Boekverslag : Manon Uphoff - Gemis
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 4862 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 4862 woorden.
Samenvatting
I. Korte inhoud
I. Stad
Mara was met haar familie naar de stad N. verhuisd. Mara is 13 jaar. Haar vader, Pjoter, is statisticus, maar zou eigenlijk schilder willen zijn. Dit levert echter niet genoeg op en dus is hij gedwongen om door te gaan met zijn werk als statisticus en te schilderen in zijn vrije tijd. Haar moeder Tonette zorgt voor het huishouden van het grote gezin. Ze woonden nog met z’n zessen in huis. Mara trok veel op met haar broertjes Nicolaj en Eddie. Eddie is verstandelijk gehandicapt en werkt op een sociale werkplaats. Mara heeft een vriendin in de stad waar ze mee uit gaat. Zij, Lori, is tweeënhalf jaar ouder, heeft een bocheltje, ontstaan door een aanrijding op haar vijfde en is een onzeker meisje.
Als ze samen uit zijn, gaan ze met twee Chinezen, Huan en Feng, mee en ze gaan met hen naar bed. Ze spreken af om om halfzes weer bij de brug te zijn. De volgende dag vertelt Mara het gebeurde aan haar vader. Hij weet er geen raad mee en belt haar moeder, die erg boos wordt en zegt dat ze naar huis moet komen. Mara protesteert.
‘s Avonds gaan Mara en Lori weer met de twee Chinezen naar de stad. Ze gaan naar een duur hotel om wat te drinken. Later gaat Lori met Feng mee en Mara met Huan. Ze blijft bij Huan slapen. Een paar dagen later blijken de Chinezen weer vertrokken te zijn. Mara krijgt nog kaarten uit Hongkong en Lori maakte het uit.
Mara’s vader schilderde vaak haar moeder, maar dan als hoe ze er een aantal jaren terug uitzag. Mara begint te snuiven. Ze snuift stiekem uit flesjes van haar vaders schildersspullen. Ze raakt hieraan verslaafd.
Als Lori en Mara weer uit gaan toont een man interesse in Mara. Mara wil niks met hem te maken hebben en geeft hem een knietje in zijn edele delen. De andere mensen in het café brengen hem naar buiten. Mara laat zich naar huis brengen door een andere vreemde man als blijkt dat Lori al met iemand is meegegaan. Mara besluit een tijdje niet naar de stad te gaan.
II. Roedel
Dit hoofdstuk begint met de uitleg van vader hoe hij zijn vrouw heeft ontmoet. Hij vertelt dit aan Mara, die in het gezin het luisterende oor is. Tonette was alles voor Mara’s vader.
Theo, een halfbroer van Mara studeerde informatica. Hij ging regelmatig naar zijn echte moeder. Eddie en Theo hadden een speciale band. Als Theo voor een tijdje weg was miste Eddie Theo en als Theo weer thuis kwam leefde Eddie weer helemaal op. Het was een soort verliefdheid.
Op een dag kwam Theo met het bericht thuis dat zijn echte moeder ziek was. Ze had gezegd dat ze dood ging. Vader geloofde dit nog niet zo. ‘s Avonds vroeg Theo aan Mara hoe Pjoter aan Tonette was gekomen en Mara vertelde heel het verhaal. Theo spoort vader de volgende dagen aan om naar Erda, Theo’s echte moeder, te gaan. Vader wil er niks van weten en moeder klaagt dat ze al genoeg ellende heeft gehad. Met kerst vertrekt Theo naar een eigen etage.
Mara gaat steeds meer spijbelen en maakt zich steeds meer op. Ze ziet er vermoeid uit en veel mensen maken zich zorgen om haar. Als ze spijbelt gaat ze naar het plantsoen. Ze raakt er bevriend met een rattenvanger, die in het plantsoen werkt. Mara wordt ook steeds eigenaardiger. Ze zit vaak op haar kamer naakt voor het raam onder een rode Chinese lampion. Er werd wel eens aangebeld door een man. Mara’s ouders reageerden dan verbaasd en de man werd weggestuurd. Mara trekt zich niks aan van wat mensen van haar denken.
Thuis kreeg Nicolaj de zolder waar Theo eerst sliep. Nicolaj wilde niet meer op een kamer met Eddie. Moeder wilde ook een eigen hobbykamer, hoewel ze zei dat privacy voor haar niet belangrijk was.
Op school ging het slecht met Nicolaj. Hij begreep niks van Nederlandse grammatica. Vader probeerde het uit te leggen, maar hij bereikte zo weinig dat hij geërgerd de les beëindigde en Nicolaj hard begon te slaan. Moeder liet vader stoppen. Vader had wel vaker van dit soort buien. Na zo’n bui wilde hij het altijd weer goed maken door je lievelingsmaaltijd klaar te maken.
Mara ging Nicolaj bijles Nederlands geven. Tijdens deze les vertelde hij wilde verhalen over wat hij allemaal had uitgespookt. Door deze “lessen” groeiden Mara en Nicolaj meer naar elkaar toe en konden ze alles aan elkaar vertellen.
Bij het plantsoen waar Mara vaak kwam was alle begroeiing weg gehaald. Ze had de rattenvanger al een tijd niet meer gezien en wist ook niet wat ze zou doen als ze hem weer zag. De beschutting was immers weg (ze had hem namelijk een keer haar linker borst aangeboden).
III. Koningskoppel
Eddie komt in een gezinsvervangend tehuis te wonen. Hierdoor kan moeder haar hobbykamer inrichten. Het huis wordt wel stiller. Nicolaj deed het goed op de LTS en hierdoor kreeg hij meer zelfvertrouwen. Hij viel op jongens die hij regelmatig mee naar huis nam en als hij dit deed leefde iedereen in huis op. Vader werd meer en meer een schilder en moeder liet alle problemen over haar heen komen. Mara en Tonette lieten zich graag bekijken door de jongens. Ze deden dit natuurlijk onopvallend door per ongeluk een ochtendjas of deur open te laten.
Mara voelt zich al snel aangetrokken door Helmi, een jongen met last van acne. Hij is niet echt spraakzaam en Mara kan hem alles laten doen wat zij wil. Vader was trots op Mara, maar moeder vroeg zich af wat zij met zo’n verlegen jongen moest. Na vier maanden ging Mara naar de ouders van Helmi. Ze hoorde hen zeggen dat ze toch echt niks voor hem was. Mara en Helmi bleven toch bij elkaar en ze gingen met elkaar naar bed. Zij bepaalde wat er gebeurde en hij vond het prima.
Theo had een verloofde en kwam er thuis mee langs. Hij vertelde dat het slecht ging met Erda. Vader zou er nog wel langs gaan. Moeder vond het niet leuk toen hij naar Erda ging. Ze was dronken toen Mara laat thuiskwam. Vader vertelde de volgende morgen dat Tonette bij hem weg wilde. Hij praatte een tijd met Mara over de relatie met moeder.
Mara en Helmi zijn nog steeds bij elkaar en ze voeren een ritueel op. Mara snijdt met een glasscherf tekens in de rug van Helmi. Het moest erg zeer gedaan hebben, maar Helmi gaf geen krimp. Dit vond ze beangstigend.
Helmi begon een bandje: “Wishbone”, samen met zijn broers en een buurjongen. Zijn vader regelde een dag in een opnamestudio. Helmi blijft even besluiteloos als altijd en verliest later ook zijn interesse in de band, nadat iedereen een financiële bijdrage leverde en hij dit niet kon, omdat hij geen geld had.
IV. Wind
De band van Helmi ging naar de studio om een demo op te nemen. Mara ging mee, maar kon niet meeluisteren. De platenbaas was niet echt onder de indruk van de band, maar vond het ook weer niet slecht. De opgenomen demo werd opgestuurd naar verschillende adressen. Ze kregen een uitnodiging om te komen spelen in een jongerencentrum. Helmi is nogal gespannen, ook omdat hij weet dat hij niet zo goed is. Daarom zegt hij dat hij niet meer mee wil doen, maar na een gesprek met Nicolaj (de wel technicus) doet hij toch weer mee. Mara vindt dit een beetje slap van hem. Hij bewijst zo dat hij niet echt een eigen mening heeft.
Als Wishbone opgetreden heeft wil Mara niet dat Helmi met haar mee gaat, omdat ze het concert niet echt geweldig vond. Ze gaat naar bed, maar dan krijgt ze toch weer een hevig verlangen naar Helmi.
De volgende dag belt ze Ian Barskett, de platenbaas. Ze vertelt hem dat ze een tekst heeft en dat hij zijn mening moet geven. Ze mag langskomen en ze luisteren naar muziek. De weken daarna komt Mara elke dag langs. Ze zorgt voor Ian, omdat hij erg slecht ziet.
Helmi heeft weer een concert, nu in een oude kerk. Als Mara er heen rijdt komt ze langs Ian. Ze blijft eten en na het eten gaat ze met Ian naar bed. Als ze weer terug is bij de kerk blijkt het concert al begonnen te zijn. Nicolaj heeft haar meteen door, maar Helmi weet van niks. Op een avond vertelt Mara wat er gebeurd is.
Mara en Helmi blijven bij elkaar en de relatie wordt rustiger. Mara gaat af en toe nog naar Ian, maar als ze die een dag bewusteloos aantreft en hij naar het ziekenhuis wordt gebracht houdt dit ook op. De echte breuk tussen haar en Ian komt als ze Ian in een winkel ziet zitten, samen met zijn nieuwe vriendin. Ook de relatie van Helmi en Mara lijkt te stranden, omdat Mara Helmi te slap vindt, hij laat alles toe. Toch kan ze hem niet missen en na een paar dagen besluit ze toch naar Helmi toe te gaan. Ze wordt niet binnengelaten, maar na lang aandringen mag ze toch binnen komen. Ze wil Helmi terug, maar nou zegt hij dat het uit is. Nu draait ze helemaal door en probeert haar polsen door te snijden. Dit mislukt. Helmi brengt Mara naar huis en thuis aangekomen besluit hij te blijven slapen. Mara vindt hem in de korte tijd dat ze elkaar niet gezien hebben gegroeid. Hij heeft een meer uitgesproken mening. Ze zijn weer verliefd.
2. Bespreking van de inhoud
2.1. De motieven
2.1.1. De verhaalmotieven
Het motief van Mara
Mara is een typische puber. Ze komt uit een groot gezin met een opmerkelijke geschiedenis. Haar moeder is nogal depressief, haar vader is in zijn vrije tijd schilder en ze heeft nog een aantal broers. Al de mensen bij haar in huis gebruiken haar als een soort praatpaal. Ze komen met al hun problemen naar haar. Zij luistert dan rustig.
Aan het begin van het boek is ze 13, aan het eind 17. Ze zit op het gymnasium, maar spijbelt regelmatig. Ze is erg nieuwsgierig en op zoek naar liefde. Ze gaat compleet haar eigen gang bij alles wat ze doet. Ze heeft verschillende relaties, zowel met oudere mannen als met jongens van haar eigen leeftijd. Eerst heeft ze een Chinees, later Helmi en tegelijkertijd gaat ze ook nog om met Ian Barskett, een platenbaas. Mara wil erg graag volwassen zijn en ze gaat daarom op onderzoek uit.
Het motief van Helmi
Helmi is een goedzak. Hij laat alles toe en heeft dus eigenlijk geen mening. Hij is een beetje een stille, domme jongen. Hij heeft nogal last van acné. Mara zegt dat ze juist daarom een relatie met hem heeft. Hij speelt in een bandje “Wishbone”. Hij laat zich in het begin eigenlijk door Mara misbruiken, maar later verandert hij en maakt het uit omdat hij er genoeg van heeft. Toch houdt hij niet lang vol, want later komen ze weer bij elkaar.
Het motief van nicolaj
Hij is de broer van Mara en ze trekt er veel mee op. Vooral als Mara hem bijles Nederlands gaat geven wordt de band nog hechter. Nicolaj zit op de MTS, maar vindt het te moeilijk en wil naar de LTS. Aan het eind van het boek zit hij op de LTS en daar gaat het beter. Mara en hij vertellen alles aan elkaar. Nicolaj neemt ook jongens mee naar huis. Helmi is een keer met hem naar huis gekomen en Mara vond Helmi meteen leuk. Nicolaj is de roadie, de technicus van Wishbone.
Het motief van Pjoter
De vader van Mara is voor de tweede keer getrouwd. Zijn eerste vrouw, Erda en hij hadden een kind, Theo genaamd. Later was Pjoter getrouwd met Tonette, die hij had leren kennen door een zaak die hij moest uitvoeren. Hij moest vierduizend gulden overschrijven naar het bedrijf waar zij werkte. Hij kwam haar tegen en werd verliefd. Hij is een rustige man met driftbuien. Hij wordt bijvoorbeeld erg kwaad als Nicolaj bijles Nederlands heeft bij hem. Nicolaj pikt niks op en daarom wordt Pjoter erg boos. Hij slaat Nicolaj erg hard. Pjoter is een statisticus. Liever zou hij schilder zijn, maar volgens hem kun je daar niet van leven. Hij schildert dus in zijn vrije tijd. Aan het eind van het boek gaat hij toch meer schilderen. Hij houdt veel van Mara. Hij houdt ook van Tonette, zijn tweede vrouw en de moeder van Mara. Hij is echter ook haar tegenpool. Als hij A zegt, zegt zij B. Ze dreigen uit elkaar te gaan, maar dit gebeurt niet. Hij geeft ook nog een beetje om Erda, want hij gaat op ziekenbezoek als Erda dreigt te sterven.
Het motief van Tonette
Mara’s moeder is nogal zwaarmoedig. Ze heeft het altijd over de jaren tijdens de oorlog. Als iemand in het gezin klaagt zegt Tonette dat zij het nog veel moeilijker heeft gehad. Ze is getrouwd geweest met een pooier, maar die heeft haar in elkaar geslagen en toen is ze naar Pjoter gegaan. De relatie met Pjoter is niet echt goed, maar ze blijft toch bij hem. Het lijkt alsof ze expres tegen Pjoter ingaat om hem te kwetsen, maar ze houdt toch wel van hem. Ze wil graag aandacht en als ze die krijgt van de vrienden van Nicolaj, voelt ze zich goed.
2.1.2. Abstracte motieven
Het motief van de liefde
Mara is steeds op zoek naar liefde en wil ermee experimenteren. In het begin gaat ze naar de stad en gaat met vreemde mannen mee. Haar vriendin Lori doet hetzelfde. Ze ontmoeten twee Chinezen waarmee ze een tijdje omgaan. Als Mara gaat spijbelen van school komt ze in het plantsoen een rattenvanger tegen. Met hem raakt ze ook bevriend. Dan komt Helmi in beeld. Dit is meer een echte liefde die lang stand houdt. Mara kan niet zonder Helmi. Ze kan soms erg bot tegen hem zijn, maar daar krijgt ze snel spijt van en maakt het weer goed.
De ouders van Mara hebben een slechte relatie. Ze gaan altijd tegen elkaar in. Ze willen uit elkaar gaan, maar dit gebeurd niet. Ook zijn ze allebei al een keer getrouwd geweest. Vader met Erda, waar hij gevoelens voor blijft houden en moeder met een pooier die haar in elkaar geslagen heeft.
De broer van Mara is homoseksueel. Hij gaat om met een kapper en laat vaak jongens bij hem thuis komen.
De vader van Mara houdt erg van zijn kinderen. Hij slaat Nicolaj tijdens de bijles, maar krijgt daar snel spijt van en kookt Nicolaj’s lievelingseten. Pjoter heeft zo’n bui wel vaker.
Eddie is in feite verliefd op Theo. Hij is blij als Theo weer thuis is. Hij aanbidt hem door Theo’s oude schoenen te sparen en naar zijn voeten te kijken. Het is een soort “voetfetisjisme”. Theo heeft een vriendin van stand waarmee hij verloofd is.
Het motief van de spijt
Mara heeft altijd spijt als ze Helmi weer gekwetst heeft. Tijdens het snijden met een glasscherf in Helmi’s rug heeft ze spijt. Ze gaat door om niet slap over te komen.
Mara heeft ook spijt van het wegsturen van Helmi. Ze gaat naar Helmi’s huis om het goed te maken, maar Helmi wil er niks van weten. Als ze toch binnen is raakt ze helemaal overstuur als Helmi steeds maar niet toegeeft. Ze probeert haar polsen door te snijden. Bij haar thuis heeft ze spijt van haar zelfmoordpoging.
Vader heeft spijt nadat hij Nicolaj hard geslagen heeft. Hij huilt en wil het goedmaken door Nicolaj’s lievelingseten te koken. Nicolaj geeft eerst niet toe, maar later lukt het vader toch om het goed te maken.
Het motief van de begeerte
Mara heeft een grote begeerte naar volwassenheid. Ze wil het liefst doen wat ze wil en ze wil volwassen overkomen door relaties aan te gaan met oudere mannen. Mara begeert ook Helmi. Ze doet wel erg bot tegen Helmi, maar van binnen houdt ze ontzettend veel van hem. Mara wil zelf ook begeerd worden. Ze laat Helmi doen wat zij wil en gaat helpen bij Ian Barskett. Na een tijdje wordt ze ook door hem begeerd en gaat ze met hem naar bed. Ze laat zich ook verleiden door een Chinees, waar ze een korte relatie mee heeft. De relatie eindigt
eigenlijk niet, want de Chinees blijft kaarten uit Hongkong sturen. Mara heeft dan allang een nieuw vriendje. De Chinees begeert haar en blijft dit doen.
Het motief van het gemis
Iedereen in het verhaal raakt iets kwijt of is op zoek naar iets. Mara is op zoek naar volwassenheid, serieusheid en liefde. Ze wil erg volwassen overkomen door relaties met oudere mannen aan te gaan. In deze relaties mist ze de echte liefde, het gaat meer om de seks. Ze wordt door haar ouders ook niet serieus genomen, want ze laten haar alles doen waar ze zin in heeft. In Helmi mist ze agressie. Ze doet er alles aan om agressie in hem uit te lokken, maar wat ze ook doet, het lukt niet. Pas aan het eind van het verhaal, als Helmi hun relatie beëindigt, komt de agressie een beetje in hem los.
Eddie mist Theo als Theo niet thuis is. Om hem minder te missen aanbidt hij zijn schoenen en voeten.
Mara’s moeder mist begrip door haar gezin. Ze klaagt constant dat ze het zo moeilijk heeft. Vader mist de warmte die Mara hem gaf. Doordat Mara op zoek is naar volwassenheid, houdt ze minder rekening met haar familie, die haar nodig heeft als “praatpaal”.
2.1.3. De leidmotieven
Het motief van de kleuren
In dit boek gaan donkere kleuren vaak vooraf aan slechte gebeurtenissen. Aan het begin van het boek, als het gezin van de vertrouwde naar de nieuwe stad verhuizen hangt er nog een blauwgrijze nevel. Ook krijgt Mara een witte kikker met zwarte oogjes van Helmi. Ze zegt daarop: ,,Maar aan het einde van de week gaf Helmi me- onwetend van elke symboliek- een witte aardewerken kikker met zwartglazen oogjes” (bladzijde 106). Ze bedoelt hiermee, dat hij eigenlijk deze kikker is, maar dat zelf niet in de gaten heeft. Hij is wit, omdat Mara van hem houdt, maar ook een beetje zwart, omdat ze hem soms ook erg oninteressant en irritant vindt. Wit en lichte kleuren staan hier in het boek voor dingen die Mara kan waarderen. Zij ziet bij vader ook altijd de lichte kleuren van de verf in zijn blouse. Zij houdt van vader.
Een ander mooi voorbeeld van het verschil tussen lichte en donkere kleuren staat op bladzijde 19/20: ,,Er zit macht en schoonheid in het nee. Het is als een streep, een zwarte streep, dwars over een wit vel papier, met niets van het weke, pastelkleurige flauwe dat om een “ja” of “misschien” kan hangen.”
3. de hoofdfiguren
De hoofdfiguren zijn al besproken bij de verhaalmotieven (bladzijde 7). Alle hoofdpersonen in dit boek zijn karakters. Er is duidelijk een verschil in denken van de personen. Zo wordt Mara gevoeliger en volwassener. Helmi wordt wat minder verlegen, hij gaat aan het eind ook tegen Mara in. Het lijkt er ook op dat de vader en moeder van Mara weer wat dichter naar elkaar toe groeien.
4. Verklaring van de titel
De titel van het boek is “Gemis”. Dit is ook een belangrijk abstract motief in het boek en een belangrijk onderdeel van het thema. Eigenlijk draait alles om gemis. Iedereen raakt namelijk iets kwijt of is op zoek naar iets. Zo is Mara op zoek naar volwassenheid en raakt Tonette de grip over haar dochter kwijt.
Alle personen in het boek missen ook het begrip van andere mensen. Vooral Tonette mist dit. Ze heeft het in het verleden erg moeilijk gehad en daarom valt ze hier elke keer op terug als iemand klaagt. Ook Nicolaj mist begrip van Pjoter. Tijdens de bijles begrijpt Pjoter niet dat Nicolaj de regels van de Nederlandse grammatica niet snapt. Hij wordt hier erg kwaad om en daarom slaat hij Nicolaj. Nicolaj wil daarom zijn vader niet meer zien.
5. Verklaring van het motto
Het boek heeft een motto: ,,voor Zdenko en Iris”. Een verklaring heb ik hier niet voor, er is geen informatie over beschikbaar.
6. Het thema
Het thema van het boek is: het missen en het daarom proberen te verkrijgen van iets, maar het niet kunnen krijgen door onbegrip.
Het thema is eigenlijk al besproken in de abstracte motieven (bladzijde 10). Iedereen is wel op zoek naar iets. Mara is op zoek naar volwassenheid en liefde. Echte liefde vindt ze niet, al is de relatie met Helmi goed. Ze heeft in deze relatie de touwtjes wel in handen, maar als ze Helmi kwetst krijgt ze toch spijt. Ook volwassenheid vindt ze niet, want als Helmi het uit maakt is ze eigenlijk nog maar een jonge meid. Ze probeert namelijk zelfmoord te plegen, iets wat wel past bij een depressieve puber. De moeder van Mara is op zoek naar begrip en aandacht, maar krijgt dit niet, doordat niemand dit inziet. Mara vindt haar moeder eigenlijk maar een zeur, niet wetend dat haar moeder gewoon aandacht wil. Op haar beurt begrijpt Tonette Mara ook niet. Ze vindt alles wat Mara doet best, omdat ze niet kan volgen wát ze allemaal doet.
7. De structuur
7.1. Het genre
Het verhaal is episch. Het sub-genre is: psychologische roman. De gedachten van de personen zijn erg belangrijk. Vooral de gedachten van Mara, de hoofdpersoon die het verhaal vertelt.
7.2. De tijd
De verteltijd en de vertelde tijd vallen niet samen. Het verhaal speelt zich af in een tijdsbestek van ongeveer vijf jaar. Dit wordt duidelijk doordat Mara aan het begin van het boek dertien jaar is en aan het eind zeventien. Er is sprake van versnelling, want in sommige stukken van het boek wordt in een korte tijd een langere periode beschreven. Het boek is eigenlijk één grote flashback. Mara kijkt terug in het verleden en vertelt deze ervaringen in het heden. Ze gebruikt daarom steeds de verleden tijd.
7.3. De ruimte
Het verhaal speelt zich af in de stad N. Soms wordt gesproken over de dorpen R en S. De studio waar Helmi en zijn vrienden de demo opnemen ligt een eind buiten N. Deze plaatsen liggen allemaal in de buurt van de Lek.
7.4. Perspectief en verteller
De verteller is Mara, die haar eigen verhaal vertelt. Ze vertelt al haar ervaringen die ze in ongeveer vijf jaar heeft meegemaakt. Doordat Mara het verhaal vertelt is het verhaal geschreven in de ik-vorm.
7.5. De compositie
Het boek heeft 171 bladzijden. Het verhaal is opgedeeld in vier hoofdstukken, genummerd met Romeinse cijfers. Elk hoofdstuk heeft ook een titel die in verband staat met het hoofdstuk. De titels in het boek zijn:
I. Stad (bladzijde 11 tot en met 36), omdat Mara in dit hoofdstuk van de
stad naar een dorp gaat verhuizen en vaak naar de stad gaat om uit te
gaan.
II. Roedel (bladzijde 39 tot en met 75), omdat hierin de gezinssituatie
wordt besproken.
III. Koningskoppel (bladzijde 79 tot en met 119), omdat Mara vindt dat zij
en Helmi een koningskoppel vormen, ze horen bij elkaar.
IV. Wind (bladzijde 123 tot en met 171), wat een meer symbolische
betekenis heeft. Er gaat een stevige wind door het leven van Mara. Haar
leven verandert plotseling totaal, doordat Helmi het uitmaakt en ze een
zelfmoordpoging doet. Ze komt hierdoor tot bezinning en past zich
meer aan.
Deze hoofdstukken zijn weer verder onderverdeeld in paragrafen.
Het verhaal is geschreven als een terugblik in het leven van Mara. De gebeurtenissen zijn dus constant flashbacks.
Het boek begint in medias res. Mara vertelt namelijk dat ze nog met z’n zessen in het gezin wonen. Er zijn dus al een aantal mensen uit huis gegaan. Hier wordt echter niets over verteld.
Het verhaal eindigt met een gesloten einde. Alles is weer goed gekomen tussen Mara en Helmi en de situatie in het gezin is ook weer redelijk te noemen. Toch zou je het ook een open einde kunnen noemen, want je weet niet of Mara en Helmi wel echt voor altijd bij elkaar blijven en Mara’s vader en moeder ook niet uit elkaar gaan.
7.6. De stijl
Het boek is geschreven in makkelijk Nederlands. In de dialogen worden soms wat grovere woorden gebruikt zoals “neuken” (bladzijde 138) en “pokketeef” (bladzijde 150). Ook zitten er soms Engelse woorden en zinnen in, zoals “Elenores Giftshop” (bladzijde 106) en “Griffin Picture Varnish” (bladzijde 90). Zoals te zien is, gaat het dan vooral om namen en merken.
De zinnen zijn van normale lengte. Ze zijn goed te overzien en je raakt er niet in verstrikt. Hierdoor leest het boek vrij gemakkelijk weg.
8. De literair-historische achtergrond
Het verhaal is typisch voor nu. Het behoort dus tot de hedendaagse literatuur of moderne literatuur. Er wordt gesproken met vlotte en meestal eenvoudige woorden. Ook worden minder nette woorden niet vermeden, zoals “neuken” (bladzijde 136). Er worden ook hedendaagse problemen besproken. Door deze zaken kan het verhaal zich goed in deze tijd afspelen.
9. De schrijver
Manon Uphoff is geboren in 1962. Ze woont in Utrecht en heeft daar ook gestudeerd aan de universiteit. Ze gaf Nederlandse les aan buitenlanders, maar nu zijn haar inkomsten van haar boek genoeg om van te leven. Ze heeft nog twee werken op haar naam staan, die verderop in deze analyse worden genoemd. Manon Uphoff werd in 1996 met haar boek “Begeerte” genomineerd voor de AKO-Literatuurprijs, de Anton Wachterprijs en de ECI-prijs. “Gemis” werd dit jaar genomineerd voor de Libris Literatuurprijs.
Manon Uphoff wordt gezien als een talentvol schrijfster, getuige deze recensies:
‘...haar magistrale gevoel voor taal, voor
beeldspraken vooral. ’ NRC HANDELSBLAD
‘De kracht van haar prille schrijverschap zit
vooral in haar vermogen prikkelende
scènes te verzinnen, in de
anekdotiek.’ DE VOLKSKRANT
`Het proza van Manon Uphoff valt op
door het inlevingsvermogen, de
heftigheid, maar vooral door de pracht
ervan.‘ PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
De Jury Libris Prijs over Gemis:
‘Aan de hand van Mara Astheim geeft Manon
Uphoff een intrigerend, boeiend en
overtuigend beeld van het hedendaagse
leven, op een manier die getuigt van een
groot talent.’
10. Bibliografie
- Begeerte (1996) Podium b.v. Uitgeverij, Amsterdam
- Gemis (1997) Podium b.v. Uitgeverij, Amsterdam
- De Fluwelen Machine (nog niet verschenen) Podium b.v. Uitgeverij, Amsterdam
11. Eigen mening
Ik vond “Gemis” in het begin een oninteressant en wazig verhaal. Ik viel midden in de gebeurtenis, die achteraf verteld werd, wat ik meestal niet zo leuk vind. Mara is ook een beetje een raar figuur met haar eigen typische trekjes. Dat was in het begin ook wennen. Je weet dan ook nog niet met wie je te maken hebt, omdat de personen in het verhaal niet meteen geïntroduceerd worden, ze komen zo het verhaal binnen stappen.
Naarmate ik verder in het verhaal kwam begon het boek toch meer te boeien. Het verhaal, verteld door Mara, kan goed echt gebeurd zijn. Dat vind ik ook wel een vereiste voor een goed verhaal, want dan kan je je er gemakkelijker iets bij voorstellen. Natuurlijk zitten er toch wel wat onwerkelijke dingen in, zoals het stuk waar Mara de rug van haar vriend Helmi bekrast. Ik denk dat je dit in werkelijkheid niet over je hart kan verkrijgen. Mara heeft het er ook wel moeilijk mee, maar ze stopt niet.
Ik vond de beschrijvingen in het verhaal ook mooi, zoals bij het stuk van het bekrassen van de rug. En dan vooral het volgende stuk: “Ik zou een teken zetten op zijn rug…en er zaten zweetdruppeltjes op zijn voorhoofd”. In dit stuk kun je de spanning voelen, je staat als het ware tussen Helmi en Mara in en volgt elke beweging. Door die beschrijvingen wordt het verhaal toch wel ontroerend en boeiend.
Ook hangt alles mooi met elkaar samen. Iedereen doet een poging iets te begrijpen of te bereiken, maar uiteindelijk slaagt niemand hierin. Ook de relatie met de Chinees lijkt in het begin maar een detail, maar verderop begrijp je dat ze duidelijk aan het experimenteren is met oudere mannen om zo haar volwassenheid te vinden.
Een minpunt van het boek is, dat het einde van het verhaal toch een beetje vaag blijft. Mara en Helmi komen dan wel weer bij elkaar, maar hoe de relatie zich in de toekomst voortzet is niet duidelijk. Precies hetzelfde geld voor de ouders van Mara. Zo krijg je de indruk dat er wel weer een vervolg zal komen (“Gemis” is een vervolg op “Begeerte”) en dat Manon Uphoff haar succes uit wil buiten.
Ik had nog nooit van de schrijfster Manon Uphoff gehoord, maar ze heeft een goede indruk op mij achter gelaten. Het verhaal zelf is op zich niet zó interessant, maar door haar beschrijvingen en manier van schrijven wordt het allemaal toch wel interessant.
In zijn totaliteit is “Gemis” zeker geen slecht of saai boek, maar met een écht gesloten einde zou het allemaal nog aardiger zijn geworden.
12. Geraadpleegde literatuur
Voor deze analyse heb ik gebruik gemaakt van een interview met Manon Uphoff in de online-versie van het weekblad van de Universiteit Utrecht. Dit heb ik gevonden op http://www.warande.ruu.nl/~ublad/ubladen/29/26/09Uphoff.html.
Het interview is afgenomen door Mirke Beckers.
Andere informatie heb ik gevonden bij Boekenweb: http://www.boekenweb.com. Hier stonden de andere werken van Manon Uphoff vernoemd.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen