Boekverslag : Goden Of Halfgoden - De Griekse Godenwereld
Ingezonden Door: Koekie
De taal ervan is Geschiedenis en het aantal woorden bedraagt 3014 woorden.
De taal ervan is Geschiedenis en het aantal woorden bedraagt 3014 woorden.
1. Inhoud
1. Inhoud 2
2. Verantwoording 3
3. Hoe zijn de goden ontstaan ? 3
4. Wat zijn ze ? Waarom geloofden de Grieken in hen? 4
5. Wat is het Pantheon ? 5
6. Over goden en andere wezens... 6-7-8-9-10
7. Attributen van de goden. 11
8. Samenvatting goden en hun taken. 12
9. Wie was Homeros ? 13
10. Het ‘uitsterven’ van de eeuwige goden. 13
11. Stamboom 14
12. Afstammelingen van Zeus 15
13. Bronnen 16
2. Verantwoording
Wij kozen voor dit werk ‘de Griekse goden’ als onderwerp omdat het ons erg interesseert. We zijn vooral geïnteresseerd in het leven van de goden en hun invloed op de mensen. Met het leven van de goden bedoelen we: ‘Welke goden zijn met welke verwant? Hebben ze nog kinderen (goden of halfgoden)?’ Met ‘de invloed op de mensen’ bedoelen we dan weer: ‘Waarom offert iemand aan Demeter als hij een goede oogst wil? Waarom bidt iemand tot Afrodite als hij een goed liefdesleven wil vinden? Kunnen mensen het besluit van de goden veranderen enz.’ Wij zullen deze vragen in deze bundel beantwoorden.
3. Hoe zijn de goden ontstaan?
Een erg bizar verhaal over het ontstaan van de goden :
Tijd heeft altijd bestaan, zelfs toen er verder helemaal niets was.
Door de tijd heen ontstond Chaos, een vormeloze massa waarin alle elementen lagen te wachten op de scheppende krachten. Tartaros was de eerste die uit de Chaos ontstond. Hij valt het beste te omschrijven als een doodse plaats, al het andere was leeg, stil, eindeloos en donker. Na Tartaros ontstond Erebos. Hij ging in Tartaros wonen, daarom staat hij bekend als de duisternis van Tartaros. Ze worden ook wel als elkanders synoniemen gebruikt.
Nyx (de Nacht) was de derde nakomeling van Chaos. Evenals Erebos ging zij in Tartaros wonen. Nummer vier was Eros (De Liefde). Hij bracht de schepping verder op gang. Erebos sliep met Nyx, uit dit liefdevolle intermezzo kwamen twee kinderen voort; Aether (het hemelse licht) en Hemera (Dag).Deze stralende persoonlijkheden gaven andere elementen in Chaos de kans om elkaar te vinden. Gaia, de aarde was laatste nakomeling van Chaos. De oude Grieken dachten nog dat ze plat was. Ver onder Gaia bevond zich Tartaros. Nyx baarde ook nog Thanatos (Dood), Hypnos (Slaap), Moros (Noodlot), Nemesis (gerechtvaardigde woede). Deze kinderen van Nyx hadden geen vader.
Vaderloos is ook het kind dat Gaia ter wereld bracht, Uranus (de hemel) Uranus werd Gaia's man.Samen kregen zij 18 kinderen: 3 Cyclopen, 3 Hecatoncheires en 12 Titanen.
4. Wat zijn ze ? Waarom geloofden de Grieken in hen ?
De Griekse goden zijn voor de hele Griekse bevolking de ultieme opperwezens. De Grieken geloofden dat de goden alles konden. Dat kon gaan van een bloemetje scheppen tot een aardbeving veroorzaken waarbij duizenden slachtoffers vielen. Om niet in het ongeluk van de goden te vallen moest je dan ook veel aan de goden offeren. Bijvoorbeeld: je bent een graanboer en je hoopt op een goede oogst, dan moet je best aan de god (of godin) van de landbouw offeren (in dit geval de godin Demeter). Maar de theorie over het, al dan niet, lukken van de oogst vinden wij best wel grappig: Als je wel een goede oogst had, dan was Demeter blij en had je dus voldoende geofferd. Maar als de oogst was mislukt, dan had je niet voldoende geofferd. En zo bleef de hele Griekse bevolking (en later de Romeinse bevolking) gekluisterd aan het idee van de goden. Niemand (behalve misschien filosofen) dacht er maar aan dat het misschien iets te maken had met het klimaat of iets in die aard. Niemand durfde dus tegen de goden op te komen, want tegen de goden kon je toch niet winnen.Wat er precies met die offers in de tempels gebeurde is onduidelijk aangezien de tempel heilig domein was (dus ontoegankelijk, behalve voor priesters) en niemand anders dan de priesters dit domein mochten betreden. Volgens ons werden de offers niet altijd geofferd (behalve in het openbaar) maar meegenomen door corrupte priesters die deze offers voor eigen gebruik meenamen.
Dit is het Orakel van Delphi.
Het is een plaats waar je aan een priesteres van Apollo raad kon gaan vragen over allerlei problemen. De priesteres in kwestie gaf dan een antwoord. Daaruit moest je dan zelf je conclusies trekken. Een mogelijk antwoord op de vraag van een zwangere vrouw kon zijn : ”Jongen niet meisje.” Of het dan een jongen of een meisje ging worden moest je zelf maar uitvissen. Een ander voorbeeld: een soldaat wil weten of hij zal sterven in een oorlog. Het antwoord kon dan zijn: “Sterven zult gij niet overwinnen zult gij.” Of het dan “sterven zult gij niet, overwinnen zult gij” betekent of “sterven zult gij, niet overwinnen zult gij”, dat was je eigen keuze. Sommige mensen kregen de voorspelling dat ze hun volledige familie zouden uitmoorden. Deze mensen vluchten dan weg van huis en komen daardoor in de penarie. Ook het negeren van voortekenen of orakels wordt zwaar bestraft door de goden. Denk maar aan de oorlog van Troje met koning Dardanos die ondanks de voortekenen zijn zoon in de stad laat wonen en zo de ondergang van Troje verzekerd. Geen wonder dat schrijvers als Homeros schreven dat de mens slechts een speelbal is in de handen van de goden.
5. Wat is het Pantheon ?
De Griekse godsdienst was polytheïstisch. Dat betekent dat ze meerdere goden vereerden(poly=veel theos=god). Alle Grieken vereerden twaalf hoofdgoden (het pantheon). Daarnaast waren er vele kleinere godheden en halfgoden. De goden bezaten zowel bovennatuurlijke als menselijke eigenschappen. Geen enkele god was uitsluitend goed of slecht.De Grieken kenden geen duivel: in het ergste geval stonden de goden onverschillig tegenover de mensheid. Het oude Griekse geloof was vooral een kwestie van gedrag en niet van geloof. Een religieuze kalender schreef voor wanneer men moest offeren enz. Een soort van kerk bestond er niet. De twaalf belangrijkste goden worden de Olympische goden of ook wel het Pantheon genoemd. Naast het Pantheon bestonden er kleinere en minder belangrijke goden. Tot de Olympische goden behoorden : Zeus, Hera, Demeter, Poseidon, Artemis, Apollo, Athena, Hephaistos, Ares, Hades, Hermes en Aphrodite. Deze goden leefden als een grote familie op de berg Olymos en aten uitsluitend nectar en ambrozijn. Ze waren eeuwig jong. Ze hadden veel menselijke trekjes zoals jaloezie en ontrouw.
6. Over de goden en andere wezens...
Zeus – De god van de donder, bliksem, regen e.a. en oppergod. Hij werd beschouwd als de vader van mensen en goden. Zijn wapen is een bliksemschicht. Hij word vaak afgebeeld met een arend. Hij was getrouwd met Hera, maar hij staat beken om zijn talloze affaires, wat vele nakomelingen veroorzaakte. Athena was zijn favoriete dochter. Hij baarde haar alleen, uit zijn hoofd. De grootste feesten ter ere van Zeus zijn de Olympische Spelen. Deze gingen elke vier jaar door in Olympia. Zelfs wanneer het oorlog was tussen de verschillende Griekse poleis stopten ze de oorlog om de Spelen te laten doorgaan.
Hera – Godin van de moeders en de vrouwen. Haar symbool was de koe. Ze wordt beschreven als een jaloerse vrouw die haar rivalen en hun kinderen genadeloos strafte en doodde. Haar fovoriete stad was Argos.
Hades – Hij was de heer van de onderwereld, heersend over de doden. Hij was ook de god van de pracht en praal.Zijn vrouw was Persefoneia.
De onderwereld zelf wordt ook wel eens de Hades genoemd. Deze was in twee stukken verdeeld: de Erebos, waar de doden langs moesten om de Hades binnen te kunnen, en Tartaros, de diepere plaats waar de Titanen waren opgesloten. Het was een mistige en droevige plek, bewoond door vage geesten en zielen, bewaakt door Kerberos, de driekoppige hond.
Poseidon – God van de zee. Zijn wapen is een drietand, waarmee hij aardbevingen kan veroorzaken.Diep in de oceaan heeft hij een gouden paleis. Poseidon was de man van Amfitrite, waarmee hij een zoon had, Triton.
Hestia – Godin van het gezin en het huishouden. Al komt ze slechts voor in heel weinig mythen, de meeste steden hadden een tempel waar haar heilige vuur brandde.
Demeter – Godin van de oogst en de landbouw. Haar haar was zo goud als rijp koren. Toen haar dochter, Persefoneia, door Hades geroofd was, was Demeter’s verdriet zo groot dat ze het land verwaarloosde; Planten groeiden niet meer en er heerste hongersnood. Zeus zorgde ervoor dat Hades’ vrouw elk jaar zes maanden bij haar moeder kon blijven. Wanneer Persefoneia bij Demeter was, is het lente en zomer op aarde, want dan is Demeter blij. Is het winter of herfst, dan is Persefoneia bij Hades en is Demeter verdrietig.
Aphrodite – De godin van de liefde en de schoonheid. De bekendste van heer sterfelijke aanbidders was waarschijnlijk Adonis. Eros, Anteros, Hymenaios en Aeneas zijn enkele van haar zonen. Ze was de vrouw van Hefaistos. De duif en de zwaan zijn haar dieren.
Apollo – Apollo was de god van de muziek en ook van het profetisme. Soms gaf hij aan stervelingen van wie hij hield de gave dingen te kunnen voorspellen, zoals aan de Trojaanse prinses Kassandra. Hij was een zeer goede muzikant en vrolijkte de goden op met zijn lier. Hij was een held in boogschieten. Zijn tweelingzus was Artemis. Hij had een orakel in Delphi.
Ares – De god van de oorlog. Hij was erg agressief. Hij werd gehaat door de meeste goden en mensen. Ares was niet onoverwinnelijk, hij kon zelfs door een sterveling gedood worden. Hij kon niet sterven van ouderdom, maar wanneer hij gewond was in een gevecht, vluchtte hij naar zijn vader, Zeus, en werd door hem genezen. Ares is waarschijnlijk in Tracië bedacht.
Artemis – Artemis was de godin van de jacht en de dieren. Ze was ook de godin van de maan, en tweelingzus van Apollo. Haar attributen zijn de pijl en boog, herten zijn haar heilige dieren. Haar bekendste tempel staat in Ephesis.
Athena of Pallas Athena – Ze is de godin van de wijsheid, strategie en rechtvaardigheid. Athene is in volle wapenrusting geboren uit het voorhoofd van Zeus en was zijn favoriete kind. Ze vond de trompet, de fluit, de ploeg, de schepen en de strijdwagens uit. Haar attributen zijn de uil, de speer en de helm.
Dionysos – God van de wijn en van de Chaos. Wordt meestal afgebeeld met wijnranken en een Thyrsosstaf. Wordt omringd door mainaden en bacchanten, die schrille fluitmuziek spelen.
Hefaistos - God van het vuur en de smeden. Hij was zo lelijk dat zijn moeder Hera hem meteen van de Olympos gooide. Dat verbeterde zijn uiterlijk natuurlijk niet. Hij werd verzorgd door de nimf Thetis en later werd hij terug toegelaten op de Olympos, en trouwde al vlug met Afrodite, en daarna met Aglaia, een van de drie gratiën. Men dacht dat zijn werkplaats onder de Etna lag, een vulkaan op Sicilië. Hij maakte vele juwelen voor de goden van de Olympos, waaronder de twaalf gouden tronen, hun wapens en hun schatten.
Hermes – Hermes, de boodschapper van de goden en dan vooral van Zeus, had gevleugelde sandalen en een gevleugelde petasos (reishoed) Hij begeleide de doden naar de onderwereld. Hij vond de lier uit. Hermes was de ‘patroonheilige’ van de bedriegers en de dieven, want hij had, 5 minuten nadat hij geboren was, een kudde koeien van Apollo gestolen. Zijn attributen zijn de petasos, de gevleugelde sandalen en zijn staf omringd met slangen.
Eros – De god van de liefde. Hij was een jonge man, voortdurend in de buurt van zijn moeder Afrodite, de godin van de liefde.
Gaia – Zij was de moeder en de vrouw van vader Hemel, Uranus. Zij waren de ouders van de eerste wezens : de Titanen, de Cyclopen en de Reuzen - de Hecatoncheiroi (honderd-hoofdigen). Uranus haatte de monsters, en, ook al waren het zijn kinderen, sloot ze op in een verborgen plaats op aarde. Gaia was woedend over deze daad en overtuigde haar zoon Kronos zijn vader om te doden. Hij verwondde Uranus, en van zijn bloed bracht Gaia de Reuzen voort, en de drie wraakgodinnen. Haar laatste en afschrikwekkendste kind was Typhon, een honderdhoofdig monster, die, al was hij verslagen door Zeus, de lava uit de Etna deed komen.
Tartaros – De diepste plaats in de onderwereld. Tartaros ontstond uit de Chaos en was de bestemming voor de slechtste zielen. Uranus verbande zijn kinderen de Cyclopen en de Hecatoncheiroi naar de Tartaros, net zoals Zeus deed met de Titanen. Andere bekende inwoners van de Tartaros zijn Sisyphus, Ixion, Tantalus, Salmoneus, Tityus, Ophion, en de dochters van Danaos.
Uranus – De god van de hemel en de man van Gaia, godin van de aarde. Hun kinderen zijn de Titanen, de Cyclopen en de Hecatoncheiroi.
Kronos – Kronos was de heerser over het universum gedurende de Gouden Eeuw. Hij was een van de 12 titanen en de jongste zoon van Uranus en Gaia. Kronos en zijn zuster Rhea werden ouders van zes van de twaalf Olympische goden en godinnen. Kronos was gewaarschuwd dat hij van de troon zou worden gestoten door een van zijn kinderen. Om dit te voorkomen, at hij zijn eerste vijf kinderen onmiddellijk in een hap op. Rhea hield daar niet van. In plaats van haar zesde kind, Zeus, op te laten eten, wikkelde ze een paar stenen in een dekentje en gaf dat aan Kronos. Zeus werd verborgen op Kreta, en toen hij wat ouder was, keerde hij terug en dwong Kronos al zijn kinderen, die in zijn buik gegroeid waren, uit te braken. Zeus en zijn broers en zussen vochten een oorlog tegen de Titanen. Zeus won, en de Titanen werden in de Tartaros opgesloten.
7. Attributen van de goden
ZEUS – Bliksemschicht, Lotusstaf, Arend
POSEIDON - Drietand
HERA – Lotusstaf, Kroon, Koe
DEMETER – Graan, Lotusstaf
PALLAS ATHENA – Helm, Uil, Speer
HEFAISTOS – Hamer, Ezel
ARES – Helm, Speer
AFRODITE - Eros
APOLLO – Lier, Pijl en Boog
ARTEMIS – Pijl en Boog, Werpspeer, Hert
HERMES - Reishoed, Gevleugelde Sandalen
HADES – Kroon, Scepter
DIONYSOS – Thyrsosstaf, Wijnranken, Beker
8. Samenvatting van de goden en hun taken
Griekse Naam Romeinse Naam Taak Van De God(in)
Zeus Jupiter Oppergod en god van de donder
en de bliksem. Vaak afgebeeld met een
bliksemschicht in zijn hand.
Poseidon Neptunus God van de zee en broer van Zeus.
Vaak afgebeeld met een drietand.
Hades Pluto God van de onderwereld en tevens broer
van Zeus, Poseidon en Hera.
Hera Juno Vrouw en tevens zuster van Zeus.
Zij was de godin van het huwelijk.
Hestia Vesta Godin van de haard en van het huis.
Ares Mars God van de oorlog.
Athena Minerva Godin van de wijsheid.
Tevens godin van de strategie.
Apollo Apollo/Sol/Pheobus God van de muziek.
Artemis Diana Godin van de jacht. Ook godin van de
maan.
Aphrodite Venus Godin van de liefde en de schoonheid.
Hermes Mercurius Boodschapper van de goden.Te herkennen
aan de gevleugelde sandalen.
Hephaistos Vulcanus Smid der Goden. God van het vuur en de
ambachten
Eros Cupido God van de liefde.
Persephone Proserpina Godin van de lente. Dochter van Demeter
en vrouw van Hades.
Dionysos Bacchus God van de wijn en de chaos
Demeter Ceres Godin van de aarde en de oogst.
Pan Inuus/Faunus God van de schapen en de kuddes.
Iris --- Godin van de regenboog.
Aether --- God van het licht.
Hygeia --- Godin van de gezondheid.
Hebe --- Godin van de jeugd.
Hecate Trivia Godin van de magie.
Eris Discordia Godin van de tweedracht.
Nike Victoria Godin van de overwinning.
Eos Aurora God van de zonsopgang.
Hespera --- God van de zonsondergang.
Hypnos --- God van de slaap.
Nemesis --- Godin van de rechtvaardigheid en de wraak.
Mors --- God van de dood.
Morpheus --- God van de dromen.
Hercules --- God van de kracht.
Fama --- Godin van de roem en de geruchten.
Asclepius Aesculapius God der genezing en van de medicijnen
Helios Sol God van de zon.
Maia --- Godin van de velden.
9. Wie was Homeros ?
In de tijd van de Oude Grieken werden mythen verteld over hun goden. De blinde dichter Homeros zou deze mythen als eerste hebben neergeschreven. Natuurlijk werden ze reeds daarvoor verteld, maar niemand had ze ooit opgeschreven. Samen met Hesiodos gaf hij de goden een menselijke vorm (antropomorf) in verzen en boeken. Sommige Grieken vonden echter dat de goden te menselijk waren en zij namen een monotheïstische godsdienst aan. Dat Homeros deze verzen en teksten ook echt heeft geschreven wordt tegenwoordig vaak in vraag gesteld. Zijn belangrijkste werken zijn de Odysseia en de Illias. Deze werken zijn door Imme Dros vertaald. De Illias gaat over de oorlog van Troje vanuit het standpunt van de goden. De goden zijn in twee kampen verdeeld : Afrodite en Apollo helpen de Trojanen, en Athene, Poseidon en Hera steunen dan weer de Grieken. Ares, de god van de oorlog, zou eigenlijk onpartijdig moeten zijn maar hij kiest de kant van zijn ‘gouden’ Afrodite. Zeus, die in het boek beweert niemand te steunen, kiest toch partij voor de Trojanen, wiens eerste koning een zoon van Zeus was. Door deze partijdigheid en jaloezie wordt de menselijke vorm van de goden extra in de verf gezet. De Odysseia gaat over de reizen die Odysseus moet maken voor hij terug kan komen op Ithaka, zijn geboorteland, en hoe de goden hem daarbij helpen en tegenwerken.
10. Het ‘uitsterven’ van de eeuwige goden
Van zodra keizer Juliaan van Constantinopel, de laatste van de Romeinse keizers die de Olympische goden aanbad, gesneuveld was tijdens een oorlog tegen de Perzen in 363 n.Chr., vernam Zeus van de drie schikgodinnen dat zijn rijk ten einde was. Hij en de andere goden moesten de Olympus verlaten.
De woedende Zeus vernietigde zijn paleis met een bliksemschicht en ze gingen allen onder de gewone mensen wonen, hopend op betere tijden. Maar Christelijke missionarissen verbandden hen met het heilige Kruisteken, en ze veranderden hun tempels in kerken voor de plaatselijke heiligen.
De Olympische goden moesten zich eeuwenlang verbergen in grotten en bossen en ze werden dan ook lange tijd niet meer gezien.
Hoe dan ook, Echo blijft over net zoals de regenboog van Iris. Meer zelfs, de sterren kregen nooit nieuwe namen van de Christenen. Je kan nog steeds de sterrenbeelden zien van de Schorpioen, die Herakles beet; Herakles zelf, en de Leeuw die hij doodde; de Kleine Beer van Artemis; Zeus zijn arend; Cheiron de Centaur, beter bekend als Boogschutter; Orion, de jager en vele andere sterrenbeelden die doen herinneren aan de oude Olympische goden.
11. Stamboom
12. Afstammelingen van Zeus.
Zoals vermeld had Zeus nog meer dan honderd kinderen. Want zoals in de leesteksten van Latijn geschreven staat : ‘ Nemo deorum peior maritus est quam Iuppiter.‘ of ‘Niemand van de goden is een slechtere echtgenoot dan Juppiter.’
13. Bronnen
1. Boeken : Illios Imme Dros
Odysseus Imme Dros
Historia 2 Pelckmans
Encyclopedie voor de jeugd Lannoo
2. Internet : www.google.be
www.mythman.com
3. Computer : Grolier interactive encyclopaedia
Encarta 2003
Bevat:
grieksegoden.pdf
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen