Boekverslag : Anne Provoost - Vallen
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 990 woorden.

Samenvatting
Jeugdliteratuur uit Vlaanderen heeft in Nederland eigenlijk nooit veel aandacht gekregen. Vlaamse jeugdboeken worden hier nauwelijks geresenseerd en in schoolboeken kom je zelden een fragment tegen uit een boek van onze zuiderburen. Behalve enkele specialisten kunnen slechts weinig mensen namen noemen van vlaamse jeugdboeken auteurs. Gaston van Camp , Paul Kunstermans , Bart Moeyaert , Matita de Sterck , Ed Franck , Gil vander Heyden , Jessy Marijn , Karel Verleyen, ze zijn allemaal zo goed als onbekend. De oorzaken hiervoor zijn moeilijk aan te geven. Het gaat waarschijnlijk om een combinatie van factoren. Enerzijds verloopt de distrubutie naar Nederland moeizaam, anderzijds zijn er ook inhoudelijke zaken. De kinderboekliteratuur van Vlaanderen wijkt nogal af van die van Nederland. Een deel van de vlaamse boeken is uitgesproken oudbollig van taal, terwijl de 'verpakking' ook vaak wijnig aantrekkelijks is. Anderzijds verschijnen er in vlaamderen jeugdboeken die zo duidelijk van het komkommer-en-kwel-genre zijn, dat ze geknutselt modern aandoen. Het lijkt er bij de boeken op dat de schrijver zich volledig op het zware, sombere probleem heeft geconsentreerd en zich niet heeft gerealiseerd dat het boek ook een literair, een talig kunstwerk is. De afgelopen jaren leek die situatie iets te verbeteren. Vooral de bewerkingen van klassiekers trokken bij ons de aandacht. Met de verschijning van vallen van Anne Provoost kunnen echter alle archumenten over vermeende matige literaire kwaliteit van vlaamse jeugdboeken de prullebak in. Vallen is namelijk een literaire prestatie van de eerste orde en als zodanig meteen erkend, want de auteur kreeg er in 1995 vier belangrijke prijzen voor: de Libris Woutertje Pieterse-prijs, de boekenleeuw, een zilveren Griffel (de eerste ooit aan een vlaamse gegeven!) en de gouden uil jeugdliteratuur. Anne Provoost (1964) debuteerde in 1990 met mijn tante is een grindewal, een subtiel verhaal met een ongelukkige gekozen titel voor lezers van ongeveer 12 jaar over het thema incest. Daarna publiceerde ze voor bazisschoolkinderen enkele boekjes bij uitgeverij Zwijsen. Met Vallen heeft ze voor een veel oudere lezersgroep gekozen: lezers vanaf een jaar of veertien die behoorlijk wat leeservaring hebben. Het is een volwassen aandoend boek. Het heeft intergerende verhaallijnen die op een indrukwekkende manier met elkaar verbonden zijn, het is prachtig en helder van taal, beeldend van stijl, subliem van opbouw en het snijdt een belangrijk en actueel thema aan. Het boek verteld hoe de zestienjarige Lucas Beigne tijdens de zomervakantie in een klein franse dorpje langzaamerhand onder de invloed komt van een gevaarlijke racist. Deze Benoit is zo uitgekookt en kan zo slim manipuleren dat hij Lucas steeds meer in zijn macht krijgt. Het komt zelfs zover dat Lucas, die absoluut niet geweldadig of racistisch is, brandbommen gooit in een gebouw waar de gemeente asielzoekers wil gaan opvangen. Naast de verhaallijn over Benoit is er een verhaallijn over vroegere gebeurtenissen rond de overleden grootvader van Lucas. Wat zijn grootvader vroeger gedaan heeft , speelt in het verhaalheden een belangrijke rol. In het begin van het verhaal maken allerlei mensen in het dorpje tegenover Lucas toespellingen over grootvaders vroegere gedrag. Hij begint te beseffen dat hij als enige niet weet, wat zich hier vroeger heeft afgespeelt. Hoewel zijn moeder niets wil loslaten, komt hij er beetje bij beetje achter. Wat hij ontdekt is niet fraai, zijn grootvader blijkt tijdens de tweede wereld oorlog een groep joden, ondergedoken in het naburige klooster, verraden te hebben, nadat zijn dochtertje door ondervoeding om het leven was gekomen. Dit kind was zo ernstig verzwakt omdat de nonnen een deel van de ratsoenen achter hielden om de joden te voeden. De duitsers voerden de joden weg naar consentratiekampen waaruit zij na de oorlog allemaal terugkeerden. Dat was voor grootvader de reden om na de oorlog vol te houden dat het allemaal wel meeviel in die consentratiekampen. Ook werdt gesuggeerd dat hij zich verzette tegen het toenemend aantal buitenlandse arbeiders en vluchtelingen in de streek. Beide verhaallijnen worden door de schrijfster op een subtiele manier met elkaar verbonden. In tegenstelling tot wat je in veel jeugdboeken ziet, is de manier waarop er verbandt wordt gelegt tussen vervolgingen tijdens de tweede werledoorlog en de negatieve houding in onze tijd tegen buitenlanders en asielzoekers nergens geknutselt en gezocht. Daaruit blijkt het enorme vakmanschap van Anne Provoost. Dramatisch en spectaculair wordt het verhaal door optreden van de derde centrale persoon: Caitlin Rose Meadows. Zij verblijft samen met haar moeder tijdens de zomervakantie in het klooster. Caitlins moeder was een van de kinderen die destijds in het klooster zat ondergedoken. Tussen Caitlin en Lucas groeit heel voorzichtig een bijzondere vriendschap, opmerkelijk natuurlijk door het verleden dat zij met zich meedragen. . Caitlin verfoeid begrijpelijkerwijs alles wat met discriminatie en rasisme te maken heeft. Toch raakt ze onder de indruk van Benoit. Ze ziet dat hij gevaarlijk is maar kan, net als Lucas, moeilijk weerstand bieden tegen zijn slimme manier van praten en redeneren. Ze heeft echter niet door dat hij een regelrechte racist in die anderen tot geweld aanzet. Benoit van zijn kant weet niet dat Caitlin een joodsmeisje is. Als ze dat van elkaar te weten komen, leidt dit tot een onherroepelijke breuk en tot bedrijgingen van benoit, die zich belazert voelt. Het is ongeloofelijk boeiend om te lezen, hoe drie zo verschillende personen met elkaar omgaan. het is een voordurend proces van aantrekken en afstoten, van hele en halve waarheden vertelllen, van duidelijk maken hoe ieders positie en houding is. Dat hun omgang tenslotte op een catastrofe uitloopt is niet verwonderlijk, maar de manier waarop die uitgewerkt en vormgegeven wordt is magnistraal. Doordat Provoost gekozen heeft voor de compositie van de terugblik en het ik-perspectief van Lucas, blijf je gedurend het hele verhaal in spanning. Je vraagt je voordurend af waarom Caitlin haar linkervoet verloren heeft, en waarom Lucas haar niet durft te bezoeken. Als je dit eenmaal te weten bent gekomen slaagt de schrijfster er bovendien in die gruwelijke gebeurtenis nog eens uit te diepen dat er een drama van grote diepgang ontstaat voor Caitlin en Lucas.
Andere boeken van deze auteur:

Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen