Boekverslag : Willem Brakman - Moenens Luchtige Sprongen
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1056 woorden.

Primaire gegevens van het gelezen werk:

Auteur: Willem Brakman

Titel: Moenens luchtige sprongen

Verschenen in: 2005

Uitgever:Em. Querido’s Uitgeverij bv.

Verwachtingen vooraf: Saai boek met hier en daar wat hoogtepunten, omdat het over de duivel gaat. Verder verwachtte ik, ondanks de prijzen die Brakman behaald heeft in het verleden, niet veel. Had oud taalgebruik verwacht, omdat Brakman uit 1922 stamt. Had slechte verwachtingen.



Samenvatting van de inhoud:

De verhalen springen van de hak op de tak. In dit boek staat de duivel centraal. Hij heet Moenen, net zoals het ‘bekende’ mirakelspel van Marieke van Nieuwwegen. Er komen verschillende mensen in het boek aan bod, maar ik moet heel goed denken wie het zijn en wat ze voor nut hebben in dit verhaal. Moenen maakt van alles mee. Hij wil op den duur subsidie aanvragen om een documentaire te maken over iemand die de Woestijnman wordt genoemd. In het mirakelspel van Marieke kan de duivel nog hoge sprongen maken om zijn Marieke te overwinnen. In dit boek van Brakman echter niet. Vandaar de ‘luchtige sprongen’.

De titel past ook wel bij het boek, omdat er soms geen touw aan vast te knopen valt. De sprongen in het boek zijn voor onervaren lezers onbegrijpelijk. Zonder het lezen van de vorige werken van Brakman is het nog moeilijker. Zoals in vele andere boeken van de schrijver komen God, Jezus en de duivel aan bod. Ook personages uit vorige boeken, zoals vrouw Pronk, passeren de revue weer. Er zit in dit verhaal geen logica, dus is het erg moeilijk een samenvatting van dit boek te maken.



Titelverklaring:

In vergelijking tot de vorige werken van Brakman, waar de duivel hoge sprongen kon maken om zijn Marieke te bereiken, kan hij dat in dit boek niet meer. Het zijn slechts luchtige sprongen. Vandaar Moenens luchtige sprongen. Ook het verhaal verloopt met ‘luchtige’ sprongen.



Opbouw:

Het verhaal begint met een voorwoord en gaat aan een stuk door. Het bestaat uit een lang verhaal. Geen hoofdstukken, geen tussenkoppen, op een enkeling na. Op een gegeven moment staat er Preek1, Preek2, dat zijn de enige koppen die er tussen vermeld worden.



Taalgebruik:

Het taalgebruik is heel ouderwets. Heel onbegrijpelijk. Niet zozeer omdat het moeilijk is, maar op een gegeven moment lijken zinnen niet van deze tijd te zijn. Het lijkt alsof Brakman vanuit zijn eigen stijl geschreven heeft en dat is soms wat verwarrend.

“Na mijn entree waren er zo’n twee uur verlopen toen de machtige zijn stoel had omgedraaid naar de aanwezigen en verkondigde: ‘Ik ben geen toneelspeler.’ Het was asof ieder woord van heel ver kwam, krakend en schuifelend. Ik zou dit mijn leven lang niet vergeten, want het absolute tegendeel was mij in de ziel gekerfd. Nu had ik eens de gelegenheid om het verdere verloop van zo’n boodschap te horen. Ook vrouw Paap en Maria Medik wachtten eerbiedig op het vervolg, dat eerst na een lange stilte eindelijk begon.”



Tijd:

In welke tijd speelt het boek zich af? Het boek speelt zich af in het verleden, denk ik. Het wordt niet geheel duidelijk, maar echt modern klinkt het niet. Ook aan de manier waarop mensen praten, merk je dat het niet uit deze tijd stamt. Dat maakt het verhaal wat nostalgischer, maar ook wat onduidelijker. Ik kan geen tijd schatten die de vertelde tijd weergeeft. Het verspringt te vaak, waardoor dit niet duidelijk wordt. Het kan gaan over weken, maar ook over maanden. Jaren denk ik niet, want dat zou wel opgevallen zijn. Geen chronologisch verhaal, wel weer flashbacks naar andere boeken van Brakman.

Wat is de verteltijd? Het boek telt maar 136 bladzijdes, daar doe je gemiddeld drie tot drieënhalf uur over.



Plaats en ruimte:

Het boek speelt zich af in Nederland: onder andere in Scheveningen. Deze plaats is belangrijk in het boek, omdat hier een film opgenomen wordt (wat voor film is onduidelijk). Verschillende ruimtes spelen een belangrijke rol. Bijvoorbeeld een café/hoerentent, waar een van Moenens bekenden heengaat om seks te hebben met een hoer.



Spanning:

Er is weinig spanning in dit boek, hoewel het met de duivel te maken heeft. Wel komen er veel seksuele dingen aan bod. Zo heeft een personage uit het boek ‘seks’ met een overleden vrouw.



Vertelperspectief:

Je ziet alles door de ogen van Moenen. Ik-perspectief dus.



Personages:

Moenen metter eender Ooghe is de hoofdpersoon in dit boek. Hij is een round character en eigenlijk de enige in dit boek waarvan je de gedachtegangen en gevoelens kunt volgen. Hij is de duivel en geniet van dingen die eigenlijk niet kunnen in het leven: ‘seks met doden’ etc. Hij lijkt erg onverschillig met eigen idealen.



Woestijnman is een bijpersoon. Hij is een flat character en wordt verder nauwelijks beschreven. Hij is de ‘rivaal’ van Moenen.



Verder komen er wel personages aan bod zoals al eerder genoemd, maar deze zijn niet te beschrijven.



Thema en motieven:

Het grootste thema is de dood en seks. Dat is duidelijk te merken, omdat er enkele mensen in dit boek doodgaan. Ook seks is een veelbesproken onderwerp. Zo is er iemand die de hoeren opzoekt, maar ook Moenen zelf die zijn ‘liefde’ voor een vrouw vertelt. Hoe hij haar graag aanraakt enzovoorts. En dan hebben we nog het stuk waarin verteld wordt hoe iemand zijn penis in de mond van de overleden vrouw doet en “paardje rijdt”. Daarna stopt hij ook haar hand in zijn broek en laat zich masturberen.



Genre:

Ik zou niet direct een genre kunnen toepassen. Het is geen thriller, geen roman, geen detective en geen drama. Het is ook niet waar gebeurd. Wat duidelijk is, is dat het fictie is. Pure fictie die erg veel fantasie vereist. Ook moet je je kunnen inleven met de nodige denkbeelden.



Eigen literaire recensie:

Ondanks de vele prijzen die Brakman voor zijn werk ontvangen heeft, is dit boek onbegrijpelijk. Voornamelijk onbegrijpelijk voor degenen die geen voorgaande werken gelezen hebben. Het verhaal begint nog enigszins begrijpelijk, maar verandert al snel in een van-de-hak-op-de-tak-springend verhaal. De personages zijn daardoor moeilijk te volgen, omdat het geheel niet overkomt. Dat is jammer. Voor mensen die erg veel verbeelding hebben, is dit een goed boek. Het is ongetwijfeld een goed en sterk in elkaar zittend literair verhaal, maar voor de ‘leek’ onder ons is het niet te begrijpen. Het is ook enigszins saai, hoewel het toch wel leuk zou kunnen zijn als het iets duidelijker opgeschreven was. Het is wel weer een echte aanrader voor literatuurliefhebbers met een voorliefde voor verhalen die extra verbeelding vragen.
Andere boeken van deze auteur:

Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen