0. Algemeen:
Schrijver: Günter Grass
Titel: Kat en muis (Katz und Maus )
Jaar van 1e uitgave:1961
Zesde druk: 1988
Genre:Novelle
Periode:De 20e eeuw (na WO II)
Uitgeverij: Meulenhof Amsterdam
1. Inleiding:
Ik heb het boek Kat en muis gekozen omdat de de inhoud me wel aansprak en omdat het boek me vlot leesbaar leek. Ik had nog geen boek van deze schrijver gelezen maar ik wou eens een nieuw genre boek lezen dus leek me het wel interessant.
2. Inhoud:
Mahlke het hoofdpersonage is een zoon van een machinist en is opgevoed door zijn moeder en tante. Hij heeft een grote adamsappel waarmee hij gedurende het hele verhaal wordt geconfronteerd. Zo begon het dat ze met honkbal een kat op hem hadden gezet en die kat dacht dat die adamsappel een muis was.
Daarna ging Mahlke ook mee zwemmen naar een boot die half onder water lag in de havenopening. Daar heeft hij leren zwemmen en vanaf toen kon hij het beste zwemmen en ook het verste en langste duiken. Zo heeft hij op een gegeven moment een kamer gevonden waar nog lucht in zat en daar heeft hij allerlei spullen, platenspeler, mariabeeldje en dergelijke heen gedoken.
Op school probeert hij altijd zijn strottenhoofd te bedekken. Hij doet dit op allerlei manieren. Als hij op een gegeven moment kwastjes gebruikt om hiermee zijn strottenhoofd te bedekken wordt dit een hele rage. Hij is erg gelovig en draagt altijd een kruisje om zijn nek, na een schroevendraaier op te hebben gedoken draagt hij deze ook om zijn nek. De persoon waaruit verteld wordt, maar die verder een bijpersoon is wordt “kerkhulpje” om alleen maar de kans te krijgen om naar Mahlke’s strottenhoofd te kijken.
Op een gegeven moment komt er een legerofficier verslag doen op school. Hierna gaat deze zelfs mee gymmen. Mahlke steelt dan zijn kruisje die de officier special had gehad. Hiervoor wordt Mahlke het leger ingestuurd. Nadat hij uit het leger komt en de oorlog is afgelopen verdrinkt hij, ondanks dat hij een goede zwemmer is.
3. Personages:
De hoofdpersoon is Joachim Mahlke, toch durf ik Mahlke geen type te noemen, door zijn gezoek naar de perfecte halsketting, het streven om goed te zijn in sporten en zijn Maria verering.
De bijpersonen zijn Klohse, Pilenz en Tulla:
-Klohse is de rector van het gymnasium waar Mahlke op zit, hij stuurt Mahlke ook van school af als hij er achter komt dat Mahlke het ridderkruis gestolen heeft. Vervolgens weigert hij ook nog eens Mahlke's verzoek om ook een speech voor de school te houden.
-Pilenz is degene die het verhaal schrijft, beleeft. Hij is een vriend van Mahlke en heeft een enorm ontzag voor hem. Hij zet ook de kat op adamsappel van Mahlke en houdt hier een groot schuldgevoel aan over.
-Tulla is het lelijke meisje dat Mahlke een aftrekt op het wrak, zonder verder van enige waarde te zijn.
Allen komen ze niet echt naar voren wat betreft karaktereigenschappen, doordat de schrijver een beschrijvende stijl hanteert, waarin dialogen en gedachten niet aan bod komen.
4. Thema:
De hoofdgedachte uit het werk is de zielige Mahlke die in de puberteit uitgroeit tot een stevig vent, maar ondanks zijn volwassenheid geen greep op het leven krijgt. De muis Mahlke, waarmee de gemeenschap als kat mee speelt.
5. Motieven:
-Een motief was de zoektocht van Mahlke naar de perfecte hanger, om zijn grote adamsappel te verbergen. Dit is een link naar de titel waar de muis, adamsappel van Mahlke, genoemd wordt.
-Ook is deze drang naar het vinden van een mooie hanger de aanleiding dat Mahlke in het verderf stort.
-Een ander motief is het vertellen van in de oorlog vertelde heldendaden op school, wat ook een aanleiding is van het ongeluk van Mahlke.
6. Besluit:
Ik vond het boek redelijk moeilijk om te lezen, maar er kwamen echter veel goede omschrijvingen. Dit maakte het boek aangenaam om te lezen. Ik vond het aleen jammer dat er zo goed als geen dialogen in voorkwamen wat toch duid op een aparte scrijfstijl. Een ander goed element vond ik de spannnig die de schrijver probeerde te creeëren.
Ik vond het een redelijk goed boek, soms was het wel te mijn verbazing redelijk moeilijk. Maar in het algemeen vond ik het is toch de moeite om eens te lezen.
7. Situering in de geschiedenis van de roman:
Volgens mij was het een realistisch, psychologische roman omdat het emotioneel leven en de psychologische ontwikkeling van de personages wordt uitgebeeld. |