Ben Borgart, Levende Cargo
1. Titelverklaring
Het gelezen boek is getiteld: "Levende Cargo" en dat slaat op het zeldzame
diertje ONO dat meegesmokkeld wordt vanuit Australie. Het 189 bladzijden tellende boek is
geschreven door Ben Borgart. Ik neem aan dat dit boek bij de eerste druk hoort, die in
1983 moet zijn geweest.
2. Thema
Hoe de menselijke zucht naar meer, mensen ertoe kan bewegen om ten koste van alles hun
utopische beelden te verwezenlijken.
3. Tijd
Het verhaal is niet chronologisch, omdat de schrijver soms even terugspringt in de
tijd. Dit doet hij bij belangrijke gebeurtenissen. Om deze gebeurtenis vanuit een andere
gezichtshoek, nog een keer af te laten draaien. Dan is Henk ook geen Henk meer maar een
man (abstracter). Ook wordt er gebruik gemaakt van hiaten, vaak door middel van een witte
regel.
4. Ruimte
Borgart beschrijft de ruimte niet te uitgebreid. Je komt er wel achter dat de relatieve
afstanden in Australie heel groot zijn. Hier begint hij het boek ook mee. Je zit dat er
een soort parallel is tussen die omgeving en de mensen, die daar wonen. De omgeving is
rouw saai en droog, de familie die geaustraliseerd zijn ook. De omgeving is voor die
mensen verandert, dus zijn ze zelf ook verandert. Het zijn niet mensen waarmee je lol kunt
hebben. De familie Mulder is ook weer blij als ze weer thuis is hun eigen omgeving zijn.
Als Bas,Lex en Suze de weg zijn kwijt geraakt doordat de gids er vandoor is gegaan na
een ruzie, komt er een zand/stofstorm.
Toch is er niet heel duidelijk een parallelwerking of contrast om dat Borgart het niet
zo vaak benadrukt.
5. Verteller
Het boek heeft een alwetende verteller die alleen voor Henk subjectief is. Als er een
perspectief-wisseling optreedt is het perspectief ineens objectief. P-wisseling
bijvoorbeeld om belangrijke gebeurtenissen te herhalen vanuit een andere hoek.
Hij beschrijft eerst wat er gebeurde op het moment dat er ontdekt wordt dat er een
beest gekidnapt wordt en dat Henk er met een (schok-)stok achter aan gaat. Daarna hetgeen
de twee spoorweg-agenten zien aan de andere kant van de muur.
6. Motieven
* God ja of nee
Tilda gelooft dat er een god bestaat en dat er een schepping is geweest wat ook
beschreven staat in Genesis. Henk gelooft dit niet en denkt (hoopt) dat er een evolutie is
geweest. Hij wil dit aantonen met ONO als het maar veel geld oplevert, als het moet
illegaal.
* Dierenhandel
Het circuit waar Henk in verzeild raakt, heeft er niet zoveel verstand van en vertrouwd
op J. van Raamsdonk.
* Het streven naar meer
Wat vandaag de dag het motief van vele mensen is, Henk wil veranderen van een simpel
burger mannetje in een miljonair of wat daar in de buurt zit.
* Bevredigen van eigen verlangens
Hier is het allemaal om begonnen, Tilda wilde een Koala alhoewel deze beschermt zijn.
Henk wil Tilda een plezier doen maar als hij ontdekt dat het dier veel waard is wil hij
z'n verlangens er graag mee bevredigen.
7. Personages
*Henk Mulder
Dertiger, getrouwd,verschilt niet zo erg met z'n buurman, wil graag meer dan hij al
heeft en is niet gauw tevreden, zal zelfs tot het uiterste gaan om zijn hachje te sparen
in een paniek situatie, als hij hier achter komt gooit hij het pistool weg.
*Tilda Mulder
Huwelijk niet zo geweldig, dood van haar ouders deed er ook al geen goed aan, geen
kinderen, haar enige zuster geemigreerd naar Australie, zocht haar heil in Christus, de
spermabank, sherry, roddelvriendinnen n vreemd gaan.
*Dierenarts Bas Nooyen
Komt op te beginnen aardig over, helpt Henk zoveel mogelijk, maar later komt z'n ware
aard naar boven en blijkt het een hebberige viespeuk te zijn die graag een jonge vriendin
(Suze) wil hebben voor zijn ouwe lichaam.
*Suze
Een beetje een dom maar niet lelijk vrouwtje, heeft het gezicht van een pop, blijft bij
Bas omdat deze haar constant verrast met nieuwe 'attracties, maakt veel schrijffouten in
de reisverslagen die in dit boek als cursief gedrukt opgenomen zijn in het verhaal.
*Lex van Raamsdonk
De ware bioloog, niet uit op geld, maar alleen uit interesse en waardering voor de
wetenschap naar Australie voor de populatie te onderzoeken.
*Dr. Joost van Raamsdonk
Net als z'n neef niet uit op geld, hij hoeft niet eens 10% van de winst. Alleen het
vermelden van z'n naam zal al een overplaatsing betekenen waardoor hij zich kan wijden aan
de insekten.
*Pollentier
Een familie uit Oostende (B) die ONO ondergebracht krijgt voor een bep. tijd. Vader zit
in een rolstoel en heeft bepaalde ideeNn over UFO, hij denkt dat ONO met een tijdmachine
is meegenomen.
*Ninon Andwar
Brildragende studente uit (B), Henk weet soms niet of ze nu knap is of lelijk. Werkt in
een zoo aldaar. Majotte is het geboorte land van Ninon (regenwoud).
8. Stijl
Moderne en goede stijl. Wel opvallend hoe hij een soort reisverslag in het boek
verwerkt, het wordt een gewoon onderdeel van het boek.
9. Genre
Misdaad roman
10. Opbouw
Het boek bestaat uit 14 hoofdstukken zonder hoofdstuk-titels. Soms maakt de schrijver
gebruik van een witte regel om een hiaat aan te duiden om een perspectief-wisseling aan te
geven. Het verhaal werkt steeds naar een climax toe, die soms in een anti-climax uit kan
lopen. Bijvoorbeeld over het diertje ONO, de hoofdpersoon Henk komt er maar niet achter of
het nu een zeldzaam of juist een zeer algemeen dier is. Hij spreekt verschillende mensen,
die er verstand van hebben en ze zeggen allemaal wat anders. Op een hoogtepunt, wordt een
contract getekend voor ONO (63.000 pond). Maar net voordat er getekend wordt komt Ninon
binnen lopen, die zegt dat het een gidro is (dit is dus een anti-climax). Het is ook een
cyclische opbouw. Aan het begin heeft Henk Mulder niets en aan het einde is er ook niet
veel verandert, hij is als het ware nog net zo 'arm' als voorheen, hij zou zo weer
overnieuw kunnen beginnen.
11. Samenvatting
Henk Mulder en Tilda Mulder wonen samen in Utrecht. Ze vinden allebei dat ze te weinig
geld binnen krijgen.Zij is huisvrouw en hij werkt als technisch tekenaar bij een
bouwbedrijf. Beiden waren ze dertigers en kinderloos. Door emoties gedreven gingen ze drie
weken naar AustraliN. Zij zei:"Dan kan ik eindelijk m'n zus weer eens zien." Ze
gingen er naar toe, maar de familie leden lagen elkaar niet meer zo, ze waren compleet
geaustraliseerd. En de eerste zondag barstte de bom. Tilda wilde een koala beer hebben,
geen papegaai of zo maar iets wat niemand anders had. Dit loopt op een hele rare manier
uit in een ruzie (Tilda maakte Henk uit voor een makke badaap). Henk loopt daarom weg en
stapt in de auto, wordt later wakker onder de ogen van een bloot mens.....een Aborigine.
Hij bleek de vorige dag ergens gestrand te zijn zonder benzine. Hij blijft daar een
poosje, totdat er een paar jagers aankomen lopen met een zelfgemaakt kooitje van twijgen,
waarin een beest zat. De hoofdman beoordeelde het dier en zij dat het beest niet een 'real
koeskoes' was en dat ze het niet zouden eten. Henk nam het dier mee voor z'n vrouw. Ze
nemen het mee in het vliegtuig in een speciale box. Op een gegeven moment wordt Tilda
gebeten door het dier dat ONO genoemd werd omdat dat het eerste was dat Tilda's zus zei
toen ze het dier zag ('O no'). Tilda hoeft het dier niet meer en Henk maakt het slotje
open van de box bij een tussenlanding (Beest kon beter in een subtropisch klimaat blijven,
dan in Nederland verhongeren). Als ze zitten te wachten ziet Duitser de schetsen die Henk
van het dier gemaakt heeft en verteld dat het dier wel eens een overgebleven zeldzaam dier
kon zijn die als bewijs gebruikt kon worden voor de evolutie theorie. Het zou een schakel
kunnen zijn tussen de kleinere landdieren en de mensapen. Het dier had namelijk opvallende
handjes met vingertjes, de Duitser had het dier nog nooit gezien en dacht dat het wel een
miljoen Mark zou kunnen opleveren. Nou, toen wist Henk niet hoe vlug hij de box weer op
slot moest doen. Hij gaat eerst naar Belgie om te kijken in de bibliotheek daar of het
dier 'al bestaat'. Hij ontmoet op deze manier de Ninon Andwar, een belgische studente, die
in de zoo werkt. Hier wordt hij steeds verliefder op. Via z'n vader komt hij in contact
met de dierenarts Bastiaan Nooyen uit Uddel, die hem verteld hoe hij het aan moet pakken.
Als Henk zit te vissen komen twee mannen naar hem toe die hem een bod doen van 40.000
gulden. Henk zegt dat hij minstens het tienvoudige wil hebben. Deze twee mannen blijken de
bioloog-anatoom Dr. Brackx te zijn met z'n assistent Lex van Raamsdonk, allebei uit
Amsterdam. Later krijgt hij een brief van Lex die hem verteld, dat het die voor Brackx
alleen maar een waarde heeft in opgezette toestand. Ook verteld hij hem dat hij op studie
reis wil gaan naar Australie om ter plekke de populatie van de 'halfaapjes' te bestuderen.
En hij geeft hem de raad om voor de verkoop van het dier, naar Engeland te gaan, hij geeft
het adres van z'n oom, die bij de London Zoo werkt als entomoloog (Dr. Joost van
Raamsdonk). Hij kan niet legaal naar Engeland, dus hij neemt contact op met een zekere mr.
JaVran die hem samen met een paar andere vluchtelingen naar Engeland zou smokkelen. Hij
had ook een pistool aangeschaft, die hij later op het moment dat hij erachter kwam dat hij
hem echt gebruikt zou hebben in het water gooide.
De dierenarts werd jaloers op Henk en dacht dat hij het dier toch niet in leven zou
kunnen houden. Dit was de reden om samen met zijn vriendin (met een poppengezicht) naar
Australie vertrok om er nog een exemplaar weg te halen. Ze komen daar Lex van Raamsdonk
tegen. Ze kenden elkaar alleen van horen zeggen. Lex verteld dat hij er alleen maar was om
ze te bestuderen, dus ze gaan samen verder. Deze dingen gebeuren tegelijk. Die laat de
schrijver steeds merken door regelmatig over te springen tussen de twee situaties.
Henk schrijft een brief naar Ninon om te vragen of ze ook naar Engeland wil komen. Op
het moment dat hij een kontrakt wil ondertekenen voor ONO komt ze binnen lopen en verteld
dat het een normale gidro is....het kontrakt gaat niet door. Hij verbleef in het huis van
Joost van Raamsdonk, ONO in een kooi achter het huis. ONO wordt gekidnapt, maar een hond
van de spoorwegen politie houd de dieven tegen. ONO ontsnapt en Henk er achteraan. ONO
klimt in een paal van boven leidingen voor de stroom voorziening, Henk erachter aan. ONO
bungelt aan een van de draden en Henk grijpt het dier waardoor ze contact maken met de
grond. Gevolg: ONO dood en Henk in het ziekenhuis (ONO isoleerde de stroom grotendeels).
ONO was naar een onderzoekscentrum gebracht waar ze dachten dat het een variant was van de
uitgestorven mangoest- of fantoommaki. Toch zeer zeldzaam en ze boden er 700 pond voor. Ze
wezen af dat het dier uit de Australische fauna ontrukt was. Dit klopte wel want Lex, Bas
en Suze spraken een man die vertelde dat hij een vrouw (chinees) en een zilverbruin aapje
kwijt geraakt was. Hij had het gekregen van een Griekse bootsman, die een gokschuld bij
hem had. Hij wist niet waar het dier vandaan kwam.
12. Eigen mening
Ik vind het een goed-geschreven boek, omdat:
*Het boek komt wel overeen met de werkelijkheid, het bespreekt op een duidelijke manier
de internationale dierenhandel.
*Er is zelfs een handel in dieren of bepaalde delen van hen (ivoor van de olifanten).
Dit zou toch eigenlijk niet mogen, dieren doden om er grof geld mee te verdienen.
*Het geeft ook goed weer hoe mensen altijd uit zijn op geld, zelfs ten koste van de
dieren.
*Het boek is wel goed opgebouwd. Het verhaal werkt van climax naar climax. (dus veel
hoogtepunten). |