Boekverslag : Han Nefkens - Bloedverwanten
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1848 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1848 woorden.
ZAKELIJKE GEGEVENS
Auteur: Nefkens, Han
Titel: Bloedverwanten
Uitgever: Wereldbibliotheek
Plaats van uitgave: Amsterdam
Jaar van uitgave en druk: 1995, 1ste druk
Aantal bladzijden: 142
Genre: roman
EERSTE REACTIE
Keuze: ik was op zoek naar een boek voor mijn derde handelingsdeel. Tot nu toe heb ik vrij veel bekende boeken gelezen, dus vandaar dat ik willekeurig dit 'onbekende' boek heb gekozen.
Inhoud: het boek vind ik erg goed geschreven. Toch, na het net eindelijk eens uit te hebben gelezen, moet ik zeggen dat er af en toe wat langdradige stukken in zaten.
VERDIEPING
Samenvatting:
Opmerking: zoals misschien al is opgevallen heb ik deze keer een niet zo heel erg lange samenvatting gemaakt, niet zo lang als anders in ieder geval. Dit komt door het gebrek aan tijd tegen het einde van het schooljaar. Hopelijk doet dit niet af aan de kwaliteit van mijn leesverslag.
Bloedverwanten van Han Nefkens is het verhaal van de broers Vincent en Eric Brautichem. Eric is de oudste en woont al heel lang in Parijs met zijn vriend Tom. Sinds 1989 weet Eric dat hij seropositief is, maar het 'lullige' is dat Tom niet is geïnfecteerd.
Erics broer Vincent is zes jaar jonger en eveneens homoseksueel. Hij heeft dit echter altijd verborgen proberen te houden voor zijn ouders, om de teleurstelling van hun vader niet te verdubbelen. Hij blijkt eind november 1990 aan aids te lijden en zal helaas maar waar vijftien maanden later sterven. Vanaf dat moment voelen de broers zich heel erg sterk met elkaar verbonden, als bloedverwanten(!).
De auteur gebruikt het hele boek door flashbacks. Het verhaal wat nu afspeelt, beschrijft de laatste kritische en tragische dagen van Vincent in het ziekenhuis. De flashbacks geven voornamelijk info over het verleden van de broers. Alles wordt verteld vanuit de ogen van Eric.
Geld blijkt geen rol te spelen in het gezin, want Vincent krijgt de mogelijkheid om eind jaren tachtig veel verschillende studies te doen (weerkunde, geschiedenis, geneeskunde).
Heel opvallend zijn de sterke geurherinneringen. De broers gebruikten vroeger al stiekem mama's parfum. Aan het begin van de terminale fase sprenkelt Eric wat van die parfum op het ziekenhuishemd van zijn broer, in de hoop dat Vincent het herkent.
De hoofdstukken aan het sterfbed van Vincent worden afgewisseld met anekdotes en herinneringen uit hun kindertijd. De moeder staat hierin heel erg centraal, terwijl de vader meer op de achtergrond optreedt in hun verhalen. Dat zijn zoons homoseksueel zijn heeft ondanks de verwachtingen geen conflicten veroorzaakt. Wel veel bezorgdheid bij zowel de vader als zijn nieuwe vrouw Anna.
De begrafenis van Vincent verloopt heel vredig. De familie vormt een sterke eenheid en het komt over alsof het een (normaal) happy end heeft.
Onderzoek van de verhaaltechniek:
De schrijfstijl: ik moet zeggen dat Han Nefkens vrij prettig schrijft. Hij gebruikt geen speciaal moeilijke woorden en schrijft in een taal die iedereen kan volgen en aanspreken. De enige storende factor op dit punt is dat de termen wat betreft de ziekte AIDS je soms om de oren vliegen. Het lijkt alsof de auteur via de stem van Vincent wil laten merken hoeveel hij er wel niet vanaf weet en hoeveel onderzoek hij er wel niet naar heeft gedaan.
Verder is belangrijk om te melden dat de auteur veel flashbacks gebruikt. Dit vindt niet plaats per hoofdstuk, maar wat willekeurig in de hoofdstukken zelf.
De ruimte - plaats: het grootste en eigenlijk ook belangrijkste deel van het verhaal speelt zich af in het ziekenhuis. Hier wordt Vincent behandeld, hiernaar moet hij steeds terugkomen en hier sterft hij. Dit gegeven drukt ook de sfeer van het boek goed uit: in het ziekenhuis bevinden zich patiënten en in het boek gaat het om Vincent, de aids-patiënt.
De ruimte - tijd: het verhaal speelt zich af tussen 1962 (Vincent is dan 6) tot rond het begin van de jaren negentig. Dan komt Vincent te overlijden.
De verhaalfiguren:
Vincent: het hele boek draait om hem en de ziekte waar hij aan lijdt. Alhoewel zijn broer Eric degene is die het verhaal vertelt, gaat het wel voortdurend over hem. Hij is seropositief en blijkt later AIDS te hebben. Hij wordt amper dertig jaar.
Eric: hij is de verteller van het verhaal. Uit zijn bezigheden en gedachten blijken wel dat het uiteindelijk allemaal om Vincent gaat. Hij is voortdurend bezig met de ziekte van zijn broer, probeert hem te helpen op alle mogelijke manieren (bijvoorbeeld meegaan met onderzoeken) en tracht hem te begrijpen.
Vader: hij is vrij zakelijk en (misschien daarom) nuchter ingesteld. Vincent houdt zijn seksualiteit lange tijd voor hem verborgen, maar dit blijkt helemaal niet nodig te zijn. Hij hertrouwt met Anna.
Moeder: haar maak je in de huidige tijd van het boek niet mee, slechts in flashbacks. In deze 'terug-blikken' blijkt hoe belangrijk zij is geweest voor de broers. Ze denken nog regelmatig aan haar en praten veel over hun herinneringen aan haar.
De situaties:
Het verhaal begint met een flashback terug naar 1962. Daar wordt een beeld geschetst van de vroegere tijden. Er wordt lichtelijk nostalgisch over verteld in verband met de goede herinneringen.
Het midden van het verhaal beschrijft de ontwikkelingen die Vincent in zijn ziekte doormaakt. De gesprekken met zijn broer, de vele onderzoeken en verschillende medicijnen, het aftakelen van zijn lichaam, het ophalen van jeugdherinneringen, etc.
Het verhaal sluit af met de dood van Vincent. Hij wordt begraven en zijn naaste familie neemt het (wonderbaarlijk) goed op.
De vertelwijze:
Nefkens heeft gebruik gemaakt van een ik-perspectief. Alles wordt verteld vanuit de ogen van Eric, maar nogmaals moet ik benadrukken dat Vincent meer ter sprake komt dan hijzelf. Enigszins logisch ook natuurlijk.
Achter gevoelens van anderen kom je niet alleen vaag via de gedachten van de ik-figuur, maar zeer zeker ook door de vele dialogen waar de auteur gebruik van maakt.
Op zoek naar de thematiek:
Het thema: er zijn naar mijn idee twee verschillende thema's te onderscheiden. Ten eerste de ziekte AIDS en de relatie tussen de twee broers.
AIDS: motieven die dit thema ondersteunen zijn volop te vinden in het boek. Ik vind Bloedverwanten dan ook een beetje een soort van grote, gedetailleerde beschrijving van de ziekte en alles er omheen in romanvorm.
Het boek is één groot motief. Vanaf de eerste symptomen tot het aftakelen van het lichaam tot het sterven door de ziekte. Verder wordt er over medicijnen gepraat, tot de exacte Nederlandse en Latijnse naam aan toe (boring).
Twee broers: je ziet heel goed dat de broers zich sterk verbonden voelen. Niet alleen omdat ze broers zijn, maar omdat ze hun seropositiviteit en homoseksualiteit gemeen hebben. Ze hebben weliswaar niet altijd precies dezelfde herinneringen, maar het zijn wel herinneringen die hun beide terugvoeren naar hetzelfde: hun moeder.
Verband tussen titel en thema:
De titel is zoals bekend Bloedverwanten. Dit kan terugslaan op twee dingen:
1. het betreft de sterke verbondenheid tussen de broers.
2. Het slaat op het feit dat ze hetzelfde soort bloed hebben: ze zijn broers en hebben allebei bloed dat geïnfecteerd is met het HIV-virus.
Plaats in de literatuurgeschiedenis:
1. Wanneer is het werk voor het eerst gepubliceerd?
Bloedverwanten is voor het eerst gepubliceerd in 1995.
2. Wat weet je van de schrijver?
Ik weet eigenlijk helemaal niks van de schrijver. Dat komt omdat hij (bij mij) niet zo bekend is en er van dit boek geen enkel uittreksel op internet bestaat waar eventueel die schrijversinformatie in terug zou kunnen komen.
3. Wat weet je van de tijd waarin het werk geschreven werd (tijdvak en stroming)?
Ook niks, omdat we de literatuurgeschiedenis maar tot 1960 hebben behandeld.
4. In hoeverre is dit werk typerend voor de schrijver?
Geen idee, omdat ik nooit eerder iets van hem heb gelezen. Ik heb juist iets onbekends genomen.
5. In hoeverre is dit werk typerend voor de tijd (stroming) waarin het ontstaan is?
Het wordt een beetje eentonig zo, maar ook hier kan ik geen antwoord op geven.
BEOORDELING
1. De verhaalelementen die op mij een positieve invloed hebben, zijn voornamelijk de gesprekken tussen de twee broers. Het is heel grappig om te zien hoe ze soms totaal langs elkaar heen kunnen praten. Eric stelt bijvoorbeeld een vraag aan Vincent en laatstgenoemde gaat er niet op in en vertelt over iets compleet anders.
2. Het einde spreekt mij het sterkst aan. Het is toch de ontknoping van het boek en de hele lijdens-weg van Vincent komt dan op z'n eind.
3. Verhaalelementen die op mij een negatieve werking hebben, zijn de momenten waarop er te specialistisch wordt geschreven door Nefkens. Dan begint de schrijver door de mond van Vincent allemaal gedetailleerde en onzinnige informatie te spuien die de leesbaarheid van het boek niet ten goede komt.
4. Het boek valt in een hele verre verte te vergelijken met 'De kleine, blonde dood'. De hoofdrolspeler komt ook te overlijden en er is ook sprake van een hele innige band (in de film echter tussen vader en zoon).
Het is vrij vergezocht, maar daaruit blijkt dus ook dat ik geen betere vergelijking kan bedenken met een zekere film.
5. Het thema AIDS spreekt me best wel aan. Het is tenslotte wel een hele erge en ernstige ziekte waar nog steeds geen medicijnen voor zijn. In ieder geval geen medicijnen die de ziekte helpen voorkomen of laten weggaan.
Het mooie van het boek is dat het niet alleen over de ziekte zelf gaat, maar ook de gevoelens behandelt van de mensen die er direct of juist indirect mee te maken krijgen.
6. Het taalgebruik is niet erg moeilijk. Soms wordt er dus in vakjargon gepraat, en dat is jammer: het doet het boek ten eerste geen goed en ten tweede - belangrijker - het is niet nodig in de contexten waarin ik het gelezen heb. Het doet de aandacht van de lezer alleen maar verslappen.
7. Mijn eindoordeel is positief, mede door het thema en de manier van schrijven. Toch vind ik dat het einde, de begrafenis van Vincent, wel heel erg verheerlijkt is. Iedereen kan zijn zegje doen en iedereen is gelukkig. Dat is wel jammer.
8. Ik zou een ander misschien aanraden om het boek te lezen. Als het thema diegene interesseert, zou ik het hem of haar aanraden, anders niet. Het is namelijk absoluut geen boek wat je niet kan missen, maar meer een boek dat je thuis op de plee legt om er af en toe eens in te lezen.
Recensievergelijking
Recensent: Joris Gerits
Recensietitel: 'Bloedverwanten': Een aidsroman van Han Nefkens.
Bron: De Morgen
Publicatiedatum: 23-06-1995
Samenvatting:
Gerits geeft eerst een samenvatting van het boek. Over het geheel valt te zeggen dat hij grotendeels positief is. Hij levert eigenlijk weinig kritiek. Het enige beetje kritiek dat hij geeft is negatief en betreft het einde van het boek. Hij is, net als ik, van mening dat iedereen wel erg goed zijn gevoelens kan uiten en dat alles net een tikkeltje té volmaakt is.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen