vastgesteld publiek, maar misschien dat het indertijd mensen uit de lagere standen wel meer aansprak omdat het in het verhaal de lagere standen betreft.
Evaluatie
Na het maken van de vorige opdracht is mijn mening over het boek niet veranderd, het heeft verscheidene dingen alleen maar verduidelijkt, zoals het aanpassen aan de tijd waarin het geschreven is en dergelijke.
Het verhaal zou absoluut niet in deze tijd geschreven kunnen zijn, wie laat er immers tegenwoordig nog een vreemdeling met wie je nog geen vijf minuten hebt gepraat in zijn huis overnachten? Door het grote tijdsverschil zijn dingen als dit niet goed te begrijpen. Dezer dagen zijn mensen veel beter op hun hoede en lang niet zo goedgelovig als toen. Als de boer in deze tijd geleefd had, zou ik erop durven wedden dat hij het geld dat de koe heeft opgebracht niet zou overhandigen aan Ghijsje. Ik vond het een leuk verhaal omdat het grappig was en bleef boeien omdat er veel komische momenten in voorkwamen. Ik was er alleen gemakkelijker doorgekomen als ik de vertaling ervan te pakken had kunnen krijgen, want bij deze versie waren sommige dingen erg moeilijk te begrijpen. Over het uitvoeren van de beschrijving en het beschrijven van de verbanden in dit verslag ben ik wel tevreden omdat ik hierin duidelijk heb weergeven waar het in boek om draait en welke factoren hierin meespelen. Wel heb ik er af en toe moeite mee gehad de tekst te relateren aan vroegere sociaal-economische toestanden en dergelijke, omdat ik nu eenmaal niet in die tijd geleefd heb en verschillende dingen dus moeilijk is voor te stellen met de beperkte informatie die ik over de zeventiende eeuw heb. Ik denk dat ik redelijk in staat ben dergelijke opdrachten uit te voeren, maar ik denk dat ik de volgende keer mezelf meer ga verdiepen in de geschiedenis die bij het boek hoort, dan zal ik de linken tussen literataire, politieke omstandigheden beter kunnen leggen.
Na heel erg hard zoeken heb ik enkele bronnen gevonden waarin op in was gegaan op dit werk en deze schrijver. Ik heb boeken, internetsites en de documentatiemappen in de mediatheek geraadpleegd en de resultaten staan hieronder:
Boek: Brandpunten - Huygens, Huygens-Wijman, Veurman - Meulenhoff educatief Amsterdam
Documentatiemappen: Literaire documentatie - Gerbrand Adriaensz
Internetsites: - http://www.cust01.energis-idc.net/~ljcoster/bredero
- http://www.dbnl.org/tekst/bork001nede01/bred001.htm
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen