Boekverslag : Ferdinand Bordewijk - Karakter
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 3954 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 3954 woorden.
1 beschrijvingsopdracht
Complete titelbeschrijving
auteur: F. Bordewijk
titel: Karakter
uitgever: Nijgh & van Ditmar
jaar van verschijning: 1980 (22e druk)
De beschrijving
Motivatie van je boekkeuze
Ik heb voor deze boekbespreking ‘Karakter’ gelezen, omdat ik tijdens CKV een stuk van de film heb gezien, die me heel erg aansprak.
Korte weergave van het verhaal
Jacob Willem Katadreuffe wordt rond Kerstmis op de Rotterdamse kraamzaal doormiddel van een keizersnee geboren. Hij is zoon van Joba Katadreuffe en Arend Barend Dreverhaven. Dreverhaven is de beruchste deurwaarder van Rotterdam. Op het moment dat hij verwekt werd, was Joba de 18 jarige dienstbode van Dreverhaven. Nadat blijkt dat ze zwanger is, gaat bij hem weg. Op zijn 6 per post gestuurde huwelijksaanzoeken gaat ze niet in. Eveneens weigert ze zijn financiele ondersteuning. Vooral omdat ze zich schuldig voelt, dat ze toendertijd voor hem is bezweken. Ook een huwelijksaanzoek van schipper Harm Knol Hein slaat ze af.
Katadreuffe groeit onder armoedige omstandigheden op, maar Joba zorgt dat hij niks te kort komt. Joba verdient geld met handwerk dat opvalt door de moderne patronen en een opvallende kleur groen die ze voor weinig geld op de markt heeft gevonden. Verder verdient ze nog wat geld door Jan Maan in huis te nemen. Hij is een communist, machinebankwerker en hij heeft steeds met zijn ouders ruzie over meisjes, waarna het weer uit gaat, doordat het uit gaat. Zij voedt haar zoon streng op, hij mag na de lagere school bijvoorbeeld geen vak leren. Hij moest zich maar netals haar door de wereld slaan.Op zijn 18e wordt hij na enkele baantjes werkloos, waarna hij wat tweedehands boeken koopt, voor uit te gaan leren. Hij komt onder andere een incompleet Duits lexicon. Uit deze boeken gaat hij leren.
Nadat Katadreuffe een toekomst visioen krijgt met slechte baantjes, ondergeschiktheid, perioden van geen werk en wanneer zijn moeder er niet meer is slecht eten, wil hij vrij man zijn. Voor 300 gulden neemt hij in Den Haag een sigarenzaakje over. Het geld leent hij bij een woekerbankje, de Maatschappij voor Volkskrediet. Maar het zaakje wordt niks. De bank vraagt zijn faillissement aan. Zo komt hij bij de curator mr De Gankelaar terecht. Hij komt 10 minuten voor tijd bij het kantoor aan en loopt besluitloos rond. Terwijl hij naar het gebouw kijkt met de 5 naambordjes krijgt hij weer een visioen, hier ligt zijn toekomst. Die dag ziet hij zijn vader ook voor het eerst. Hij vindt hem een ‘kerel als een beest’. Maar onbewust maakt hij een imponerende indruk op Katadreuffe.
Bij De Gankelaar wordt zijn faillissement bij gebrek aan baten opgeheven en krijgt hij een betrekking als typist aangeboden.
Dat jaar krijgt Katadreuffe een kamer bij Graanoogst, Stroomkonings concierge die op het bovengedeelte van het kantoor woont. Op het werk ontplooit hij zich als een leergierig, intelligent en hard werkend persoon. Hij besluit voor zijn staatsexamen te gaat studeren, want hij wil zijn vader voorbijstreven, op wie hij trots, maar ook afgunstig is.
Dreverhaven wordt steeds meedogenlozer, steeds erger levensmoe (hij daagt het noodlot uit) en leent nog steeds geld tegen woekkerrentes. Hij besluit een tweede faillissement van Katadreuffe aan te vragen. Dit keer lukt het. Katadreuffe besluit zijn vader op te zoeken als hij er achter komt dat zijn vader er achter zit. Hij kan zich op zijn vaders kantoor nog net beheersen, doordat zijn vader hem een mes toeschuift. Hij heeft door dat Dreverhaven hem zo de fout in wil laten gaan.
Het kan niet uitblijven dat meisjes verliefd worden op Katadreuffe. Hij heeft namelijk een mooi gezicht met bijzondere ogen en een leuke lach, een jongen waar veel meisjes op vallen. Maar hij weet zelf niet dat hij zo knap is en dat meisjes op hem vallen. Graanoogsts dienstmeisje Lieske en de typiste Sibculo worden ook verliefd op hem. Maar zij roepen bij hem eerder weerzin op dan liefde. Een ander meisje, Stroomkonings secretaresse, Lorna te George, voelt Katadreuffe wel iets voor, maar zij roept bij hem ook onrust en angst op.
Op een avond als er een volksoproer is in het centrum van Rotterdam gaat Katadreuffe weer naar Dreverhaven toe. Katadreuffe wil zijn vader trotseren. Hij doet dit door 2000 gulden te lenen om prive-lessen te kunnen nemen. Hij zegt tegen zijn vader dat hij het tegen hem zou opnemen als hij hem daartoe in de gelegenheid stelt.
Katadreuffe doet maar weinig om zich te ontspannen. Af en toe gaat hij met zijn moeder en Jan Maan naar Russische films. Hij heeft veel waardering voor de films, ofschoon hij geen communist is.
In een exclusief restaurant krijgt hij weer een visioen als hij Stroomkoning een boodschap komt brengen. Hij ziet zich daar later op dezelfde manier eten.
Rentenstein (de bureauchef) wordt betrapt op fraude. Katadreuffe mag zijn taak op zich gaan nemen. In die tijd krijgt hij ook een tegenslag te verwerken, hij ziet Te George op het strand liggen met haar vriend. Er overvalt hem een gevoel van jaloezie.
Hij krijgt nog een tegenslag kort voor zijn staatsexamen. Dreverhaven dient namelijk weer een verzoek tot faillissement in. Maar de rechter wijst dit verzoek van de hand.
Als Katadreuffe zijn examen haalt, wordt op kantoor een feestje gehouden. Hij krijgt het complete Duitse lexicon van het kantoor cadeau. Tijdens dat feestje nemen juffrouw Te George en Katadreuffe op een vreemde manier afscheid. Katadreuffe voelt al aan dat dit een definitief afscheid is. Daarna neemt juffrouw Te George ontslag. Na deze gebeurtenis gaat Katadreuffe zich heel moe voelen en krijgt een maagbloeding. Hij neemt voor het eerst 2 weken vakantie.
Katadreuffe gaat in Leiden rechten studeren, die studie wil hij in drie jaar afronden zonder colleges te volgen. Omdat hij in zijn oude kamer te veel wordt afgeleid door juffrouw Te George verhuist hij. Ondertussen gaat de gezondheid van Joba achteruit. Verder wijst ze na 25 jaar weer een huwelijksaanzoek van Dreverhaven af. Na dit aanzoek vraagt Joba waarom hij haar zoon steeds dwars zit. Hij antwoordt dat hij hem voor negen tiende zal wurgen en voor een tiende zo zou laten, dat kleine deel zal hem groot maken.
Met Dreverhaven gaat het ook steeds slechter. Hij lokt mensen uit om hem te vermoorden, dat is een soort obseccie voor hem, vermoord worden. Maar ook al zet hij al zijn huurders van zijn kantoorpand in een opwelling met geweld op straat, het mes blijft uit.
Katadreuffe gaat zich steeds meer vervreemden van het volk.
Stroomkoning die netals hem van gewone komaf is, ziet hij als zijn grote voorbeeld. Nadat Stroomkoning een feest had gegeven voor zijn veertig jarig jubileum, gaat hij met een kleine groep naar het Haagse nachtleven. Hij ergert zich dan vooral aan het kijken van vrouwen.
De dag voor Katadreuffe zijn doctoraalexamen aflegt, ontmoet hij Te George in een park waar hij met zijn moeder wandelt. Te George is inmiddels getrouwd en heeft een kind. Hij zegt haar nooit te zullen trouwen. Ook geeft hij toe een lafaard te zijn. Zijn moeder verklaart hem voor gek als hij vertelt dat ze op kantoor nog niet verloofd was.
Omdat Katadreuffe bang is te veel aan juffrouw Te George te moeten denken, geeft hij geen feest als hij geslaagd is. Zijn beediging probeert Dreverhaven op het laatste moment nog tegen te gaan, maar die poging mislukt. Na zijn beediging komt zijn visioen uit, zijn naamplaatje aan de gevel. Dit is het moment voor zijn laatste afrekening met zijn vader, een plan die hij al jaren koester. Maar Dreverhaven reageert heel anders dan hij had verwacht. Er komt er niks van geplande waardige vergelding terecht. Katadreuffe wordt namelijk woedend als Dreverhaven zijn hand naar hem uitsteekt. Dreverhaven zegt nou juist meegewerkt te hebben als hij zijn tegenwerking voorhoudt. Eerst gelooft hij er niks van, maar bij zijn moeder thuis gaat hij meer voor die woorden voelen. Bij zijn moeder thuis raakt hij ook ontroerd, als hij ziet dat zijn moeder het maandelijks gegeven bedrag voor hem op de bank heeft gezet. Dit is het moment dat hij inziet dat hij gefaald heeft door alle aandacht in zijn carriere te steken. Zijn moeder, Jan Maan, zijn vader en Te George heeft hij hierdoor verdriet gedaan. Juffrouw Te George heeft hij hierdoor zelfs verloren.
Persoonlijke reactie
1. onderwerp
Het verhaal gaat over een vader, zoon en moeder die zeer afstotende karakters hebben, de zoon heeft het idee dat zijn vader alles doet om zijn carriere tegen te werken, maar uiteindelijk komt hij tot inzicht dat de vader het voor zijn eigen bestwil deed.
Dit vind ik een interessant onderwerp, vooral omdat ik nog nooit een boek heb gelezen die de vader-zoon relatie van de zelfde kant belicht. Ik vind het interessant om boeken te lezen die realistisch zijn, maar voor mij moeilijk voor te stellen zijn. Dit komt vooral omdat ik onder vele betere omstandigheden ben opgegroeid dan Katadreuffe.
Het boek ligt niet echt in mijn belevingswereld. Het laat mij een hele andere vader- zoon relatie zien dan dat ik me er bij voor stel. Het lijkt mij heel moeilijk om onder soortgelijke omstandigheden te zijn opgegroeid. Over soortgelijke onderwerpen denk ik wel eens na. Ik realiseer mij namelijk goed dat niet iedereen onder even goede gezinsomstandigheden opgroeit als ik en dat niet iedereen de kansen krijgt die ik krijg. Dit boek heeft mij ook geen andere kijk op het onderwerp gegeven. Ik ben (en blijf) van mening dat iedere ouder het beste met zijn kind voor heeft. Ook al kijk je er soms anders tegen aan. Dreverhaven vond dat hij ook goed handelde, ook al was dit voor Katadreuffe moeilij
In het verhaal wordt niet expliciet een visie gegeven. Maar ik haal uit dit verhaal twee visies. Ten eerste dat een ouder het beste met zijn kind voor heeft, ook al beleeft het kind het anders. En het tweede dat je niet alleen aan je carriere (aan jezelf) moet denken, want hier doe je anderen mee pijn.
2. De gebeurtenissen
In het boek komen meerdere belangrijkse gebeurtenissen voor. Ik vind zijn eerste toekomst visioen van slechte baantjes, ondergeschiktheid, perioden van geen werk, en wanneer zijn moeder er niet meer was slecht eten belangrijk. Netals zijn tweede visioen voor het grote advocatenkantoor van Stroomkoning, namelijk dat in dat huis zijn toekomst ligt. Een ander belangrijk visioen kreeg hij in een exclusieve restaurant waar Stroomkoning aan het eten was, aan wie hij een boodschap af moest geven. Dit visioen hield in dat hij daar later ook wou zitten. Ik vind dit de belangrijkste gebeurtenissen, omdat deze hem ertoe hebben gezet om het zo ver te schoppen. Andere belangrijke gebeurtenissen vind ik het inzicht dat hij andere te kort heeft gedaan door zo hard aan zijn carriere te werken en het inzicht dat zijn vader het voor zijn eigen bestwil deed. Ze zijn in het verhaal minder belangrijk dan de eerste 3 gebeurtenissen, maar ik denk dat dit hele belangrijke levensinzichten zijn.
Ik vind deze gebeurtenissen goed beschreven. Vooral doordat bij de visioenen wordt vermeld dat dit beslissende ogenblikken voor zijn eigen leven zijn. Verder wordt goed beschreven, waar deze visioenen ontstaan en onder welke omstandigheden.
De laatste twee gebeurtenissen zijn ook goed beschreven. Ik vind aan de beschrijving van zijn laatste gebeurtenis heel goed beschreven hoe hij er eerst over dacht en hoe zijn latere visie tot stand komt. Ook is het ontstaan van deze inzichten en zijn reactie hier op mooi beschreven.
Ik denk dat de gedachten en gevoelens een belangrijkere rol spelen dan de gebeurtenissen. De gebeurtenissen vloeien namelijk voort uit hun karakters, dus uit hun gedachten en gevoelens. Maar het is niet zo dat het verhaal is opgebouwd uit gedachten en gevoelens. Het verhaal is wel gewoon opgebouwd uit gebeurtenissen, maar ik vind de daar achter liggende karakters belangrijker.
De gebeurtenissen vloeien logisch uit elkaar voort. Het verband tussen de gebeurtenissen is ook heel makkelijk te leggen. Katadreuffe wil het gewoon zo ver mogelijk schoppen, maar zijn vader Dreverhaven de beruchte deurwaarder probeert hem zo veel mogelijk tegen te werken. Hij doet dit voor Katadreuffes eigen bestwil was.
Ik denk dat op mij het besef dat zijn vader het voor zijn eigen best wil deed, het meeste indruk op mij heeft gemaakt. Vooral omdat ik het knap vind dat ondanks alles wat zijn vader heeft gedaan om hem tegen te werken, dat hij toch tot het besef komt dat het voor zijn eigen best wil was, in de plaats van dat hij woedend op zijn vader is.
3. Personages
De karaktereigenschappen van de hoofdpersoon worden duidelijk beschreven, waardoor je hem goed leert kennen. De karaktereigenschappen spelen in dit verhaal een hele belangrijke rol. Want het verhaal komt tot stand door botsende karaktereigenschappen.
Ik vind Mr. De Gankelaar de sympathiekste persoon, omdat hij zich voor Katadreuffe heeft ingezet. Door hem is Katadreuffe toch bij het kantoor kunnen gaan werken en hij heeft zich voor hem in gezet door bv de boeken voor hem te kopen bij het 2e faillissement, zodat hij die kon houden.
Ik vind het heel moeilijk om te zeggen of ik in dezelfde situatie net zo of anders zou reageren als Katadreuffe. Voor mij is het moeilijk voor te stellen om onder dezelfde omstandigheden opgegegroeid te zijn. Maar ik denk dat ik net als Katadreuffe zou vechten voor een goede baan en er ook voor zou werken. Maar ik kan het me niet voorstellen dat ik net zo rustig als Katadreuffe zou blijven als mijn vader me zo zou behandelen. Volgens mij zal ik woedend worden.
Omdat je de karaktereigenschappen van de personages weet, reageren de personages voorspelbaar. Ze handelen zo als in hun karakter ligt. Ik vind het in dit verhaal wel prettig, het was anders denk ik een heel raar boek geworden. De zoon had dan al lang de vader bv vermoord of in elkaar geslagen. Sowiezo was het verhaal niet te voorspelbaar, het werd er niet saai door, doordat je bv al wist hoe het verhaal zou aflopen.
4. opbouw
Het verhaal is makkelijk opgebouwd, want alle gebeurtenissen vloeien logisch uit elkaar voort. Er zijn haast geen verbanden die je zelf moet leggen.
Het verhaal is niet echt spannend. De schrijver maakt wel gebruik van spanningsbogen. Hij onderbreekt bv een handeling waar hij pas weer in het volgende hoofdstuk op in gaat. Hij houdt op dat moment dus belangrijke informatie achter.
Het verhaal is in chronologische volgorde geschreven, het verhaal begint bij zijn geboorte en eindigt nadat hij zijn diploma heeft gehaald. In het verhaal komen af en toe flashbacks voor bv als Jacob terug denkt aan gebeurtenissen uit het verleden. Ik vind de flashbacks in het verhaal prettig, want daarin wordt belangrijke informatie gegeven om het verhaal te snappen. Deze opbouw past ook goed bij het onderwerp om het verhaal te snappen. Door de chronologische opbouw is zijn leven makkelijk te volgen en de flashbacks zijn makkelijk voor de tekst te begrijpen.
Je ziet de gebeurtenissen door de ogen van een derde persoon (een alwetende verteller). Ik vind deze manier van vertellen geslaagd doordat je zo meer informatie krijgt dan als je het verhaal door de ogen van een personage had gezien.
Je blijft op het eind nog wel met vragen zitten, maar de belangrijkste vragen zijn beantwoord. Je weet dat Jacob Katadreuffe zijn diploma heeft gehaald en advocaat en procureur is geworden op het kantoor wat zijn droom was. Verder weet je dat Dreverhaven het alleen voor Jacobs eigen bestwil deed. Verder zag Jacob in dat er vier mensen in zijn leven waren die hij pijn heeft gedaan om zo voor zijn carriere te leven. Ik lees boeken meestal omdat ik wil weten hoe het afloopt, dus ik houd niet van boeken met een open slot. Ik vind dat dit verhaal dus een prettig slot heeft.
5. Taalgebruik
Het taalgebruik in het verhaal is makkelijk. De schrijver gebruikt geen lange, ingewikkelde zinnen. Er staan maar een paar moeilijke woorden in het verhaal die ik niet kende. Verder gebruikt de schrijver geen ingewikkelde beeldspraak, symbolische verwijzingen of duister taalgebruik. Daardoor kun je het verhaal snel en makkelijk lezen.
Er komen niet veel dialogen voor in het verhaal. Ik vind de verhouding tussen dialogen en beschrijvingen goed. Te veel dialogen vind ik namelijk lastig lezen en niet interessant on te lezen. Ik ben van mening dat dialogen namellijk meestal afbreuk doen aan de spanning. De dialogen die in het verhaal stonden waren niet hinderlijk.
2. Verdiepingsopdracht
De relatie met de politieke achtergronden
In het verhaal komt de opkomst van het communisme naar voren. Jan Maan, de vriend van Katadreuffe en de commensaal van zijn moeder, is namelijk een communist. Hij gelooft in de leer van Lenin. Katadreuffe is enkele malen met hem meegeweest naar communistische vergaderingen in het gebouw Caledonia. Daar ging hij later ook samen met Katadreuffe en zijn moeder naar Russische films. Verder noemt hij Katadreuffe ook wel eens spottend een kapitalist en noemt Katadreuffe hem kameraad Maan. Ook komt op het eind het communisme nog naar voren, Dreverhaven probeert dan namelijk Katadreuffe zijn diploma niet te laten krijgen, door onder andere te vertellen dat hij met communistische beginselen is toegedaan.
Ook komen de gevolgen van de zware economische crisis in oktober 1929 in het boek naar voren, namelijk de vele werklozen en de armoede (zie de relatie met sociale- economische achtergronden).
De relatie met sociaal- economische achtergronden
In het boek komt duidelijk de werkloosheid naar voren. In het boek staat bv ‘de malaise maakte zoveel werklozen, men ging het aan de gezichten zien, het werd een type, een nieuw figuur kwam in het stadsuiterlijk. Zij waren haveloos en slordig, zij geneerden zich niet kapotte kleren af te stropen en een onfrisse naaktheid te etaleren’ (blz. 247). Ook staat in het boek dat Jan Maan meerdere malen is ontslagen om zijn communistische uitspraken. Het is dat hij zo’n goede machine-bankwerker is, van dat kaliber had je er toch niet veel. Dat was de enige reden dat hij wist dat hij toch weer zo aan de slag kon. Hier (blz. 228) komt de werkeloosheid dus ook naar voren.
Verder komt in het boek kinderarbeid naar voren. Op hun kantoor werkte namelijk Pietje, hij zorgde voor de dossiers. Mede doordat hij te jong en zwak en al te veel op kantoor had moeten lopen werd hij ziek (hij leed aan tuberculose) en overleed.
De crisisjaren komen duidelijk in het verhaal naar voren. De armoede van Katadreuffes moeder, de opstand in Rotterdam, de vele arme wijken en mensen in Rotterdam. De armoede komt het duidelijkste in de eerste drie hoofdstukken naar voren en de stukken waarin over Dreverhavens optredens als deurwaarder worden beschreven. Ook wordt vaker de crisisjaren als ‘de malaise’ vernoemt. Op blz 235 staat bijv. ‘het kantoor kreeg een klap van betekenis, toch kon het zich goed handhaven en daarin gedroeg het zich gelijk de meeste advocatenkantoren, want de nieuwe conjuctuur trof de rechtspraktijk niet in dezelfde mate als de handel’.
De eerste feminiseringsgolf komt ook naar voren, namelijk dat vrouwen een belangrijkere plaats in de maatschappij opeisten. Op blz. 29 staat bijv. ‘een vrouwelijke advocaat telde dit kantoor ook al’. Op het kantoor werken sowieze meerdere vrouwen, juffrouw Van Alm, juffrouw Sibculo, juffrouw Van den Born, juffrouw Te George waren alle bediende die opnemen en uittypen en juffrouw Kalvelage (advocaat).
Ook het groter en massaler worden van de stad met o.a. hun eigen vermaak komt naar voren. Na het veertig jarige jubileum van Stroomkoning gingen ze namelijk met de auto naar een dancing in Den Haag. En het nieuwe medium de film komt ook aan bod, hij gaat namelijk vaker met zijn moeder en met Jan Maan naar Russische films. De voortschrijdende techniek komt dus ook naar voren. Namelijk het steeds meer vertrouwd worden van het element de auto in het straatbeeld.
Op blz. 137 komt de verzuiling heel duidelijk naar voren. De bevolking gaat zich steeds meer opsplitsen in groepen. De populairste krant is namelijk de neutrale Rotterdamse Nieuwsblad. ‘De Rotterdammer is door zijn rust ook trouw. Hij zweert bij het Nieuwsblad, hij zweert bij de spaarbank. De spaarbank, tout court, is voor hem niet de Rijkspostspaarbank. Het is de particulaire op de Botersloot, de ander komt achteraan.’ ‘Een deel van de bevolking liet zich onverklaarbaar aanblazen door een communistische wind’. En op blz. 280 vraagt Katadreuffe aan Jan Maan of hij geen Protestantse sprekers weet, want zijn moeder is protestants ook al doet ze er niet veel aan. Hij zou graag een keer naar de kerk willen. Jan Maan antwoordt daarop ‘Dat vraagt aan een lid van de bond van Nederlandse godlijsten naar de lijst van de protestanten!’
De relatie met culturele achtergronden
In de jaren ’30 kwamen politiek engagement en maatschappelijke betrokkenheid in de plaats van de gerichtheid op vernieuwende vormen. In ‘Karakter’ komt ook het communisme naar voren en de toestand van de bevolking (armoede en werkloosheid).
De relatie met literaire stromingen en genres
‘Karakter’ is in verband te leggen met de nieuwe zakelijkheid. Er worden namelijk fenomenen uit de moderne tijd behandeld. Een voorbeeld hiervan is het leven in de grote stad, namelijk het leven in Rotterdam. Massaal bijgewoonde manifestaties worden behandeld, de communistische bijeenkomsten. Verder wordt de nieuwe media film en radio behandeld. Katadreuffe schaft namelijk een radio aan, niet om naar muziek te luisteren, maar om te leren, vooral de beginselen der vreemde taal. Ook film komt naar voren, hij gaat namelijk vaker met zijn moeder en Jan Maan naar Russische films. Technische uitvindingen komen ook aan bod, hij gaat namelijk met de auto naar de dancing in Den Haag (een kenmerk van het leven in de grote stad).
Verder is het boek journalistiek weegegeven, alles wordt zo objectief en feitelijk mogelijk weergegeven. Hij geeft geen waarde aan dingen. Hij zou niet de mooie, ronde tafel zeggen, maar de ronde tafel. Ook gebruikt hij korte scenisch opgezette hoofdstukken. De hoofdstukken zijn gemiddeld een bladzijde of 10 en gaan steeds over een bepaalde gebeurtenis, een scene.
De relatie met de literatuuropvatting van de auteur
‘Borderwijk meende dat alle grote kunst iets bevat wat nooit op de voorgrond treedt, ‘een verborgen, een wellicht ongewilde moraliserende tendentie (=strekking), een profetie (= voorspelling), een waarschuwing’. Ik vind dat er in ’Karakter’ twee moraliserende tendenties staan namelijk, je moet niet alleen aan jezelf denken daar doe je anderen pijn mee en ten tweede ook al zie je het niet altijd zo, ouders doen sommige dingen voor je eigen best wil. Dat eerste zie ook als waarschuwing.
Wat hij belangrijk vindt aan grote kunst, kun je dus ook in zijn eigen boek terugvinden.
De plaats van het gelezen werk in het oeuvre van de auteur
Zijn boeken hebben volgens Borderwijk maar een tendentie namelijk ’een ondeugd of de overdrijving van een deugd ofschoon niet zonder een zekere indrukwekkendheid, voert uiteindelijk naar den ondergang’. In ‘Karakter’ gaat Katadreuffe eigenlijk ook ten onder. Hij krijgt namelijk in de gaten dat hij zijn moeder, vader, vriend en vriendin heeft verloren door alleen maar aan zijn carriere te denken. Hij merkt zelf op dat hij steeds onmenselijker is geworden.
‘Karakter heeft een ‘normale’ stijl dan de eerder verschenen romans ‘Blokken’ (1931), ‘Knorrende beesten’ (1933), ‘Bint’ (1934) en ‘Rood paleis’ (1936). Het boek is ook traditioneler opgezet. Hij gebruikt gewonere taal en enkele stijl aspecten die karakteristiek zijn voor Borderwijk. Doormiddel van naamgeving typeert hij de personages al, hij gebruikt beeldspraak voor de personages, en hij gebruikt steeds hetzelfde beeld van de personages.
‘Noorderlicht’ (1948) en ‘Karakter’ behoren tot de meest realistische boeken van Borderwijk. Hedendaagse critici noemen ‘Karakter’ het eerste een leesbaar boek waarvan het realiteitsgehalte geprezen wordt. ‘Karakter’ heeft niet het experimentele karakter van ‘Blokken’, ‘Knorrende beesten’, ‘Bint’, Rood paleis en ‘De wingerdrank’ (1937). Netals zijn anderen boeken, krijgt de hoofdpersoon op het eind een grote tegenslag.
‘Karakter’ wordt beschouwd als een meesterwerk van de Nederlandse literatuur. ‘Karakter’ is zijn grootste commerciele succes, die zelfs verfilmd is.
Bepaal de thematiek van het werk
De thematiek van het boek is tucht en macht. Katadreuffe wordt namelijk gestimuleerd door mensen met veel macht zoals Dreverhaven.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen