Boekverslag : Ferdinand Bordewijk - Bint
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1682 woorden.

Bint, roman van een zender

SCHRIJVER: Ferdinand Bordewijk
DRUK: 26e druk, 1990
OORSPRONKELIJKE DRUK: 1949
PLAATS VAN UITGAVE: Amsterdam, Nijgh & van Ditmar, uitgave bevattend: Blokken, Knorrende beesten en Bint
VERTELTIJD: 80 bladzijden
VERTELDE TIJD: een schooljaar (en vakantie)
SAMENVATTING UIT: Belangrijke letterkundige werken

SAMENVATTING:EEN STALEN TUCHT. De Bree gaat voor het eerst lesgeven op de school van Bint. Bint geeft hem een korte samenvatting van zijn ideeen, zijn systeem.
DE HEL. De Bree maakt kennis met 4D. Hij verklaart deze leerlingen de oorlog.
DE GENOTEN. Hij maakt kennis met enkele collega's.
DE BLOEMEN. Hij geeft zijn eerste les in deze makke klas.
DE STRAFDAG. Leerlingen van de hel (4D) komen voor straf een middag terug.
BINT. De Bree spreekt met Remigius over Bint. Vijf jaar geleden is Bint met zijn nieuwe systeem begonnen.
DE BREE. De Bree werkt aan een studie over Anna Maria van Schuurman. De school heeft hij nu als afleiding en om meer met de werkelijkheid in contact te komen.
BRUINEN, GRAUWEN, DE HEL. De grauwe klas is goedaardig, arbeidzaam, kleurloos en slecht. De Bree is er streng, omdat zo'n klas "eensklaps kon omslaan tot tuchtloosheid, rebellie". De bruine klas is alle klassen voor. Hierin schuilt het gevaar van de hoogmoed. Daarom is De Bree hier ook streng. In de hel geeft hij nu zijn vierde les; de drie eerste lessen heeft hij niet gedoceerd, alleen maar "getemd".
NAAR KERSTMIS. Als hij willekeurig naar de werkster kijkt, staat Bint spottend toe te zien. Als De Bree de volgende keer opzettelijk niet naar de werkster kijkt, kijkt Bint weer spottend. Dat leert De Bree om alleen te leven voor zijn werk. Een deputatie van de hel komt vragen om vrede, maar hij weigert.
DE SAMENKOMST. Op de leraarsvergadering bekijkt De Bree zijn collega's eens nader.
DE SAMENKOMST. DE TOESPRAAK. Men dabatteert over de leerling Van Beek, die overspannen is en met zelfmoord heeft gedreigd als hij een onvoldoende krijgt. Hij krijgt een onvoldoende. Bint waarschuwt voor moeilijkheden, Vooral van de kant van Fleau.
HET HERBEGIN. Van Beek pleegt zelfmoord. Voor het begin van de lessen na de kerstvakantie komen de leraren bijeen.
HET OPROER. Bint voorspelt het verzet van de leerlingen. Bij de eerste bel komt de hel alleen de school in. De andere leerlingen roepen en gooien met sneeuwballen naar de school. De hel, door Bint "losgelaten", drijft hen de school in. De leraren gaan naar de klassen, maar zeggen volgens Bints opdracht geen woord. Bint bedankt de hel.
DAARNA. Het blijkt, dat de concierge de leerlingenlijst heeft gegeven aan Fleau en dat deze de leerlingen heeft aangezet tot oproer. De Bree overdenkt of Bint misschien de dood van Van Beek heeft geprovoceerd om zo de school van de concierge en andere te zuiveren.
DAARNA, DE HEL. Bint drijft de concierge de school uit. Hij trakteert de hel op sigaretten. Het blijkt nu, dat 4D de avond voor het oproer bij Bint is geweest. De hel krijgt s'middags vrij.
NAAR PASEN. De Bree gaat met de helft van de hel op schoolreis.
DE TOCHT. Zij rijden door Zeeuws- Vlaanderen.
DE TOCHT. De route door Vlaanderen wordt bekort om te Wigchel, die ziek is.
DE RUSTDAG. Heiligenleven en Punselie zijn verdwenen. De Bree en de rest van de klas zijn woedend. In Ronsse voegen de "deserteurs" zich weer bij het gezeldschap. De twee hadden het oorspronkelijke, hun heilig geworden, en terwille van Te Wigchel veranderd plan uitgevoerd. Voor straf moeten ze "meneer" zeggen tegen De Bree.
DE TOCHT, HET EINDE. Ze komen nog even in Frankrijk. Ze eten in Brussel.
NAAR ZOMER. De hel leert nu goed. De Bree verbiedt de bruinen nog vragen te stellen. De concierge en de werkster komen De Bree om steun vragen, maar hij weigert die.
HET AFSCHEID. De Bree, die de school zal verlaten, loopt nog eens door het hele gebouw. Als hij Bints kamer binnentreedt, zit deze daar. De Bree mompelt een verontschuldiging en gaat weer; Bint zwijgt.
EXAMENS. De Bree surveilleert bij het eindexamen. Het examen vindt hij "een grote verdoemenis van deze tijd". "Een woord van Bint moest genoeg zijn". Allen slagen. Bij de diploma-uitreiking meent De Bree op te merken, dat Bint even wankelt: hij heeft een stalen wil, maar geen stalen lijf.
VAKANTIE. Bint zegt De Bree, dat hij herbenoemd kan worden, maar deze weigert. Thuis zijn manuscript herlezend is hij er niet tevreden over. Hij vraagt alsnog herbenoeming en krijgt die.
HET HERBEGIN. Bint heeft ontslag genomen. Keska zegt, dat het om Van Beek is, hetgeen Donkers tegenover De Bree bevestigd. De Bree neemt zich voor, verder te werken in de geest van Bint.
5C. De leerlingen van de hel zijn vermenselijkt, gerijpt. De Bree denkt aan Bint, die gegaan is en aan zijn systeem, dat blijft. De klas wordt rumoerig. Hij verklaart, dat het nog steeds oorlog is tussen hem en hen.
BINTS PRAALGRAF. De Bree doet twee pogingen Bint nog te spreken te krijgen. Het lukt hem niet; Bint is (zogenaamd?) niet thuis. Weer op school voelt De Bree eerbied voor de ziel van Bint, die hier nog leeft.

OPDRACHT:Aan mijn rector en zijn staf.

TITELVERKLARING:Bint is de directeur van een school. Hij wil daar een systeem van orde en tucht handhaven, waaraan hij zelf uiteindelijk ten gronde gaat. Het is "een roman van een zender". Bint zal hier als de zender bedoeld worden. Hij is namelijk de "drager van de stalen tucht", hij wil dit overbrengen. En dan is De Bree natuurlijk de ontvanger. De Bree neemt het systeem in zich op en neemt deze ook uiteindelijk over van Bint.

THEMA:(Persoonlijke) Tucht als vorm van zelfbehoud in een chaotische wereld.
In Bint is er sprake van een allesoverheersende tucht, waarvan Bint zelf de personificatie is. Bladzijde 78 van het boek geeft het al aan; " Ik eis van ieder; tucht. Ik ben hoogst modern. De tijd is voorbij van gemoedelijkheid, van verbroedering. "
Deze tucht is noodzakelijk om jezelf te redden in de maatschappij. De maatschappij is hard en je moet sterk in je schoenen staan, wil je iets bereiken. Hiervoor is discipline nodig. Bint wil ook een soort orde scheppen in een chaotische wereld. Hij is het niet eens met de bestaande regels en wil daarom een eigen systeem toepassen. Later zullen de mensen zijn leerlingen herkennen. Zijn grote trots, zijn kerels. (O.a op bladzijde 140 terug te vinden.)
Chaos is ook heel belangrijk in het leven van De Bree, maar deze verdwijnt naar mate De Bree zich in Bints systeem inwerkt. (Chaos is dan ook een belangrijk motief in het boek.)

BINT:Een leuk en ontspannend boek.
Het begin, de oorlogsverklaring, wekt meteen een nieuwsgierigheid op voor het verdere verloop van het boek. Je kan de spanning tussen de leraar en de leerlingen soms voelen.
Het eind van het boek is wel het eind dat je zou verwachten. Maar omdat het boek in zijn geheel niet voorspelbaar is, kan het dus ook op allerlei manieren aflopen.


VERGELIJKING VAN PERSONEN:Bij het boek Bint heb ik gebruik gemaakt van de Memoreeks, over het boek Schoolland bestaat echter geen secundaire literatuur.

De Bree (uit Bint) vergeleken met Staal (uit Schoolland):De Bree:De Bree is een nieuwe leraar op school, die in een klas terecht komt, waar tucht, discipline en een geordende sfeer heerst. Hij is hier degene die deze sfeer onderbreekt. De Bree verklaart de klas meteen de oorlog en geeft ze als bijnaam "de hel". Hij heeft heel veel macht over zijn leerlingen. Hij werkt hard en degelijk, heeft veel doorzettingsvermogen en zelfbeheersing. Ook heeft hij een sterk gevoel voor orde, tucht en gezag. Aan de buitenkant lijkt hij heel sterk en zelfverzekerd, maar innerlijk blijkt hij heel onzeker te zijn. Op sociaal gebied is hij geheel niet spontaan en heeft weinig contacten. Het lijkt wel of hij zich schaamt voor gevoelsuitingen, hij beschouwt het als een teken van innerlijke zwakte.
De houding van De Bree tegenover het andere geslacht is tevens heel problematisch. Hij kan de man en de vrouw niet met elkaar in harmonie brengen. (Hij durft zijn vrouwelijke kant niet te aanvaarden.) Hij beschouwt zichzelf als a-seksueel. Als hij echter verliefd op To Delorm wordt, moet hij deze gedachten wel loslaten.

Staal:
Staal, getrouwd, komt terecht in een hele makke klas, waar ook al orde heerst. Van het begin af aan is Staal vastbesloten de klas streng aan te pakken, hij wil de klas om z'n vinger kunnen winden (zo ook De Bree). Bij het gezicht van iedere leerling trekt hij vooraf al conclusies. (Zo ook De Bree.) Hij is bang om dezelfde fouten als voorafgaande jaren te maken en wil het dit keer dus anders aanpakken. In het begin is hij heel consequent bezig. (Hij maakt bijvoorbeeld geen onderscheid bij het straffen van leerlingen.) Zodra hij ze ook maar even iets te soepel behandeld, is het al mis. Hij denkt dan meteen dat hij zijn entree gemaakt heeft als slechte leraar. Langzaam aan ontwikkeld er zich echter een sociale band tussen hem en zijn leerlingen (en ook leraren onderling). Hij krijgt dan een soort "innerlijke band" met zijn leerlingen. Hij heeft soms de neiging om zijn leerlingen over de bol te aaien, of complimentjes te geven. Ook kan hij het soms niet over zijn hart krijgen fouten van zijn leerlingen aan te strepen als ze ergens heel hard aan hebben gewerkt. Hij wil alles altijd het liefste in zijn eentje opknappen. Hij praat niet graag met iemand over (zijn) problemen, maar schrijft alles op in zijn dagboek. Hij is soms sentimenteel en onzeker en trekt zich de gevoelens van andere aan. (Dit in tegenstelling tot De Bree.)
Hij verliest ook wel eens zijn zelfbeheersing, wat De Bree niet doet.

Andere boeken van deze auteur:


Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen