Boekverslag : Anne Provoost - Mijn Tante Is Een Grindewal
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1779 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1779 woorden.
Titel
Mijn tante is een grindewal
Auteur
Anne Provoost
De handeling / gebeuren
Wat zijn de voornaamste gebeurtenissen?
Het meedragen van een ondraaglijk geheim => gedwongen geheimhouding.
Seksueel misbruik => incest.
De zelfmoord van Tara's moeder.
Als Petr'Ann het geheim ontfrutselt, komt er uiteindelijk schot in de zaak.
Het contact tussen Tara en Baby, de kleinste grindewal, is heilzaam voor beiden.
Begint het verhaal ab ovo of in medias res?
Ab ovo : De lezer kan al vanaf het begin van het boek de gebeurtenissen volgen.
Op welke momenten wordt de spanning opgedreven?
De schrijfster zet eerst heel wat bakens uit alvorens het hoofdthema te ontwikkelen. In de aanloophoofdstukken wordt op magistrale wijze een sfeer van geheimzinnig onbehagen geschapen die nog niet laat voorspellen welke dramatische spanning de actie verderop teweeg zal brengen. Toch krijgt het incestgebeuren een spannend discrete behandeling en de vervlechting van hoofd- en neventhema's geeft blijk van een benijdenswaardig talent.
Was het hoogtepunt voorspelbaar?
Het hoogtepunt was niet voorspelbaar. Het hoogtepunt voor Anna en Tara is de boottocht op zee om de 3 grinden vrij te Laten. Tara's wonden zijn nog lang niet geheeld, maar toch zijn er tekenen die erop wijzen dat al die pijn ooit eens zal genezen, dat Tara zich op een dag weer zal laten aanraken.
Heeft het verhaal een open einde of een gesloten einde?
Het verhaal heeft een open einde en laat geen ruimte voor medelijden met een zielloos slachtoffer.
Welke probleemstelling(en) komt(komen) er in het verhaal aan bod?
Incest.
Verhouding vader - dochter
Seksueel misbruik
Machtsmisbruik van vader t.o.v. dochter
De zware last van gedwongen geheimhouding wat een essentieël kenmerk van seksueel misbruik is.
Tara zit gevangen in volgend dilemma : als ze praat verliest ze alles, maar anderzijds is er geen ander middel om het pijnlijke dat met hen gebeurt, te stoppen. Bv. : op pg.101 zegt Tara : « Mijn vader is geen schurk.Hij is lief en hij houdt van mij !Hij verdient helemaal geen gevangenisstraf…. »Er blijft geen andere oplossing meer over dan zich aan te passen.
Welke gebeurtenissen hebben je aangegrepen?
De vreselijke houding van Tara's vader.Hoe kan een vader zijn kind zoiets aandoen ? ( en ook z'n vrouw !) Een trauma dat slaechts heel langzaam zal verdwijnen àls het ooit verdwijnt. Dat de hulp zo laat op gang komt omdat Tara zo lang gezwegen heeft.Ze heeft wel signalen gegeven maar die werden door de buitenwereld niet begrepen.
De personages
Tara :
Weinig communicatief. Een evoluerend personage.Het is een ongenietbaar kind, eenzelvig, gemeen als de pest, dat door haar moeder verwaarloosd en door haar vader rot verwend wordt. Tara heeft een geheim waarover ze met niemand kan praten. Het gedwongen zwijgen dringt haar in een isolement dat door haar gestoorde gedrag en de zelfmoord van haar moeder nog groter wordt. Voor de kust loopt een groep grindewallen vast.Volgens Tara hebben ze in de zee iets heel erg gezien wat maakt dat ze niet meer verder willen leven. Zo is het ook de moeder van Tara vergaan. Tara voelt zich, van bij het verschijnen van de aangespoelde walvissen, met de dieren verwant. Ze denkt dat ze niet meer naar het diepe water willen omdat ze iets afschuwelijks hebben meegemaakt. Ze is er van overtuigt dat het haar moeder, die zelfmoord pleegde, precies zo is vergaan. Ook zij wilde niet meer 'terug' omdat ze zich totaal machteloos voelde t.o.v. het misbruik dat haar man van haar dochtertje maakte. Tara draagt allen rode T-shirts wat voor haar ' stop' betekent. De reddingsoperatie van de grindenwallenis voor Tara een keerpunt. Tara geeft signalen te kennen als gevolg van seksueel misbruik : psychosomatische klachten, gedragsmoeilijkheden en schoolmoeilijkheden. Is ' papa's poppemie' en moet hem elke dag weer voor wat zwijggeld ter wille zijn. Schreeuwt zonder woorden om contact en om een luisterend oor, maar ze stoot iedereen af door hatelijk gedrag : haar vader heeft ze lief, al haat ze zijn aanrakingen ; ze gelooft vast dat van iemand houden ook betekent iemand pijn doen.Ze weet zeker dat er iets verschrikkelijks zal gebeuren over wat er met haar aan de hand is, maar tegelijkertijd stuurt ze signalen de wereld in ( flessenpost in zee met bestemming Europa).Ze is in werkelijkheid al vrouw maar ze wil niet groeien ; ze heeft enorme nood aan genegenheid, maar doet cynisch over wat tussen jongens en meisjes gebeurt en is als de dood voor aanrakingen.
Anna:
Anna en Tara zijn gedwongen speelvriendinnen.De sfeer tussen hen is koel en verward.Tara durft haar verschrikkelijk geheim na lang aarzelen alleen aan Anna toevertrouwen. De reacties over Anna zijn overtuigend.Aanvankelijk was Anna jaloers op Tara, die door haar vader erg verwend wordt.Wanneer ze het geheim kent is ze erg geschokt : ze wil er niets meer over horen. Anna wordt vaak verscheurd tussen gevoelens van vriendschap voor Taraen haar afkeer als die weer eens al te tyranisch of pesterig was.Ze wil haar vriendin helpen maar is bang om over het geheim te praten.
Vader:
Alhoewel op de achtergrond getekend staat de vader centraal. De man is misvormd door z'n jeugdjaren zonder moeder en met een treiterige vader en hoe hij beladen met schuldgevoelens, zelf al een weg uit de ellende zocht. Vader - dochter : onmacht van het slachtoffer en dader en het ' ziende blind zijn' van de omgeving. Vader houdt meer van z'n dochter dan van zijn vrouw.
Moeder van Tara:
Maakt depressieve periodes mee.Pleegt zelfmoord met een overdosis pillen. => kan de situatie niet meer aan.
Het vertelperspectief
De gebeurtenissen worden aan ons voorgesteld door een ik-verteller, belevend ik : Anna, die binnen het verhaal staat. De sfeer is zeer belangrijk. De schrijfster hanteert een heel geladen thema met buitengewone beheersing. De keus van het vertelperspectief heeft haar daar goed bij geholpen. Door de schuld niet bij incest - slachtoffer te leggen, voorkomt ze dat het verhaal ondergaat in melo - drama, terwijl ze de verwarring en de pijn en de verstikkende sfeer van het moeten zwijgen toch wel heel tastbaar maakt. OpVallend in dit verhaal is de doorgetrokken vergelijking die de schrijfster maakt tussen een Baby-grindewal die door vereenzaming dreigt te sterveen en de door haar vader misbruikte en daardoor ook geïsoleerde Tara. Symboliek : half legende - half waarheid; dat bij de vissers en de bevolking van het stadje al zeer lang doorverteld werd. Het gaat over een kind in een strandvilla dat volgens volgens de ene versie door een heks in een steen veranderd werd en volgens de andere seksueel misbruikt en vermoord werd. De symboliek van de gestrande grindewallen geeft het verhaal een poëtische dimensie. Als de twee verhaallijnen die van de grindewallen en die van Tara's geheim samenkomen, komt het drama van de incest langzaam bovendrijven. De focalisatie : door Anna's ogen, (=> belevend ik). De lezer probeert zich te identificeren met Anna en zou hulp willen bieden.
De tijd
Het verhaal is chronologisch opgebouwd. De dosering in het boek is te appreciëren. De sobere en beheerste manier waarop Anne Provoost haar lezers geleidelijk op de problematiek voorbereidt. De sfeerschepping is pijnlijk accuraat maar nooit overladen. Het tempo ligt overal noch hoog noch laag dus dramatisch. De tijd is direct is direct herkenbaar.
De ruimte
Aan de Oostkust van de V.S. Aan het strand van de Atlantische Oceaan. Er is een verband tussen het karakter van het personage en de ruimte waarin deze zich bevindt. : vb. Zee-strand-grienden-Goody Hallet.
Thematiek en motieven
Dubbele thematiek wordt al aangeraakt in de titel. Vb. Tante Tanja is zoals de grindewallen. Tara leest dat mannetjes-streep walvissen hun vrouwtjes soms bijten.Tara zegt kort : " mijn papa doet mij soms ook pijn maar daarna troost hij me.Hij doet het omdat hij van me houdt".(Pg.94) Symbolen die een bijkomende betekenis krijgen :
- tranen zijn echt bevrijdend of zoals Anna's 'regenboogkaart' zegt : Tranen zijn voor de ogen wat de regenboog is voor de hemel.
- Petr'Ann, de biologe weet en zegt dat je in je leven van geen enkel dier bang moet zijn. Het enige dier dat je echt pijn kan doen is het mensdier.
Het verhaal wijst naar de problematiek van incest. De zwijgzaamheid van Tara dat naar het einde toe verandert. Tante pleegt zelfmoord omdat ze de seksuele relatie ontdekt tussen vader en dochter. Ik kan die probleemsituatie zeker niet goedkeuren of begrijpen. Wat vader in deze situatie had moeten doen is zelf de moed opbrengen om deskundige hulp te gaan vragen.
Taal en stijl
Een indringende karaktertekening en een vlekkeloze taal maken van dit boek een vaag een rijk werk. Metaforen of vergelijkingen : met een stem als een strijkstok - hij keek naar zijn platen als naar een nest pasgeboren poesjes - in mijn binnenste begon een beer woest rond te scharrelen. Bespiegelend. In de media hoort en leest men vaak over het onderwerp ' incest'. Het boek is een enorme bijdrage in het opheffen van de taboesfeer rond incest, het is tevens een warm pleidooi voor het respecteren van de gevoelens van kinderen en jongeren.
Eigen appreciatie
De innerlijke kracht van de beschreven meisjes is niet alleen ontroerend maar ook hoopgevend. Het verschijnen van boeken als deze maakt gevoelens bespreekbaar en moeilijke onderwerpen in jeugdliteratuur aanvaardbaar.Grote literatuur. De figuur van Tara is misschien wel realistisch maar ze zou geloofwaardiger overgekomen zijn als ze niet zo voorbeeldig was geweest. Ik vind dat jonge mensen moeten weten wat er gebeurt, of het nu in de grote wereld is of in de kleine omgeving van het gezin. Boeken kunnen daarbij een beetje helpen. Het ontbreken van een happy end is een pluspunt. Oom Tony gaat in therapie. Tara heeft het nog steeds moeilijk. Misschien geneest die pijn wel. " Misschien laat ze zich wel op een dag weer aanraken"( pg.159)
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen