Boekverslag : Ferdinand Bordewijk - Bint : Roman Van Een Zender
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2871 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2871 woorden.
Primaire gegevens
F. Bordewijk
Bint, Roman van een zender
Wolters-Noordhoff
Groningen 1998
Opmerking: Onderdeel van de bundel Blokken, Knorrende Beesten, Bint
Copyright © 1934
Uitgegeven met een licentie van Nijgh & Van Ditmar, Amsterdam.
Het boek Bint telt 76 bladzijden en 28 ongenummerde hoofdstukken. Deze hoofdstukken zijn onderverdeeld in paragrafen en alinea s. De hoofdstukken zijn gemiddeld anderhalf bladzijden lang.
Het boek sluit met een open eind, want we hebben het gevoel dat er nog iets volgt, nadat hij de trap oploopt.
De kaft van het boek waarschuwt de mens, het vraagt de aandacht, zoals pas op , kijk uit of je kunt het zien alsof je de aandacht in de klas wilt vragen.
Titelverklaring
Bint.
Bint is de hoofdpersoon van het boek en hij is een directeur van een school. Hij eist een strenge tucht na en wil de leraren ook laten doen. Hij wil de leerlingen niet onderrichten, maar opvoeden tot maatschappelijke mensen die het land zullen redden.
Motto
Geen
Achtergronden
Ferdinand Johan Wilhelm Christian Karel Emiel Bordewijk werd geboren op 10 oktober 1884 in Amsterdam. In 1894 verhuisde hij naar Den Haag waar hij naar het gymnasium ging. Hij studeerde de rechten in Leiden, waar hij in 1912 promoveerde. In 1913 werd Bordewijk advocaat en ging werken in een groot advocatenkantoor in Rotterdam. Daar werkte hij tot 1919, waarna hij zelfstandig advocaat in Schiedam werd. Hij is ook nog docent geweest aan de handelsschool Alkemadeplein in Den Haag. Bordewijk trouwde met de componiste Johanna Roepman. Ze kregen twee kinderen: een zoon Robert en een dochter Nina.
Samen met zijn vrouw maakte Bordewijk veel buitenlandse reizen. Zijn huis en Den Haag werd tijdens de Tweede Wereldoorlog gebombardeerd. Na de oorlog werd hij benoemd tot voorzitter van de ereraad voor Letterkunde. Tussen 1947 en 1952 was Bordewijk voorzitter van de Haagse Jan Campert Stichting. Bordewijk beschouwde schrijven als een hobby, hij werkte immers als advocaat.
Bordewijk debuteerde onopgemerkt, omdat hij onder een andere naam (Ton Ven) zijn poëziebundeltje Paddestoelen (1916) publiceerde. Ook zijn volgende boek: fantastische Vertellingen (1919-1924) trok weinig aandacht. In 1931 schreef hij Blokken . Hij ging over naar een andere stijl: de Nieuwe Zakelijkheid. In die stijl schreef hij Knorrende Beesten , De roman van een parkeerseizoen en Bint . Dit waren novellen, de eerste roman die hij schreef was Rood Paleis. Bordewijk gebruikte andere namen: Ton Ven en Emiel Mandeau. Tussen 1946 en 1954 schreef Bordewijk een literaire kroniek in het Utrechts Nieuwsblad
In 1938, tien jaar na de uitgaven van Dreverhaven en Katadreuffe , werd Karakter gepubliceerd.
De romans Noorderlicht (1948) en Tijding van ver (1962) zijn twee van de beste boeken van Bordewijk. Het zijn realistische verhalen.
Op 28 april 1965 stierf Bordewijk. Na zijn dood verschenen er nog nieuwe boeken. Hij heeft twee keer de P.C. Hooftprijs ontvangen en de Costantijn Huygensprijs één keer.
Samenvatting
Het is november.
Op de school van Bint meldt zich een nieuwe leraar, De Bree. Hij zal invallen voor de leraar die de klas weggepest heeft. Het is zijn eerste baan als leraar. Hij wil dan ook niet langer dan tot het eind van het schooljaar blijven. De Bree is ondertussen bezig met een studie over Anna Maria van Schuurman. Zij was een geleerde vrouw uit de 17e eeuw.
De school, van directeur Bint, is in de stad berucht geworden door de strenge leefregels, die Bint vijf jaar geleden heeft ingevoerd. Ouders en wethouders zijn het daar niet mee eens. Daardoor zijn er al drie jaar lang geen leerlingen meer toegelaten, zodat er nog maar vier vierde en drie vijfde klassen over zijn. Over twee jaar zal de school dus uitgestorven zijn, maar Bint zet zijn systeem gewoon door.
De Bree moet les geven aan de vier vierde klassen. Voor hij oop de bewuste november ochtend met zijn eerste les, in klas vier D begint, neemt Bint hem nog even apart om hem te waarschuwen voor die klas. Klas vier D bevindt zich in een kelder, waar nauwelijks licht is, zodat het licht er altijd aan is. Als De Bree het lokaal binnen gaat, voelt hij dit aan als een hel. Voortaan noemt hij vier D dan ook De Hel . Inderdaad blijkt de klas te bestaan uit kwelduivels. Bint heeft de lastige elementen uit een leerjaar bij elkaar gezet en gebruikt deze om ook zijn leraren te selecteren. Wie het in deze klas redt is sterk genoeg voor het systeem van Bint, de anderen vallen vanzelf af.
De Hel probeert De Bree uit. De Bree verklaart de klas de oorlog. Hij weet zich ondanks het feit dat Bint hem controleert, maar niet steunt, te handhaven. Met drie andere klassen heeft hij weinig moeite. Ook deze klassen geeft hij andere namen. Zoals De Bruinen , De Grauwen , De Bloemenklas . Aan een leerling in de bloemenklas, Jérôme Fléau, heeft hij op het eerste gezicht al een gruwelijke hekel. Hij voelt in die jongen een gevaar. Zo ontdekt De Bree dat een klas, ondanks de individuele verschillen, een wezen is. Hij merkt ook dat Bint er in geslaagd is zijn lerarenkorps tot een wezen te vormen. Alle leraren, behalve Keska, staan achter Bint s systeem, hoe groot de onderlinge verschillen ook zijn. Ook De Bree raakt onder de indruk van Bint. Hij is steeds meer overtuigd van de juistheid van zijn opvoedkundige theorieën en het systeem van stalen tucht dat daaruit voort vloeit.
Welke consequenties dit systeem voor de leerlingen heeft hoort hij tijdens de vergadering voor het kerstrapport. Behalve cijfers voor de diverse vakken, de lerarencijfers , komt er ook een schoolcijfer op het rapport. Dit schoolcijfer, dat niet per see het gemiddelde van de lerarencijfers is, wordt door de lerarenvergadering vastgesteld. Leerlingen met een onvoldoende voor het schoolcijfer hebben een slecht rapport . Wie met Kerstmis een slecht rapport heeft kan dit niet meer ophalen en blijft zitten.
Maar omdat Bint zittenblijvers zo veel mogelijk wil vermijden, krijgt zo'n leerling met kerstmis het advies van school te gaan. Dit treft onder andere de leerling Van Beek uit de grauwe klas. Hij krijgt een onvoldoende schoolcijfer en heeft dus een slecht rapport. Bint wenst geen rekening te houden met zijn omstandigheden: de jongen komt uit een arm gezin en moet naast zijn schoolwerk zijn moeder, een weduwe, helpen de kost te verdienen. Ook dat Van Beek heeft gedreigd zelfmoord te zullen plegen als bij een onvo1doende schoolcijfer krijgt, maakt geen indruk op Bint. Wel voorziet hij ernstig verzet als Van Beek dit werkelijk zal doen. Hij waarschuwt de leraren in dit verband voor Fléau. Maar het eventuele verzet kan hij gebruiken om de school te zuiveren van ongewenste elementen, zoals Fléau zelf en de conciërge, die vermoedelijk met Fléau samenspant tegen het systeem van Bint. Door een meedogenloze selectie wil hij 'een kweek van reuzen kweken'. Hij zet zijn opvattingen nog eens uiteen tijdens de vergadering.
Tijdens de kerstvakantie doet Van Beek een poging tot zelfmoord. Hij springt in het water, wordt opgehaald, maar sterft aan de gevolgen van longontsteking. Zijn moeder gaat naar de wethouder en er worden vragen gesteld in de gemeenteraadsvergadering. Geholpen door de conciërge, organiseert Fléau een protest- en stakingsactie onder de leerlingen, die plaats zal vinden op de eerste dag na de kerstvakantie. Bint, die dat voorziet, bespreekt dit met de leerlingen van de Hel, die als een man achter hem staan, ook Schattenkeinder, de enige 'vrouw' in het gezelschap.
Op de eerste dag na de vakantie komt het op het plein voor de school tot een treffen tussen de opstandelingen en de Hel. Op bevel van Bint houden de leraren zich daarbij afzijdig. De Hel weet het verzet te breken, doordat die een hechte eenheid vormt. De conciërge wordt ontslagen, Fléau van school gestuurd. Bint beeft zijn doel bereikt: Van Beek s dood en de daaruit voortvloeiende protestactie hebben de school van ongewenste elementen gezuiverd. Door het gebeurde is De Bree nog meer dan eerst overtuigd geraakt van de juistheid van Bint s systeem van stalen tucht, blinde gehoorzaamheid en ontdekking van de eigen wil door knechting. De Hel is Bint s gaafste werk: '4D, erkende zijn systeem, was het' .
De Bree ondervindt nogmaals het effect van Bint s systeem als hij tijdens de paasvakantie met een deel van de Hel een fietstocht maakt door Zeeuws-Vlaanderen en Vlaams België. Twee jongens die er voor een nacht en een dag vandoor gaan, worden bij hun terugkomst ongenadig door hun klasgenoten afgestraft. Evenals Bint duldt de Hel geen enkele ongehoorzaamheid.
Met de examentijd nadert het einde van het schooljaar. Bint s school zal daarna nog maar een jaar bestaan. De Hel wordt volledig bevorderd naar het laatste jaar. Na de overgangsvergadering zegt Bint tegen De Bree, dat hij automatisch herbenoemd zal worden, als hij dat laatste jaar nog zou willen blijven. Eerst weigert De Bree want hij kan dit niet combineren met zijn wetenschappelijke studie. Maar thuisgekomen, begint hij te twijfelen. Hij herleest zijn inleiding op de studie over Anna Maria van Schuurman, waar hij al maanden niet meer aan heeft gewerkt. De inleiding valt hem nu tegen en hij denkt nu helemaal anders over zichzelf dan een jaar geleden. Hij besluit dan ook om nog een jaar langer in Bint s dienst te werken.
Na de grote vakantie deelt onderdirecteur Donkers mee, dat Bint ontslag heeft genomen. Iedereen vermoedt waarom, maar alleen Keska durft te zeggen dat het om Van Beek is. De Bree meent het te begrijpen: 'Bint was zwakker dan zijn systeem geweest. Hij had de ijzeren consequentie van zijn systeem niet kunnen verdragen'. Maar De Bree vindt ook dat Bint s systeem niet verloren is. Bint heeft het doorgegeven aan zijn volgelingen. Tijdens zijn eerste les aan de Hel ziet De Bree dat de leerlingen in de vakantie veranderd zijn, hij vindt ze meer volwassen, meer menselijk. Maar de klas begint te rumoeren, vraagt om dezelfde orde en tucht als vorig schooljaar. En De Bree verklaart hun opnieuw de oorlog. Die avond gaat De Bree naar Bint s huis om afscheid van hem te nemen. Bint wil hem echter niet ontvangen, ook niet bij een tweede poging, enkele dagen later. De volgende dag gaat De Bree zeer vroeg naar school en neemt daar afscheid van Bint in dezelfde waar hij hem voor het eerst in de school ontmoet.
Thema en Motieven
Thema:
Het opvoeden van leerlingen door middel van het systeem van Bint: een stalen tucht en een ijzeren hand. Voorbeelden:
Stalen tucht ’ blz.74 ’ en grijnsde met een macht van dreiging (De Bree).
’ blz. 6 ’ ik eis een stalen tucht (Bint)
Neventhema:
Het land en de samenleving sterker maken.
Leidmotief:
De wetenschappelijke studie van De Bree
Literair-historisch motief:
Iemand die geheel in de ban raakt van een bepaalde gedachtegang.
Perspectief, verteller
Het boek is een personaal perspectief en is er gericht op De Bree. Het is in de hij-vorm geschreven en het is een alwetende verteller (De Bree).
Personages
Hoofdpersonen:
De Bree.
Een interim leerkracht in Nederlands. Hij raakt bezeten door het schoolsysteem van Bint. Hij pakt De Hel erg streng aan en geeft hun erg veel straf.
Hij verdenkt zichzelf van a-seksualiteit, ondanks zijn liefde voor Te Delorm. Hij ziet de klassen als één geheel en beschouwt ze als wezens. Vandaar de rare namen als De Hel ,
De Bloemen , enz.
De Bree is net zoals Bint een round karakter.
Bint.
Hij is directeur van de middelbare school. De school heeft hij zelf gevormd naar een streng systeem. Hij wil met zijn tucht de leerlingen vormen tot maatschappelijke reuzen. Hij doet dit sinds vijf jaar. De Hel beschouwt hij als zijn meesterwerk. Aan het einde van het schooljaar bezwijkt hij onder zijn eigen systeem. Het zelfmoord incident van Van beek speelt hierin een grote rol. Toch wordt zijn systeem voortgezet.
Bijpersonen:
De Hel.
Dit is klas vier D. Deze klas is het voorbeeld van Bint s tuchtsysteem. Zij staan volledig achter het systeem en ontwikkelen zich tot een elite klas.
De Bloemen.
Deze klas is tegenovergestelde van De Hel, doordat ze zo vredig zijn.
De Grauwen.
Deze leerlingen zijn goedaardig, ze werken hard, maar ze kunnen niet meekomen met andere klassen.
De Bruinen.
Zij werken het hardst en zijn alle klassen voor. Ze zijn allen leergierig in tegenstelling tot de Grauwen die heel ijverig zijn.
Tijd
De tijd waarin het boek het boek zich afspeelt ligt rond 1934.
Het boek zelf duurt ongeveer tien maanden (van een dag in november tot en met 14 september volgend jaar). De tijd verspringt steeds naar rapport uitgave ’ kerstmis, Pasen, enz.
Het verhaal wordt wel chronologisch verteld.
Ruimte
We weten niet precies waar het zich afspeelt. Het is geen klein dorp, want er was nog een school. Het verhaal speelt zich hoofdzakelijk af en het schoolgebouw. En tijdens de fietstocht in België. Er heerst dan een dreigende strenge sfeer.
Flashbacks:
Weinig tot geen.
Vooruitwijzingen:
En hij ging leven alleen voor zijn werk
Tijdvertraging:
Geen, hierdoor weinig spanning.
Oordeel
Mening:
Wij vonden het geen leuk boek, omdat we het saai vonden en omdat er geen spanning in het verhaal zat. Het onderwerp en waar het boek over ging vonden wij heel verrassend. Dit zou je niet zeggen als je het boek zou zien staan.
Verwachtingen:
Wij hadden van onze collega s al gehoord dat het geen leuk boek was. Onze verwachting kwam dus uit.
Gebeurtenissen:
Wij vonden het geen realistisch boek. Dit komt mede door de namen van de leerlingen.
Personen:
Het waren personen van vlees en bloed. Vooral Bint kwam erg naar voren met zijn strenge systeem. Aan het eind van het boek nam hij een wending, die wij niet hadden verwacht. Hij ging weg.
Opbouw:
Het was een boek dat je niet snel weer gaat lezen, omdat het zo n leuk boek was. We zijn wel erg nieuwsgierig wat er gebeurt na het open einde.
Taalgebruik:
Er kwam af en toe een vloek voor en dat vinden wij niet kunnen. Voor de rest was het een boek dat goed geschreven is.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen