Boekverslag : O3 - Het Ozongat
Ingezonden Door: Tamara Vancayzeele
De taal ervan is Aardrijkskunde en het aantal woorden bedraagt 964 woorden.
De taal ervan is Aardrijkskunde en het aantal woorden bedraagt 964 woorden.
Bedreigingen voor de draagkracht van de aarde
“ kleiner ozongat is vooral toeval “
probleem: De aarde wordt bedekt door een laag gassen, damkring of atmosfeer genoemd. De ozonlaag die het gas: ozon (o3 ) bevat bevindt zich in de stratosfeer. Dit is het deel van de dampkring dat zich op een afstand van 25 –45 km van de aarde bevindt.
De ozonlaag weert de ultraviolette straling van de zon. Dit is belangrijk omdat UV- straling schadelijk is voor mens, plant en dier. Door de grote hoeveelheden van stoffen die zich door de mens nu in de atmosfeer bevindt ontstaat vanaf +- 1983 er een gat in de ozonlaag.
Daarna is dit gat aangegroeid t.e.m 1992 en daarna is het elk jaar ongeveer even groot geworden. Met uitzondering van het jaar 2000 toen een recordomvang werd bereikt. In 2001 was het ozongat nog iets groter en heel bijzonder: het opende en sloot wat vroeger in het jaar, dit verklaart ook dat het kleiner ozongat een toeval is.
De lokale stratosfeer kan beschouwd worden als een goed afgesloten reactievat waarbinnen de ozonvernietiging zeer efficiënt wordt, vandaar de jaarlijkse variaties in grootte en diepte van het ozongat, als functie van de jaarlijkse temperatuurschommelingen en intensiteit en duur van de polaire vortex (= een bijzonder circulatiepatroon in de stratosfeer boven de zuidpool in de lokale winter dat dit gebied isoleert van zijn omgeving.
Ozon wordt voortdurend in een cyclus aangemaakt en weer afgebroken, normaal gezien houden aan maak en afbraak elkaar in evenwicht waardoor de hoeveelheid ozon in de atmosfeer min of meer constant is. Maar 30 jaar geleden nam de hoeveelheid ozon af en dit leidde tot een ozongat.
Oorzaken: 1) klimatologische veranderingen
2) het gebruik van Cfk’s (chloor fluor – koolwaterstoffen: cl zet 03 om tot 02 , dit zijn ozonvreters = de belangrijkste ozonafbrekende stoffen, deze gassen zijn door industriële processen gemaakt, ze komen vanuit zichzelf niet in de natuur. De belangrijkste ozonvreters zijn Cfk’s en stoffen als Halonen, methylbromide, trichloorethaan en tetrachloorstof.
Cfk’s à werd gedurende de jaren 70 en 80 massaal geproduceerd, ze dienen als koelvloeistof voor koelkasten en in de industrie als drijfgas in spuitbussen, in isolatieschuim, in brandblusser, als ontvettingsmiddel en als schoonmaakmiddel , bij de productie van microchips.
Methylbromide à is een bestrijdingsmiddel dat onderandere gebruikt wordt bij grondontsmetting in de landbouw.
Dus de belangrijkst oorzaak (voorwaarde 1) is de aanwezigheid in de stratosfeer van ozonvreters. Een tweede voorwaarde en derde voorwaarde zijn dus de klimatologische veranderingen 1) de aanwezigheid van zeer lage temperaturen, pas als het in de stratosfeer 80 graden Celsius vriest kan er een ozongat ontstaan 2) er moet voldoende zonlicht aanwezig zijn. Deze voorwaarden samen zorgen voor het ontstaan van een ozongat.
Gebieden: boven het zuidpoolgebied doet zich opnieuw een gat voor in de ozonlaag sinds +- 1983. Dit gebeurt jaarlijks boven de zuidpool in de lente , het ontstaat in september als de winter op de zuidpool ten einde loopt, de ozon wordt in half september 2 tot 3 % er dag afgebroken, uiteindelijk is de ozonlaag voor 60% afgebroken tot half oktober wanneer de zon boven de zuidpool weer hoog genoeg aan de hemel staat om de ozonlaag op te warmen. Begin december is er geen sprake meer van een ozongat en het duurt dan tot september. Ook de noordpool wordt hierdoor getroffen maar in mindere mate, en boven Europa hebben wetenschappers de afgelopen 20 jaar een kleine maar voortdurende verdunning van de ozonlaag geregistreerd.
Gevolgen: De ozonvreters zorgen dus voor een verdunde ozon en in het slechtste geval een gat in de ozon met als gevolg dat we niet voldoende meer beschermd worden tegen gevaarlijke UV –stralen en dit verhoogt het risico op kanker (huidkanker). In Australië en Nieuw Zeeland heeft met het grootste aantal huidkankerpatiënten. Op Vuurland in Zuid Amerika lijden schapen en geiten aan oogaandoeningen en ook de herders krijgen toenemende oogziektes. Men heeft zelfs een afname van de plankton vastgesteld, wat heel de voedselketen catastrofaal kan beïnvloeden.
Oplossingen:
Bezorgdheid over ozonafname leidde in 1978 in de VS, Canada en de Scandinavische landen tot een verbod op het gebruik van Cfk’s in spuitbussen.
Verdrag:
Dankzij samenwerking tussen arbeidsmakers, wetenschappers, milieubeweging en industrie leidde dit in 1987 tot een wereldwijd verdrag: het Montreal Protocol waarin is voorzien dat de ozonafbrekende stoffen uit de atmosfeer geleidelijk zal verdwijnen. Het verdrag werd in 1990, 1992, 1997 en 1999 nog eens aanzienlijk aangescherpt omdat de ozonafbraak nog veel sterker werd dan verwacht.
Men is er al in geslaagd want dankzij de maatregelen die zijn opgelegd door het Montreal Protocol neemt sinds enkele jaren de hoeveelheid Cfk’s in de onderste luchtlagen af, maar volledig herstel wordt dan ook niet eerder verwacht dan halverwege de 21e eeuw.µ
Europese overheden: Momenteel pakt de overheid het gebruik en de afvalverwerking van apparaten aan waarin ozonvretende materialen als bestanddeel verwerkt zitten. Zo mogen oude koelkasten niet zomaar in de recycling: eerst moeten de cfk's en andere ozonafbrekende chemicaliën uit deze apparaten worden verwijderd. Deze stoffen worden dan ingeleverd bij een zogenaamde halonenbank. Sinds november 2001 zijn alle EU-lidstaten verplicht om ozonvretende stoffen uit oude apparaten te verwijderen, voordat deze
apparaten mogen worden gerecycled.
Informatie:
www.knmi.nl
www.milieuloket.nl
www.hedwigr.free.fr
www.oma.be
www.esa.int
www.belspo.be
www.plan.be
betrouwbaar?: ja, omdat het van erkende instituten komt zoals het Knmi, en van wetenschappers, niet vanuit de krant ofzo.
Het is nogal moeilijk te achterhalen hoe recent de informatie is maar ik denk toch wel vrij recent, omdat internet ook nog niet zolang bestaat, maar het is nogal moeilijk te achterhalen wanneer juist en sommige teksten gaan al over 2000 tot 2003 dus …
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen