Boekverslag : Ferdinand Bordewijk - Bint
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1075 woorden.

BINT

(Door F.Bordewijk, 1934)

Beknopte samenvatting:

Bint is de naam van een schooldirecteur. Het bestaan van deze (h.b.s.)-school loopt op z'n eind, daar Bint vijf jaar geleden na een zomervakantie een nieuw systeem heeft ingevoerd, waar men niet echt blij mee is. Zijn motivering voor dit systeem krijgt de nieuwe leraar de Bree te horen, vlak voor zijn eerste lesdag op school : "Ik eis van ieder: tucht. Ik ben hoogst modern...Dit geslacht is te bandeloos... Men moet teruggrijpen en snel, naar het oude systeem van macht en vrees. Dit oude is het nieuwste, het beste, het enige .." Gevolg is echter wel dat de school alleen nog maar uit vierde- en vijfdeklassers bestaat, er komen geen andere kinderen meer op school.
De Bree beschouwt zichzelf als leerling van Bint en gaat volgens het systeem van de ijzeren tucht die Bint predikt lesgeven. Hij moet les geven in vier (voor hem) totaal verschillende klassen. Deze benoemd hij naar gedrag als volgt: de bloemenklas waarin "de zachtste vrede" heerst, een klas vol planten, de bruine klas, braaf, leergierig en vol ijver, de grauwe klas, goedaardig en kleurloos, en tenslotte "de hel".
De hel is een geval apart, het pronkstuk van Bint. Dat worden de echte kerels, volgens hem. Hij bestaat uit het bondste zooitje dat je je maar kan indenken, met namen die precies passen bij hun uiterlijk en gedragingen. (bijvoorbeeld: Van der Karbargenbok, de krassende gier, roofvogel met enorme klauwen. Of Whimpysinger, groot en bleek, en de Moraatz, klein en nog bleker. "Zij zaten naast elkaar, zij hoorden bij elkaar.")
In deze klas heerste een enorm gevoel van saamhorigheid, voor de individu was geen plaats, het belang van de groep ging voor alles. Zij hadden hun eigen klaslokaal onder in de kelder van de school. "De Bree daalde af naar de hel".
De klas was voor de Bree een ook een geheel, een organisme, in het geval van de hel een beest dat getemd moest worden. Daarom verklaard hij hen in het begin van het jaar al de oorlog, een oorlog die ook het volgende jaar geen vrede meer zou worden.
Bint blijft bezig de rotte plekken uit zijn systeem te verwijderen en hierbij gaat hij over lijken, "als het moet over zijn eigen lijk". De conciërge, en een leerling Fléau genaamd zijn bijvoorbeeld storende elementen, waar snel mee moet worden afgerekend.
Om deze personen te verwijderen gebruikt Bint een jongen die Van Beek heet en voor zijn kerstrapport onvoldoende staat. (deze mensen blijven zitten). Hij heeft namelijk gedreigd met zelfmoord, wanneer dit gebeurt. Bint laat hem gewoon een onvoldoende op zij rapport houden, de jongen pleegt zelfmoord, word gered, maar sterft alsnog aan longontsteking in de kerstvakantie. Fléau heeft de hele school bereid gevonden oproer te maken op de eerste schoolmorgen na de vakantie, behalve de hel! Zij wilden niet mee doen en hebben zelf Bint gewaarschuwd. Samen maken zij een plan om de oproer neer te slaan.

De desbetreffende morgen gooit de oproer riten van de school in en schreeuwt luidkeels om wraak. Wanneer de deuren open gaan laat Bint alleen de hel binnen. De hel verlaat de school weer via een achteruitgang en valt de oproerkraaiers in de rug aan. Ondertussen staan alle leraren ernaar te kijken, zij bemoeien er zich op gebod van Bint niet mee. De hechte eenheid van de hel overwint en Bint deelt sigaren uit aan zijn "kerels"."Het was in de kelder warm. De hel zag blauw. De hel rumoerde. Van toen af loeide de hel krachtig door de school als een gasbron. De hel blies de rook door de neus, inhaleerde." "Bint was trots. 4D was zijn gaafste werk." "De school was nu zuiverder".
De hele oproer leverde dus voor Bint het gewenste resultaat op, ook de Bree had het door.
Rond pasen, dat was schooltraditie, ging de hele school altijd een fietstocht maken. De Bree kreeg het beste deel van de Hel mee, omdat een leraar ziek was geworden. Onderweg smeren twee helleden hem. De rest van de Hel en de Bree vinden ze weer. er volgt een enorme afstraffing voor het doorbreken van de eenheid, van de hel zelf.
Na de zomervakantie wil de Bree nog een jaar les blijven geven op de school, waarschijnlijk om zijn werk bij de hel af te maken. Bint komt echter niet meer terug. dit is een enorme tegenslag voor de Bree. Later vindt hij uit dat hij weg is gegaan om van Beek (de zelfmoordenaar). Hij besluit echter Bint's werk af te maken. Later op school krijgt hij de volgende ervaring waar het boek mee eindigt: "In de stille stroeve hal keek de Bree even rond, maar hij zag niets. Hij was zich bewust, dat er iets rustte ergens hier, dat er hier ook iets leefde. Een as, een ziel. Toen kwam het over hem, eenvoudigweg, het hoofd te ontbloten en zacht ging hij de trap naar boven."

Hoe komt de leraar hierin naar voren:
Bint is de belichamelijking van het begrip tucht. De Bree is zijn volgeling, zijn assistent. Hij is dus hard, geeft veel straf en windt zich nooit op. Zijn straffen zijn eerder systematisch dan rechtvaardig, maar zo hoort dat bij een goede tucht.In zijn klassen heerst een uitstekende orde. Onvoorwaardelijke gehoorzaamheid probeert hij te kweken, wat hem aardig lukt. Hij voelt dat dit systeem het enige is dat goed werkt, en ook het enige dat ooit goed zal werken. Deze gedachte heeft hij overgenomen van Bint. Hij heeft (ook aan het eind van het boek) niet door dat het systeem toch niet zo goed werkt als hij denkt.
De orde die er op school heerst, lijkt een overwinning voor Bint en de Bree. Misschien is dat ook wel zo, maar uit wat er met Bint gebeurd blijkt iets heel anders. Namelijk er heerst geen orde in het leven van Bint. Door al het gedoe met van Beek is hij van school gegaan. Hij kon het zelf niet meer aan. De stalen tucht wordt hierdoor ontegenzeggelijk verbroken, en duidelijk wordt dat het ook onmogelijk is. Bint heeft een onmogelijkheid proberen te realiseren, en heeft uiteraard gefaald. Zijn volgelingen zullen ook ondervinden dat hetgeen wat zij proberen te bereiken, onmogelijk zal blijken.
N.B: hou ook rekening met de opkomst van het nazi-duitsland gedurende deze tijd! Dit boek is geschreven met in het achterhoofd
Deze ontwikkelingen.

Andere boeken van deze auteur:


Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen