Boekverslag : J. Arends - Lunchpauzegedichten
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1330 woorden.


1.Beschrijvingsopdracht:




Boekkeuze:


Ik heb dit boek gekozen omdat het me wel eens leuk leek om in een gedichtenbundel te lezen, en omdat ik dacht dat het wel goed zou zijn om nu al een beetje het gedichten lezen, te oefenen. Ook omdat het weer eens iets anders is dan altijd maar een verhaal.




Eerste persoonlijke reactie:


Mijn eerste persoonlijke reactie was eigenlijk dat ik niet goed wist wat ik ervan moet denken, van de ene kant stonden er soms wel humoristische gedichten in, terwijl er van de andere kant ook wel sombere in zaten. Ook waren er goed te begrijpen gedichten, maar ook weer waar je de betekenis niet goed uit kon halen.




Korte samenvatting van de inhoud:


Het eerste gedicht gaat over een boom, die vergeleken wordt met de taal. Een bijl gaat die boom omhakken. Na raadpleging van het kritisch lexicon bleek dat Arends dit als beeldspraak gebruikt voor castratie. De omgehakte boom is een daad van de taal, omdat hij dat heeft opgeschreven. Als hij het niet had opgeschreven dan was de boom niet omgehakt. Als de taal niet zegt dat de boom niet bestaat dan bestaat de boom ook niet.


Arends wil de boom aan hem gelijkstellen omdat de wond die achtergelaten is doordat de bijl de boom heeft omgehakt hetzelfde is als het stigma dat hij draagt. Dat Arends een boom wil zijn is dubbelzinnig bedoeld, het staat voor zelfdestructie, het vluchten in een lagere vorm van leven, maar ook omdat hij zich wil verheffen.




Wie


Een boom


Tekent


Laat


Het weten


Zien.




Een


Boom


Is geen taal.




Een


Getekende boom is taal.




Een


Bijl


Maakt hout


Van de boom.




Zo


Is


Een omgehakte boom


Een daad


Van de taal.




Alles


Wat zegt


Dat de boom


Bestaat


Is


Taal.






Het volgende gedicht is autobiografisch. Er staat een zin in "Misschien is mijn vader gierig geweest met het zaad," dit slaat waarschijnlijk op dat hij een ongewenst kind was. Hij zegt ook "ik heb hem nooit gekend de man," dit is omdat zijn vader weggegaan is (of is gestorven).


In de tweede en in laatste strofe heeft Arends het ook weer over de taal waarmee hij zijn problemen beschrijft. Hij wil de kern van het leven blootleggen maar hij weet dat de taal ervoor tekort schiet. Daarom gebruikt hij weinig woorden en zegt ook: Wie kan er zo mager met de taal praten als ik? Ook zegt hij in de voorlaatste strofé dat eigenlijk nog nooit iemand iets aardigs tegen hem heeft gezegd, want alles wat tegen hem gezegd werd deed pijn.




Ik


Schrijf gedichten


Als dunne bomen




Wie


Kan zo mager


Praten


Met de taal


Als ik?




Misschien


Is mijn vader


Gierig geweest


met het zaad




Ik heb hem nooit


Gekend


Die man




Ik heb


Nooit


Een echt woord gehoord


Of het deed pijn.




Om pijn


Te schrijven


Heb je


Weinig woorden


nodig








Het volgende gedicht is ook sterk autobiografisch, het is voorgedragen aan een man die waarschijnlijk zijn psychiater was namelijk P.C Kuiper. Wat Arends met dit gedicht wil zeggen is dat de dokter niet naar zijn problemen luisterde, hoewel hij wel deed alsof hij luisterde. Men begreep Arends niet.




De dokter


Maakte van zijn hand


Een heel groot oor.




Een teken


Dat hij mij wilde


Verstaan




Luisteren naar mijn noden




Om hem


Aan het lachen


Te maken.




Maar


Dat ging niet


Want hij was doof.




2A: Verdiepingsopdracht




Inhoud: In de bundel staan veel gedichten die autobiografisch zijn, maar ook gedichten de scherpe kritieken bevatten. Bijvoorbeeld op Campert en Bernleff. Omdat Arends veel gedichten in de psygiatrieën schreef, gaan veel gedichten ook hierover. De meeste hebben kritiek hierop. De gedichten staan een beetje ingedeeld op jaartal. De ene helft voor 1960, de andere erna. Wat opvalt aan de gedichten is dat veel heel paranoïde zijn geschreven. Dit kan ook wel omdat Arends lang in inrichtingen heeft gezeten en op de dag dat deze dichtbundel uitkwam zelfmoord heeft gepleegd.




Thematiek: De thema's in Arends zijn boeken en bundels zijn: de relatie patient-psygiater, de ervaringen van de patiënt, de preoccupatie van outcasts in de maatschappij, figuren die door hun gedrag en door een bijna pathologische instelling zich vervreemden van hun omgeving. Verder had Arends een obsessie voor sadomachosisme, castratie, eenzaamheid en levensangst. Dit is niet veel anders in 'Lunchpauzegedichten.' De patiënt is in de meeste gevallen Arends zelf, de psychiaters de mensen die hem hebben behandelt, en hij is zelf ook een beetje de outcast omdat hij zich zo vreemd gedroeg. In sommige gedichten zijn de patiënten en outcast iemand anders maar vaak zijn de gedichten sterk autobiografisch en is hij die personen zelf. Ik vind dat het lijkt alsof de bundel gebruikt is als een soort van laatste kritiekuiting op de rest van de wereld. Dit gevoel wordt versterkt doordat Arends zelfmoord pleegde op de dag dat de bundel uitkwam. Alsof hij wilde zeggen:" voordat ik sterf, wil ik dit nog even over jullie zeggen!"




Structuur: In de laatste regel van de gedichten komt meestal een schokkende of verassende onthulling, maar ook in iedere strofe staat een belangrijke zin. Het taalgebruik van Arends is niet echt moeilijk om te begrijpen, hoewel hij af en toe wel eens een wat lastiger woord gebruikt. Vaak word er ook meer gezegd dan er staat, als Arends het b.v over de omgehakte boom heeft, dan heeft hij het eigenlijk gewoon over castratie. De gedichten zijn gesloten, en worden naarmate de tijd vordert, worden de gedichten ook veel geslotener. De strofés zijn meestal opgebouwd uit maximaal 5 en minimaal 2 korte regels. Na 1960 worden de regels langer en worden er meer woorden gebruikt, waardoor de gedichten zelf ook veel langer worden.




Stijl: De stijl van Arends wordt (als we naar de stijl kijken) gekenmerkt door de in de loop der jaren toenemende directheid en somberheid. De gedichten laten zich op het eerste gezicht makkelijk herkennen. Hij presenteert ze als lange slierten, elke strofé bevat meestal niet meer dan een eenvoudige zin.




Taal: De taal die Arends gebruikt is zeer belangrijk voor hem, en dit is erg terug te vinden in zijn gedichten. Hij wil met zijn Poëzie de kern van het leven blootleggen. Maar van de andere kant weet hij dat de taal hiervoor tekort schiet. Arends maakt ook veel gebruik van paradoxen, hij zegt in de ene regel iets en in de andere zegt hij het tegenovergestelde.


Hij gebruikt ook heel veel voegwoorden, en vooral maakt hij veel gebruik van het voegwoord maar.




Plaatsing in het Oeuvre:


In Arends zijn Poëtica nemen de boven besproken thema's een belangrijke plaats in in zijn leven. Er zijn ook Talloze plaatsen aan te wijzen in zijn werk waarin sprake is van anale en orale regressie. Stront, honger en dorst, zijn steeds terugkerende motieven. Regressief is ook Arends afkeer van de welvaartsmaatschappij. Ook de verwijzing naar castratie komt steeds terug, door middel van beeldspraak met de boom en de bijl. Het stigma is eveneens een belangrijk motief, dat steeds terugkomt. In korte zinnen bombardeert Arends de lezer met al zijn problemen. Arends zijn werken zijn te verdelen in twee hoofdgroepen, namelijk de verhalen waarin gepassioneerd geschreven word over zijn eigen ervaringen en die de indruk maken in één keer geschreven lijken te zijn. De andere groep bestaat uit verhalen die registrerend en objectiverend zijn. Ze zijn in de Hij-vorm geschreven en hebben een anekdotische ondertoon. De werken van Arends hebben een sterke autobiografische ondertoon en wie zijn boeken leest, en opmerkt dat die heel pessimistisch zijn, zien zijn zelfmoord als een logische stap.




Ik denk dat Lunchpauzegedichten in de eerste groep valt, namelijk zijn eigen ervaringen. Er word veel over hemzelf geschreven en zijn eigen ervaringen kunnen teruggevonden worden in zijn gedichten. Dit vind ik vooral door de verschillende kritieken die hij uit op diverse andere schrijvers en andere mensen.




3.Evaluatie




Ik vond het boek een beetje tegenvallen omdat ik op de titel was afgegaan en dus een heel ander soort gedichten had verwacht. Ik vond de bundel eigenlijk een beetje te somber, pessimistisch en te donker. Er stonden wel een paar leuke gedichten in maar over het algemeen vond ik het dus een beetje tegenvallen. Als ik van tevoren had geweten dat de meeste gedichten op deze manier waren geschreven dan zou ik het waarschijnlijk niet gekozen hebben om te lezen. Ook de schrijver zelf vond ik na wat onderzoek toch wel een beetje erg bizar.




Andere boeken van deze auteur:


Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen