![]() |
Boekverslag : -- - Het Roelandslied
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1802 woorden. |
HET ROELANDSLIED 1. ZAKELIJKE GEGEVENS A. Onbekend B. Het Roelandslied, Gelezen editie: versie van H. Adema voor de “vertaalde tekstuitgaven” van uitgeverij “Taal en teken”. 3e druk, 1997, 47 blz. (Eerste druk in de 12e eeuw) Oorspronkelijke titel: Chanson de Roland. C. Karelroman, voorhoofse ridder roman 2. EERSTE REACTIE A. Doordat we in de klas met GLO uitgebreid de middeleeuwen hebben behandeld, kwam ook dit lied uitgebreid aan de orde. Dit heeft mij gemotiveerd om het te gaan lezen! B. Het is een leuk boek ofwel soort verhalend gedicht om te lezen. Het geeft best een bepaal- de spanning, waardoor het leuk blijft om het te lezen. Tegelijkertijd krijg je een goed beeld van wat er in die tijd allemaal gebeurde op een bepaalde manier. Hiermee komt ook heel duidelijk naar voren dat het vooral om eigen eer en roem gaat!! 3. VERDIEPING A. Samenvatting. Zijn campagne in het noordoostelijk deel van Spanje tot aan de Ebro was alles behalve een ‘terugverovering op de Arabieren’, zoals sommige geschiedschrijvers ook nu nog doodleuk beweren. In 786 voer hij inderdaad naar Spanje. Dit op verzoek van de Islamitische heerser aldaar om deze te helpen in zijn strijd tegen de eveneens islamitische Omayaden van Cordoba. Het gaat gelijk al fout als Karels leger in Noord Spanje de stad Pamplona verovert. Pampalun is de hoofdstad van het christenrijk Navarra en de Basken zijn woedend. Kerel rest niets anders dan het hazenpad te kiezen, maar de Basken slagen er toch nog in de achterhoede van Karels leger, onder aanvoering van zijn neef Roeland, te vernietigen. Volgens de legende zou dit in 778 op de Alto Ibaneta bij Roncevaux hebben plaatsgevonden. Een van de beroemdste Karelverhalen, het Roelandslied, gaat hierover. De hoofdpersoon is niet Karel de Grote zelf, maar een van zijn twaalf ridders: zijn neef Roeland. De inhoud gaat als volgt: Karel heeft met succes tegen de Saracenen in Spanje gevochten en is op terugtocht naar Frankrijk. Roeland is aanvoerder van de achterhoede van het leger, dat in een lange stoet over de Pyreneeën trekt. Plotseling – er is verraad in het spel – wordt de achterhoede overvallen door een overmacht van Saracenen. Ridder Olivier dringt er bij zijn vriend Roeland op aan om ter waarschuwing op zijn hoorn te balzen, zodat Karel het te hulp zal schieten. Roeland weigert echter: dat is zijn eer als ridder te na. Roelands manschappen vechten als leeuwen, maar moeten toch constateren dat ze langzaam maar zeker terrein verliezen. Pas als vrijwel iedereen is omgekomen, blaast Roeland op zijn hoorn Olifant. Ook durendal, zijn zwaard gaat altijd mee ten strijde. Verder is er nog de bisschop Tulpijn, die ook tot het einde meevecht Als Karel omkeert en bij het strijdtoneel aankomt, zijn alle 20.000 man gesneuveld, Roeland als laatste. Karel keert terug om zijn trouwe vazallen te wreken en verslaat de Saracenen definitief. B. Onderzoek van de verhaaltechniek. 1. Schrijfstijl. Het boek is verhalend geschreven, alle namen worden persoonlijk genoemd. 2. Ruimte. Het verhaal speelt zich af in de Pyreneeën, waar het gevecht plaatsvindt. Roncevaux, Noord Spanje. 3. Verhaalfiguren. - Roeland, de neef van Karel de Grote - Karel de Grote - Koning Marcelijs, koning van de Saracenen, sluw. - Olivier, een vriend van Roeland - Tulpijn, de bisschop die mee is op de reis en ook tot het laatste einde vecht - Gautier, bewaker van de soldaten in de overige bergpassen, vecht eveneens tot het laatste einde. 4. Situaties. Het chanson is te verdelen in vier episodes. - In de eerste episode heeft Karel de Grote vrijwel geheel Spanje veroverd op de Saracenen. Deze bereiden samen met de Franse graaf Ganelon een verraderlijk plan voor dat moet leiden tot de terugtocht van het Frankische leger en de dood van graaf Roeland. - In de tweede episode wordt de veldslag beschreven. De Saracenen roeien de achterhoede van het Franse leger, dat onder bevel staat van Roeland, volledig uit Bij Roncevaux. Karel komt met zijn hoofdmacht te laat, achtervolgt de Saracenen en brengt hen bij de rivier de Ebro een vernietigende slag toe. - In de derde episode verschijnt Baligant, koning van Babylonië en leenheer van de Saraceense koning in Spanje en valt het Franse leger aan. Nadat Karel Baligant in een tweegevecht heeft verslagen vlucht het Saraceense leger en worden de Spaanse Saracenen gedoopt. - In de vierde episode wordt het proces tegen de verrader Ganelon behandeld. Tenslotte wordt Karel in een visioen opgeroepen om elders de heidenen te bestrijden. 5. Vertelwijze. Deze vertaling van H. Adema wordt in twee vertalingen weergegeven. Op de linker pagina in het oud Nederlands. Rechts wordt het weergegeven in het Algemeen Beschaafd Nederlands. C. Op zoek naar de thematiek. 1. Hoofdgedachte, thema. Trouw aan God en de koning zorgt voor een uiteindelijke overwinning op de vijand. 2. Motieven. Trouw (aan God, aan de Koning), heldendaden, moed, overwinning als je in God gelooft. 3. Verband tussen de titel en thema. De titel van het verhaal het Roelandslied is eenvoudig te verklaren. Het beschrijft de moedige strijd van Roeland tegen de Saracenen (moslims). Ons Roelandslied is gebaseerd op het Franse Chanson de Roland. De bron voor ons Roelandslied was de tweede helft van het Chanson de Roland. D. Plaats in de literatuurgeschiedenis. 1. Gepubliceerd. Men denkt dat het verhaal in de 12e eeuw is geschreven. 2. Schrijver. Onbekend. 3. Tijdvak, Stroming. Vermoedelijk denkt men dus dat het boek in de 12e eeuw is geschreven. Dat is vier eeuwen nadat Karel de Grote leefde. Blijkbaar had hij grote indruk gemaakt in de geschiedenis als vorst. God staat centraal in het leven, het individu is onbelangrijk (hoe valt dat te rijmen met de enorme aandacht die Karel de Grote ten deel valt…?!) 4.Typering schrijver. - 5. Typering tijd. Het verhaal past precies thuis in de tijd waarin het ontstaan is, want juist in die tijd staat God centraal in het leven en is het individu onbelangrijk, wat weer te merken is aan de onbekende schrijver. 4. BEOORDELING 1. De dood van Olivier, waar Roeland erg geschokt door is en tevens de dood van Roeland, waar Karel zelf heel erg ontroerd door is. Verder vond ik het reuze dapper dat men er echt voor ging en hun leven centraal zetten voor God, de koning en de eer. 2. Ik denk dat ik zelf de meeste waardering heb voor Roeland: die zich tot het allerlaatst verweerd tegen de vijand. Zelfs zijn eigen zwaard komt niet in de handen van de Saracenen. Ondanks de pijn om het verlies van Olivier zet hij door en strijd tot zijn dood. 3. Geen. 4. Ik denk dat dit verhaal goed te vergelijken is met bijvoorbeeld Karel en de Elegast en andere voorhoofse ridderromans. In al deze verhaal staat vooral centraal dat de ontrouw gestraft moet worden, wat daadwerkelijk ook meestal gebeurd. 5. Vooral de motieven: Trouw (aan God, aan de Koning), heldendaden, moed, overwinning als je in God gelooft staan heel centraal in het verhaal. Dit is het belangrijkste van heel de roman. Het verhaal is als het ware gefixeerd op deze dingen. In alles kom je dat tegen: men beroept zich heel vaak op God en op trouw aan elkaar. Ook de heldendaden en de daarbij komende eigen roem en eer staan heel centraal. 6. Het originele taalgebruik is heel moeilijk te volgen. Ik heb het wel voor een deel geprobeerd, maar dan ben je echt heel lang bezig om alles helemaal goed te volgen. De vertaling van H. Adema is zeer goed te volgen: op een correct Nederlandse manier vertaald en gemakkelijk om te lezen! 7. Een heel goed doordacht werk. De motieven, die de schrijver naar alle waarschijnlijkheid duidelijk naar voren heeft willen komen, zijn heel duidelijk merkbaar. 8. Zeker, door het lezen van zo’n roman, en daarbij ook de voorinformatie tot je te nemen krijg je een heel mooi beeld van wat er vroeger leefde. Aan bepaalde dingen kunnen wij wel een voorbeeld nemen, zoals bijvoorbeeld het vertrouwen op God en de trouw. In deze samenleving is dat allemaal erg verwatert! 5. ACHTERGRONDINFORMATIE Zoals al duidelijk is geworden is kun je heel duidelijk merken dat ook dit boek een voorhoofse ridderroman is, waarbij heel belangrijk is dat ontrouw gestraft wordt en trouw wordt beloond! Bijvoorbeeld dat de Roeland en de zijnen de Saracenen heel onrechtvaardig vonden in taalgebruik en hier op af gingen. De motieven zoals Trouw (aan God, aan de Koning), heldendaden, moed, overwinning als je in God gelooft staan heel centraal in het verhaal, die in elke ridderroman naar voren komen steken ook in deze roman duidelijk de kop op. Heel verwonderlijk dat men zo duidelijk voor elkaar op komt en zich ook niet schaamt voor hun geloof in God: hun sterke vertrouwen in Zijn liefde! De Saracenen geloofden in Mohammed. In de zeventiende eeuw ontwikkelde zich in Arabië de nieuwe godsdienst de Islam. Na aanvankelijk verzet van de zijde van de aanhangers van het heersende veelgodendom won deze monotheïstisch godsdienst in zeer snel tempo aan invloed. Vooral de verplichting tot de Heilige Oorlog tegen ongelovigen was hierbij belangrijk. Nog in dezelfde eeuw beheersten de Islamitische Arabieren vrijwel het gehele Midden-Oosten, Noord-Afrika en ook de scheepvaart op de Middellandse zee. In 711 werd Spanje door de Arabieren onderworpen. Een poging om ook Frankrijk te veroveren mislukte: de Fransen slaagden erin de Arabieren in 732 in de slag bij Poitiers terug te slaan. In 756 maken de Spaanse Arabieren (ook wel Moren in de ridderromans vooral Saracenen genoemd) zich los van de rest van het Arabische rijk. Hoewel de onderworpen Spaanse christenen zich voortdurend tegen hun overheersers blijven verzetten en geleidelijk steeds meer gebied terug weten te veroveren, worden de laatste Arabieren pas tegen het einde van de Middeleeuwen uit Spanje verdreven. Het verhaal van het Roelandslied berust op een historische gebeurtenis die zich in de zomer van het jaar 778 heeft afgespeeld. Hoewel de details uiteraard onbekend zijn, is het volgende duidelijk. Op verzoek van Arabische edelen uit Noord-Spanje trekt Karel de Grote met een leger de Pyreneeën over om hen te helpen in een opstand tegen de emir (is Arabische vorst) van Cordoba. In afwijking van de met de opstandelingen gemaakte afspraak geeft de Noordspaanse stad Saragossa zich niet over als het Frankische leger arriveert. Karel probeert enkele weken lang de stad door onderhandelingen en bestormingen toch te bezetten, maar als alle pogingen mislukken keert hij terug. Bij de terugtocht wordt de achterhoede van zijn leger in de bergpassen door Basken (en dus niet door Saracenen) overvallen en tot de laatste man gedood. In tegenstelling tot wat in het Roelandslied wordt verteld, keer de hoofdmacht onder Karel niet terug om de gesneuvelden te wreken De beschreven verovering van Noord-Spanje vindt in werkelijkheid pas veel later plaats. Het is niet zeker waarom Karel de Grote zich in een onderlinge twist van de Saracenen mengde. Wellicht hebben zowel de kans op gebiedsuitbreiding als de mogelijkheid de Spaanse christenen steun te verlenen een rol gespeeld. Ook is niet zeker op de aanval op de achterhoede inderdaad bij het grensplaatsje Roncevaux heeft plaatsgevonden. En tenslotte bestaat er twijfel over de aanwezigheid van Roeland: de bronnen noemen wel de Bretonse markgraaf Hruodlandus als een van de gesneuvelden. |
Andere boeken van deze auteur: |
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen |