Boekverslag : Jessica Durlacher - De Dochter
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 3420 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 3420 woorden.
Zakelijke gegevens.
a. Auteur: Jessica Durlacher
b. Titel: De dochter
Uitgever: De bezige bij
Plaats van uitgave: Amsterdam
Jaar van uitgave: 3e druk in oktober 2000
(1e druk september 2000)
Aantal bladzijden: 230
c. Genre: “De dochter” is een oorlogsroman. Het boek is geschreven rond de problemen die de tweede wereldoorlog veroorzaakte nadat de vrede gesloten werd. Problemen en moeilijkheden voor de mensen die de oorlog mee maakte maar ook voor de naoorlogse generatie.
Eerste reactie.
a. Ik heb gekozen voor het boek ‘De dochter’ omdat het me tijdnes het bespreken in de klas raakte. De passages die werden voorgelezen maakte me benieuwd en geïnteresseerd naar het gehele boek. Welke problemen zouden ze nog meer tegen komen. Zou het goed komen tussen Sabine en Max? Waarom vertelde Sabine niet waarom ze verdween? Op die vragen wilde ik graag een antwoord. Het thema sprak mij aan. De voorgelezen passages waren op een mooie manier geschreven.
b. Ik vond het een mooi en boeiend boek. Het boeide me meteen en ‘ik zat er gelijk helemaal in’. Het boek gaf heel goed weer wat voor problemen de nasleep van de tweede wereldoorlog met zich meebracht voor de oorlogsgeneratie en de naoorlogse generatie. En hoe mensen er allemaal anders mee om gaan. De een verzwijgt het en de ander wil er telkens maar weer over praten. Het lijkt wel of er eigenlijk voor heel veel mensen (ook in dit boek) geen tussenweg is. Of je zwijgt of je praat honderduit over de verschrikkelijke dingen die je meegemaakt hebt. Dit contrast kwam in het boek een paar keer voor. Namelijk tussen (tante) Judith en haar tweeling broer(vader van Max) en tussen Sabine(die alles wil weten) en Max die er in eerste instantie niets over wil weten. (in ieder geval zo min mogelijk)
Verdieping
a. Wanneer de tweelingzus van de vader van Max naar Nederland komt gaat de gehele familie naar het Anne Frankhuis. De vader van Max zwijgt altijd over de oorlog en is een heel ander persoon dan Judith die steeds maar over de oorlog praten wil. In het Achterhuis komt Max Sabine tegen die daar werkt. Zij is een mooi Joods meisje dat zich heel verbonden voelt met de tweede wereldoorlog. Ze heeft interesse in Max, hij in eerste instantie minder in haar. Hij worstelt met zijn identiteit en met het verleden, met zijn Joods zijn. Toch groeien ze langzaamaan naar elkaar toe. Ze krijgen een relatie. Sabine is geïnteresseerd in de verhalen van Simon, de vader van Max.Hij laat ook steeds meer los. Sabine vertelt aan Max ook het verhaal van haar vader, de held die verraden is door Hans die de zoon was van de mensen waar hij onderdook. De man die een relatie had met Lisa, en die verraden werd door iemand met haat gevoelens jegens hem. Op een zeker moment wanneer ze een tijdje samenwonen verdwijnt Sabine plotseling. Ze laat een brief achter, waarin ze zegt wel van Max te houden(nog steeds) maar dat het niet meer kan. Max is ten einde raad. Hij zoekt overal maar geen spoor van Sabine. Uiteindelijk legt hij zich er bij neer. Hij wordt in plaats schrijver, uitgever van boeken. Zij wordt succesvol fotografe. Dat zij fotografe geworden is ontdekt hij 15 jaar na haar verdwijning. Op de Buchmesse in Frankfurt waar Max boeken gaat promoten ziet hij een foto van Sabine hangen. Zij blijkt hier ook te zijn. Na een tijd zoeken ziet hij haar in een taxi rijden. Hij achtervolgt haar en komt zo weer met haar in contact. Ze is in gezelschap van een Joods succesvol filmproducer Sam Zaidenweber. Het contact verloopt in het begin nogal moeizaam. Sam is bezig met zijn memoires. Max geeft te kennen deze graag te wil publiceren. Wachtend op deze memoires vertrekt hij een paar keer naar Hollywood om Sam te bezoeken en stiekem ook voor Sabine. Ze beginnen weer een verhouding. Ze zijn beiden namelijk vrijgezel en voelen de verliefdheid van vroeger weer. Een tijd gaat het goed, ze zijn erg gelukkig totdat de memoires van Sam klaar zijn. Hij geeft ze als verrassing mee aan Sabine en Max. De dag erop is Sabine weer verdwenen. Weer laat ze een brief achter en weer is Max’ hart gebroken. Hij laat een tijd de schijn hoog dat Sabine gewoon een tijdje weg is, maar hij heeft werkelijk geen idee waar ze is. Ook Sam is er onderste boven van Sabine was namelijk wel meer dan zijn secretaresse het was zijn vriendin, zijn vertrouwelinge. Wanneer zijn vrouw ook overlijdt gaat hij steeds meer achteruit. Van een goed verzorgde man wordt hij langzaam slordiger. Na de begrafenis van zijn vrouw, wordt hij alsmaar ouder. Hij blijft wel contact houden met Max. Op een avond komt Max bij Sam en blijkt dat Sabine gebeld heeft. Hij krijgt haar telefoonnummer en op zijn hotelkamer belt hij haar. Hij is gelukkig als hij haar stem weer hoort, hij vraagt haar of zijn hem wil vergeven omdat hij nu na tijden erachter gekomen is waarom ze weggevlucht is. Haar vader was namelijk niet de persoon die verraden was maar hij was de verrader. Hij had een Joodse naam aangenomen om er mee weg te komen. Het erge was nog dat Sam de persoon was die verraden was. Iets wat Sabine al heel lang wist en vandaar dat ze hem alles wilde geven, hem met alles wilde helpen. De puzzelstukjes vielen op hun plek. Max begrijpt de houding van Sabine nu veel beter. Misschien dat ze nu met een schone lei opnieuw kunnen beginnen. Want Sabine is en blijft de liefde van zijn leven…..
Toevoeging samenvatting.
Het verhaal wordt verteld door de ikpersoon, in dit geval is dat Max Lipschitz.
De persoen die in het boek veelvoudig voorkomen zijn Max Lipschitz, Sabine Edelstein, Sam Zaidenweber, Lisa Stern, vader van Sabine, Moeder Tine Lipschitz, Judith(tweelingzus van Simon), vader Simon Lipschitz.
b. Het verhaal speelt zich af in een tijdsbestek van ongeveer 20 jaar. Het speelt zich af in Nederland rond Amsterdam. Daar waar Sabine en Max elkaar voor het eerst ontmoetten. Het tweede gedeelte speelt afwisselend in Hollywood en Nederland. De plaats Nederland en de tijd na de tweede wereldoorlog zijn wel degelijk van betekenis.
Ook Amsterdam zegt veel over het verhaal. In de tweede wereldoorlog zijn veel joden meegenomen uit Nederland. Velen zijn verraden, vergast en nooit weergekeerd. Het versterkt dus het gevoel wat je bij het verhaal hebt. Die mensen zijn Joods en hebben het allemaal meegemaakt. In Nederland zijn veel van dat soort dingen gebeurd.
De verhaalfiguren die de meeste invloed op het verhaal hadden ga ik beschrijven namelijk Max Lipschitz, Sabine Edelstein, Sam Zaidenweber en de vader van Sabine.
Max Lipschitz.
Aan het begin van het boek is hij drieëntwintig en studeert hij literatuur. Hij wil schrijver worden. Hij worstelt met zichzelf, heeft het moeilijk met zijn verleden, vooral met zijn vaders verleden. Hij is joods maar wil niet over zijn Joods zijn praten. Hij heeft op het eerste gezicht niets met zijn joodszijn en ook niet met de oorlog. Hij wil niet pronken met leed van een ander. In eerste instantie wanneer zijn interesse toch een beetje aangewakkerd wordt door Sabine voelt hij zich ook schuldig er over. Hij schaamt zich voor zijn nieuwsgierigheid en honger naar de oorlog. Sabine is zijn grote en enige liefde waar hij zin leven mee zou willen delen. Hij is rustig en een klein beetje onzeker en in zekere zin gesloten.
Sabine Edelstein.
Zij is aan het begin van het boek eenentwintig. Het is een slanke mooie vrouw met dikke donkere wenkbrauwen. Ze heeft een fijn blank gezicht. Ze is druk en een beetje neurotisch. Ze is een redelijk geobsedeerd door de jodenvervolging en moet van zichzelf dan ook in het Achterhuis werken. Ze is zelf Joods en haar vader is vroeger verraden en heeft in kampen gezeten. Ten minste dat dacht ze aan het begin van het boek. Ze beschouwt haar vader als held, de meest intelligente man die er bestaat. Wanneer ze er achter komt dat dit verhaal niet klopt, vlucht ze. Ze schaamt zich voor haar vader en dat zij de dochter is van zo’n man. Ze heeft fotografie gestudeerd en wordt een succesvolle fotografe. Ze is heel eerlijk en behulpzaam. Tegenover Sam voelt ze zich schuldig over wat haar vader hem aangedaan heeft en ze doet er ook alles aan om hem te helpen.
Sam Zaidenweber.
Hij is de man die verraden is door de vader van Sabine. Hij is na de oorlog naar Amerika gevlucht omdat hij niets meer te maken wilde hebben met zijn land. Hij wordt daar een zeer succesvolle filmproducer. Het is een goed verzorgde oudere man en is getrouwd met Anna. Volgens Sabine verbiedt zijn vrouw hem veel maar hij is gelukkig en houd toch wel veel van haar. Hij geeft ook erg veel om Sabine. Zijn leven is goed gelukt, hij heeft nooit bij de pakken neer gezeten. De oorlog heeft zijn leven wel beïnvloed, hij is namelijk zin grote liefde Lisa Stern verloren aan de oorlog. Maar hij laat dat niet merken. In zijn memoires komt de oorlog wel veel ter sprake maar in het dagelijks leven praat hij er niet al te veel over. Hij si gesloten, alleen tegen Sabine zijn vertrouwelinge zegt hij veel. Uiteindelijk ook tegen Max.
De vader van Sabine. Hij is de werkelijk verrader. Iets wat Sabine niet kwam verkroppen. Hij si ook de oorzaak waarom ze telkens op de vlucht slaat. Het is een verstrooide professor, hij verzamelt oude literatuur over Spanje en de vijftiende eeuw. Hij is lang, heeft een metalen brilletje en is net als Sabine erg aantrekkelijk. Hij is erg gesloten over zijn verleden. Hij heeft ook nooit de waarheid verteld aan Sabine en zijn vrouw. Zijn vrouw is zelf achter de waarheid gekomen, hij heeft het ontkend. Na dit incident is hij verdwenen. Sabine keek altijd op tegen haar vader maar toen ze de waarheid achterhaalde wilde ze niets meer met hem te maken hebben.
De situatie die ik gekozen heb om te beschrijven omvat bladzijde 229 tot het eind.
Max die na de tweede verdwijning van Sabine zijn zoektocht nog niet heeft opgegeven, besluit na de begrafenis van Anna de moeder van Sabine op te zoeken. Na een kleine zoektocht komt hij erachter dat zij in een zorgflat woont onder een andere naam. Wanneer hij haar opzoekt lijkt ze heel vergeetachtig maar wanneer de zuster weg gaat, wordt ze steeds meer helder. Langzaam doet ze haar verhaal. Ze is toen haar man vreemd ging, gaan zoeken naar de werkelijke achtergrond van haar man. Zijn verhaal wat hij kwijt wilde was heel kort en bondig maar erg vaag en onwerkelijk. Ze ontdekt na een jaar onderzoeken dat hij iemand anders is dan dat hij zich heeft voorkomen. Terwijl ze het verteld wordt ze nog steeds hele woest. Ze wist dat het de waarheid was en confronteert hem ermee. Hij ontkent echter alles. Aan het eind van haar verhaal is ze helemaal uitgeput. Maar ze is hele blijk dat ze Max even gezien heeft, hij omhelst haar en vertrekt. Hij snapt nu het gedrag van Sabine.Sabine die altijd trost op haar vader was en er achter kam dat haar vader een vuile leugenaar en ‘moordenaar’ was.
Enkele tijd later wordt in Frankfurt het boek van Sam gepromoot. Het boek wordt met veel enthousiasme ontvangen. Sam geniet van de aandacht. Wanneer ze weer terug zijn op de hotelkamer van Sam vertelt hij dat Sabine gebeld heeft. Zij heeft haar nummer achtergelaten voor Sam en Max. Volgens Sam moet Max haar maar bellen. Max is helemaal gelukkig met een teken van leven van Sabine. Hij gaat haar dan ook gelijk bellen. Ze zijn alle twee een beetje geëmotioneerd aan de telefoon. Er wordt weinig gesproken, wel vraagt Max aan Sabine of ze hem kan vergeven omdat hij weinig begripvol is geweest.
c. Het thema waar dit boek rondom geschreven is: de gevolgen van de tweede wereldoorlog voor de tweede generatie en de verschillen in omgang met de gevolgen en de oorlog.
De motieven in het boek die veelvoudig terugkomen.
De vader van Sabine, hij is de oorzaak van de verdwijningen van Sabine en ook de oorzaak van haar interesse in de tweede wereldoorlog.
Joodse identiteit, doordat Max en Sabine beiden Joods zijn herkennen ze het verleden van hun ouder(s) in elkaar. Doordat hun ouders de oorlog meemaakte als Jood beïnvloedt het hun leven. Bij Sabine dat ze er veel interesse naar heeft en in het Achterhuis ‘moet’ werken, ook is het de oorzaak van haar verdwijning. Max is echter heel gesloten en stiekem geïnteresseerd in zijn achtergrond, maar komt er niet openlijk voor uit. Hij heeft dan het gevoel dat hij zijn vader niet respectvol behandelt.
Liefde, de liefde tussen Max en Sabine. De liefde die er toch telkens voor zorgt dat ze bij elkaar komen. Ook de liefde van Sabine voor Sam, de onvoorwaardelijke steun en hulp voor Sam. Een hele diepe vriendschap. De liefde van Sabine voor haar vader omdat hij in haar ogen een held was. Bewondering voor wat hij allemaal heeft doorstaan, trots op hem om wat hij geworden is.
Haat, de haat die Sabine ontwikkeld jegens haar vader. Haar vader die in haar ogen altijd ene held was en het tegenovergestelde blijkt te zijn. Een moordenaar, een verrader. Ook de haat van Sam voor de Minne van Vliet, zijn verrader. Hij, Sam, heeft zich er wel bij neer gelegd maar toch kan hij het hem niet helemaal vergeven. Haat is een veel voorkomend motief. Ook de moeder van Sabine heeft een haatgevoel ten opzichte van haar vroegere echtgenoot, hoe hij haar heeft voorgelogen. Hoe hij zo harteloos heeft kunnen handelen. Dat kan zij niet begrijpen.
De brief, het is een klein maar toch redelijk motief omdat het goed aangeeft dat Sabine zo geschokt is over het feit dat haar vader een verrader is dat ze per brief aangeeft dat ze verdwijnt. Twee keren verdwijnt Sabine en twee keer laat ze een brief achter. Dit laat goed zien dat Sabine er niet goed mee om kan gaan dat haar vader een bedrieger was, dat ze zich schaamt en niet onder de ogen van Max durft te komen.
Er zijn veel tekstgedeelten die het thema en de motieven illustreren.
Een goed voorbeeld van de verschillende omgang met de oorlog is vooral in het begin goed te zien. Max loopt rond in het Achterhuis en is toch wel een beetje geïnteresseerd. Iets waar hij zich een beetje voor schaamt. Hij wil dit dan ook absoluut niet laten blijken. In eerste instantie ging hij hier met tegenzin naartoe maar na een tijdje voelt hij zich betrokken met de mensen die hier geleden hebben. Dan ontmoet hij Sabine, die al een tijd naar hem aan het kijken is. Ze werkt hier. Ze voelt zich heel betrokken bij het Achterhuis en haar onderduikers. Zij is ook Joods en dat is dan ook de voornaamste reden dat zij hier is komen werken. Elke dag voelt zij weer de pijn en het verdriet, het Achterhuis is weer leeggehaald……..de mensen komen nooit meer terug. Zij is zeer geïnteresseerd in haar afkomst en omdat zij wat in Max herkent stapt ze op hem af. Ze probeert met hem een gesprek te voeren waarin ze duidelijk haar interesse in de joodse geschiedenis laat merken. Max ergert zich hieraan omdat hij dit niet vindt kunnen. Zo openlijk geïnteresseerd zijn in andermans ellende. Net of je met de ellende aan het pronken bent. Hij is dan ook heel stug en laat weinig los.
In de loop van het verhaal wordt hij meer geïnteresseerd in zijn afkomst en ergert hij zich minder aan Sabine. Hij wordt verliefd op haar en hij wordt iets opener, ook wat zijn interesse betreft. Toch blijft hij zich er een beetje voor schamen. Hij blijft denken dat de interesse niet gepast is. Interesse in andermans ellende.
Titelverklaring.
De titel ‘De dochter’ dekt heel mooi de inhoud van het boek. Het verhaal draait namelijk om de dochter van een verrader. De dochter die een relatie begint met een Joodse jongen, haar vader op dat moment nog als een held ziet en hele trots op hem is. Totdat ze ontdekt dat haar vader niet de verraden man is maar de verrader. Vanaf dat moment beschouwt ze hem niet meer als vader en wil niets meer met hem te maken hebben. Dat haar vader een verrader blijkt te zijn beïnvloed heel haar leven. De relatie met Max moet ze van zichzelf beëindigen omdat ze zich schaamt voor de werkelijke toedracht van haar vaders verleden. Ook besluit ze vanwege haar vaders verleden in Amerika opzoek te gaan naar Sam Zaidenweber die de werkelijke persoon is die verraden is. Ze doet er alles aan om hem te helpen. Beschouwt hem als een soort tweede vader, voor hem is zij ook een soort tweede dochter. Ook voor de vader van Max aan het begin is ze als het ware een dochter, heel begripvol en geïnteresseerd probeert ze beetje bij beetje informatie uit hem te trekken. Ze laat hem praten over de oorlog en toont begrip.
Beoordeling
Het boek heeft me echt aangesproken, het is realistisch geschreven. Het beschrijft heel mooi de gevolgen die de tweede wereldoorlog had (en nog steeds heeft) op mensen. De verschillende manieren hoe daar mee omgegaan wordt. Doordat je als lezer weet dat Jessica Durlacher ook een dochter is van een Jood die in de kampen heeft gezeten krijgt het boek nog meer realiteitszin en gevoel. De vader van Sabine is een heel goed voorbeeld van hoe mensen kunnen veranderen door de oorlog. Heel treurig en triest dat iemand zo worden kan. Ik voelde me dan ook echt met Sabine betrokken, het is niet niets om erachter te komen dat je vader altijd gelogen heeft en in werkelijkheid een vuile verrader is. Die door zijn daad mensenlevens heeft geruïneerd. Heel logisch dat ze er zo me omgaat. Dat het pas aan het einde duidelijk wordt waarom Sabine vlucht zorgt ervoor dat er in het gehele verhaal een grote spanningsboog ontstaat. Als lezer ben je benieuwd wat nu de werkelijk toedracht is van de verdwijning en of Max en zij ooit nog bij elkaar zullen komen. Een van de passages die me het meest aanspreekt is het eind. Daar komt namelijk heel duidelijk naar voren dat Max Sabine verschrikkelijk mist en dat hij een kleine obsessie heeft ontwikkeld(net als zij destijds) naar de toedracht van haar verdwijning. Hij blijft zoeken en ontmoet dan haar moeder. De moeder van Sabine en de vrouw van een verrader. Zij blijkt er ook erg onder gelden te hebben, en waarschijnlijk nog steeds. Door haar te bezoeken wordt zijn vermoeden bevestigt. Hij merkt dat Sabine ook haar moeder een tijd niet heeft gezien, dat haar moeder erg opkijkt tegen haar dochter. Het doet haar pijn dat zij ooit van die man gehouden heeft, ze kan er nog kwaad om worden. Max hoort het hele verhaal aan en krijgt steeds meer begrip en medelijden met Sabine. Zij die zo opkeek naar haar vader hem beschouwde als held en dan zoiets verschrikkelijks moet accepteren. Nadat hij verrekt ontmoet hij Sam een paar dagen later, die Sabine op zijn antwoordapparaat heeft staan. Max is heel blij et het teken van leven van Sabine en besluit haar gelijk te bellen. Het is niet echt een druk gesprek maar Max vraagt wel of Sabine hem wil vergeven. Hij begrijpt haar kattensprongen nu veel beter…..echte liefde overwint alles.
Deze passages vind ik persoonlijk heel mooi, het geeft heel goed weer hoe Max nog steeds naar Sabine zoekt en alles over haar wil weten. Zij is voor hem de ware….hij voor haar ook. Echte liefde overwint echt alles.
Doordat de ontknoping pas aan het eind van het verhaal komt, wil je als lezer doorlezen. Je wordt vanaf het eerste moment geboeid en wilt weten hoe het verder gaat. Het onderwerp is niet echt vernieuwend. Omdat de tweede oorlog vele invloed heeft gehad in Europa zijn er al heel veel boeken over geschreven. Toch had ik niet veel boeken over dit onderwerp gelezen. Vanwege het feit dat het zo overbekend is pak ik zelf niet zo snel een oorlogsroman. Toch sprak deze me zeer aan. Het probleem van Sabine en hoe zij daarmee haar omgeving beïnvloed. Het taalgebruik is niet al te moeilijk. De verhaallijn is niet al te cliché ondanks het overbekende onderwerp. Je wordt door het verhaal gegrepen.
Echte negatieve elementen zaten er voor mij niet echt in, alle elementen die in het verhaal zaten waren zinvol in mijn ogen en niets heeft me echt gestoord. In ieder geval in zo’n kleine mate dat het me iet is bijgebleven. Ik zou dit boek dan ook echt aanraden om te lezen.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen