Boekverslag : Ferdinand Bordewijk - Bint : Roman Van Een Zender
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1099 woorden.

Uitgave: Wolters-Noordhoff, Groningen, 1998.
Druk: Deel van de Grote Lijster serie.

Motto: Een motto is niet aanwezig.

Opdracht: Aan mijn rector en zijn staf.


Inhoud:

Het boek begint als De Bree voor de eerste keer verschijnt op de school waar hij les zal gaan geven. Het les geven is eigenlijk slechts een manier voor De Bree om in contact met de realiteit te blijven terwijl hij werkt aan zijn proefschrift over Anna Maria Schuurman. Hier heeft hij zijn eerste ontmoeting met de persoon om wie het in dit boek eigenlijk gaat: Bint. Deze is directeur van de school en houdt er een visie op na waarin stalen tucht en gehoorzaamheid erg belangrijk zijn. Hetzelfde verwacht hij ook van zijn leraren en dat legt hij dan ook aan De Bree uit.

De eerste klas waaraan De Bree les zal gaan geven wordt in het boek ‘de hel’ genoemd, klas 4D. Voor deze klas koestert Bint speciale gevoelens, hij zal deze klas hoe dan ook tot zijn eliteklas omvormen. De klas heeft de voorganger van De Bree echter weggepest. Al op zijn eerste lesdag in ‘de hel’ verklaart hij hun de oorlog. De leerlingen van 4D zijn allemaal zonderlinge figuren met namen als Whimpysinger, Neutebeum en Punselie.

Naast 4D heeft De Bree nog drie andere klassen: de ‘bruine’ klas, een klas die alle andere ver voor is; de ‘grauwe’ klas, een slechte maar welwillende klas en de ‘bloemenklas’, een rustige klas waarin echter wel Fleau zit. Fleau is een jongen waaraan hij direct een hekel heeft. Nadat De Bree ‘de hel’ getemd heeft komt aan afvaardiging van de klas om vrede vragen, De Bree weigert echter.

Bij de rapportvergaderingen voor het eerste rapport worden alle leerlingen vlot afgehandeld, alleen over Van Beek is enige discussie. Hij staat een onvoldoende en heeft gedreigd zelfmoord te plegen als hij een slecht rapport krijgt. Door de leraren wordt bij de stemming echter gewoon beslist dat van Beek een onvoldoende krijgt. Ook Bint waarschuwt nu voor Fleau. Van Beek pleegt nu inderdaad zelfmoord, iets dat Bint al verwachtte en voor de eerste schooldag laat hij de leraren bij elkaar komen en voorspelt een opstand. De opstand komt er ook, bij de eerste bel gaat alleen 4D naar binnen, de anderen blijven buiten en gooien stenen door de ramen van de school. Nu blijkt echter waarom Bint ‘de hel’ als zijn eliteklas wil. Ze drijven, na de nodige gevechten de anderen naar binnen. 4D beschikt namelijk over iets dat in het boek ‘collectieve wil’ wordt genoemd, waardoor ze alle andere klassen verslaan.

Wat bleek nu, Fleau had van de conciërge de leerlingenlijst gekocht en ze allemaal omgepraat, allen bij 4D had hij geen succes. Bint bedankt de klas uitvoerig voor de steun en reikt sigaretten uit geeft ze zelfs de middag vrij. Het wordt al snel duidelijk dat de Hel bij Bint thuis is geweest voor de eerste schooldag. Bint had dit alles al verwacht en zag nu kans om opruiming op zijn school te houden. Hij stuurt nu alle door hem ongewenste elementen weg. Fleau en de conciërge worden van school gestuurd. Zoals Bint het zei tijdens de lerarenvergadering aan het begin van die dag: “Aardbeving is meestal bergvorming, en ons ontzag gaat naar de bergen.” De aardbeving is te vergelijken met de oproer na de dood van de leerling, de bergvorming met het verwijderen van Fleau enz..

Gedurende de paasvakantie maakt ‘de hel’ fietstochten. De ene helft met Nox, de andere met De Bree. Tijdens deze tochten gingen leraren en leerlingen wat losser met elkaar om, zodat de leraren na de vakantie weer scherp waren en de macht niet uit handen laten glippen.

Nu het schooljaar eindigde bood Bint De Bree aan om nog een jaar les te blijven geven. Hij weigert in eerste instantie, maar hij komt op zijn besluit terug en laat Bint weten dat hij er volgend jaar weer bij is.

In het begin van het nieuwe schooljaar blijkt dat Bint ontslag heeft genomen en Donkers de nieuwe directeur is. De zelfmoord van Van Beek heeft hem niet koud gelaten. Van Bint wordt niets meer vernomen, hij wil niet meer gevonden worden. Het boek eindigt als 4D tot examenklas 5C is geworden. De Bree wenst met hen nog steeds geen vrede te sluiten. Het blijft oorlog, de geest van Bint waart nog steeds rond op de school. Het systeem van tucht blijft.

Thema:

Het thema van het boek is de tucht. De tucht die de leerlingen moet beschermen in een keiharde en chaotische wereld. Bint zegt het zelf: “Er is een snelle verwildering. Men moet ver teruggrijpen en snel, naar het oude systeem van macht en vrees.” Deze tucht is nodig om in de maatschappij overeind te blijven. Tucht is de allesoverheersende factor in dit boek. En Bint staat voor tucht.

Motieven:

Algemene motieven:
Identiteitsverwisselingsmotief: De transformatie van De Bree van romantisch en enigszins chaotisch naar het voorbeeld dat Bint hem voorhoudt. Hij wordt een harde man.

Machtsmotief: De Bree laat zijn leerlingen zien dat hij de baas is. Ook heeft hij met de leerlingen in het begin strijd om de macht.

School-maatschappijmotief: De tucht die de leerlingen op school geleerd wordt moet hen helpen om in de maatschappij te slagen.

Zelfmoordmotief: De zelfmoord van Van Beek en de gevolgen ervan op de leerlingen, op De Bree en Bint.


Dynamische motieven:

Zelf heb ik uit het boek maar twee dynamische motieven kunnen halen. Namelijk:
? Het moment waarop Bint aan De Bree instructies geeft hoe les te geven. De visie van les geven die Bint de Bree opdraagt voert De Bree later ook uit.
Het bijbehorende tekstdeel luidt: “Men moet een cirkelgang durven gaan. Er is een snelle verwildering. Men moet ver teruggrijpen en snel, naar het oude systeem van macht en van vrees. Dit oude is het nieuwste, het beste, het enige. Ik eis: een-stalen-tucht. Nu ga.”
? De rapportvergadering waar de leraren stemmen voor het geven van een onvoldoende aan Van Beek. Deze pleegt hierdoor zelfmoord en het veroorzaakt ook een leerlingenopstand.
Het tekstdeel luidt: “Er is geen reden iemand te sparen die zelfmoord aankondigt. Waar gaan we heen?
Andere boeken van deze auteur:

Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen